Ajatollah

Ajatollah (pers. آيت‌الله, arab. ‏آية الله‎, āyat Allāh, co oznacza „znak Boga”) to tytuł honorowy w muzułmańskim szyizmie imamickim, przyznawany wybitnym uczonym (mudżtahid), specjalistom w dziedzinie teologii, nauk islamskich oraz prawa religijnego. Osoby posiadające ten tytuł często pełnią rolę wykładowców w seminarach teologicznych. Niższym tytułem jest hodżatoleslam.

Źródłosłów

Nazwa ajatollah ma swoje korzenie w Koranie:

Szyici imamici interpretują te ajaty koraniczne jako odnoszące się do osób, które mogą być uznawane za „znaki Boga” (ajatollah) w naszym świecie.

Kobiety ajatollahowie

Tytuł ten może być również nadawany kobietom, które ukończyły seminaria i osiągnęły wysoki poziom wiedzy. Takie kobiety nazywane są „paniami mudżtahideh”. Najbardziej znaną kobietą, która uzyskała tytuł ajatollah, była Iranka Hadżije Sejjede Nosrat Bejgom Amin. Obecnie żyjącą ajatollah jest Zohre Sefati. Do tej pory żadna kobieta nie osiągnęła tytułu wielkiego ajatollaha.

Wielcy ajatollahowie

Najwyższym tytułem, jaki mogą zdobyć studenci seminariów, jest wielki ajatollah (arab. ‏آية ‌الله العظمى‎, āyat Allāh al-ʿuẓmà; pers. آیت‌الله عظمی, âyat-ollâh-e ʿoẓma, co oznacza „wielki znak Boga”). Wielcy ajatollahowie mają prawo do tworzenia prawa oraz ogłaszania fatw, co sprawia, że pełnią rolę pomostu między nieobecnymi imamami a aktualną społecznością. Osobę z tytułem wielkiego ajatollaha nazywa się mardża (arab. ‏مرجع‎, marǧaʿ, liczba mnoga marāǧiʿ), a także mardża taklidi i mardża dini (arab. ‏مرجع تقليدي / مرجع ديني‎, co tłumaczy się jako „źródło do naśladowania”). Każdy szyita imamita ma obowiązek kierować się naukami wybranego przez siebie wielkiego ajatollaha w kwestiach prawa muzułmańskiego.