Albert Pike (urodzony 29 grudnia 1809 roku w Bostonie, zmarły 2 kwietnia 1891 roku w Waszyngtonie) był amerykańskim poetą, dziennikarzem, prawnikiem wojskowym oraz wolnomularzem.
Życiorys
Był najstarszym z sześciorga dzieci Beniamina Pike’a oraz Sarah Andrews Pike. W 1833 roku wziął ślub z Mary Ann Hamilton, z którą doczekał się dziesięciorga dzieci; niestety, siedmioro z nich zmarło przed nim. Brał udział w wojnie meksykańsko-amerykańskiej jako kapitan kawalerii. Podczas wojny secesyjnej dowodził oddziałami Indian w stopniu generała brygady, które zasłynęły z okrucieństw, w tym skalpowania poległych w bitwie pod Pea Ridge. Pracował początkowo jako nauczyciel, a następnie jako adwokat, jednak znaczną część swoich dochodów czerpał z pracy dziennikarskiej. Dostał się na Harvard, ale nie był w stanie utrzymać się tam finansowo.
Pike był związany z masonerią od 1850 roku. Został przyjęty do Western Star Lodge nr 2 w Little Rock, gdzie w ciągu roku zdobył wszystkie trzy stopnie świętojańskie. W latach 1851-1853 przyjął wszystkie poboczne stopnie rytu York, zajmując również wysokie stanowiska w tym rycie oraz w Wielkiej Loży Arkansas. W międzyczasie był aktywnym członkiem stowarzyszenia humanitarnego „Odd Fellows”, a na namów Alberta Mackeya przystąpił do rytu szkockiego dawnego i uznanego, zdobywając stopnie od 4 do 32. Został również członkiem komisji przygotowującej nową wersję szkockich rytuałów. Jego obszerna wiedza i zaangażowanie na tym polu doprowadziły go do Rady Najwyższej, gdzie w 1857 roku otrzymał 33 stopień, a dwa lata później został wybrany Suwerennym Wielkim Komandorem Południowej Jurysdykcji RSDiU dla USA, pełniąc tę funkcję aż do swojej śmierci. Nowe wersje rytuałów zostały opublikowane w 1868 roku i szybko zdobyły szeroką akceptację, wypierając starsze teksty rytu szkockiego dawnego i uznanego. Dodatkowo w 1872 roku po raz pierwszy opublikowano jego dzieło „Morals and Dogma”, które poświęcone było studiom oraz refleksjom na temat symboliki poszczególnych stopni tego obrządku.
Albert Pike został oskarżony o opracowanie w latach 1859–1871 planu dotyczącego trzech wojen światowych oraz co najmniej dwóch wielkich rewolucji, po których miało zapanować „Nowy Porządek Świata”, o którym wspominał wcześniej założyciel bawarskiego zakonu Iluminatów, Adam Weishaupt.
Oprócz tego, postawiono mu zarzut satanizmu oraz promowania kultu Lucyfera. W literaturze antymasońskiej można znaleźć informację, że w 1871 roku napisał „podręcznik” dla masonów najwyższego, 33. stopnia wtajemniczenia. Rzekomo miał w nim stwierdzić: „Tłumom musimy powiedzieć: Czcimy jednego Boga, lecz Boga naszego adorujemy bez zabobonu. Wam jednak, suwerennym wielkim instruktorom generalnym, mówimy to, co macie powtarzać braciom 32, 31 i 30 stopnia: Religia wolnomularska powinna być dla nas wszystkich, którzy jesteśmy wtajemniczonymi najwyższych stopni, utrzymywana w całej czystości swej doktryny lucyferycznej… Tak, Lucyfer jest Bogiem: na nieszczęście Adonai (tj. Jehova, czyli Bóg żydowski) jest także Bogiem. Albowiem według odwiecznego prawa nie ma światła bez cienia, ani piękna bez brzydoty, ani bieli bez czerni. Absolut może istnieć jedynie w postaci dwóch bóstw. Czystą i prawdziwą religią filozoficzną jest wiara w Lucyfera.”
Niektórzy twierdzą, że instrukcja ta nie ma nic wspólnego z autentycznymi treściami instrukcji dla Rad Najwyższych, które były publikowane w różnych okresach historycznych i wersjach. Również kultu lucyferiańskiego nie potwierdza słynny cytat z dzieła Pike’a „Morals and Dogma”:
„Lucyfer, nosiciel światła! Dziwne i tajemnicze imię dla Ducha Ciemności! Lucyfer, Syn Poranka! Czy to on niesie Światło, i swoim splendorem nie do wytrzymania oślepia, słabe, zmysłowe i samolubne Dusze? Nie wątpcie w to!”
Ten fragment, wyrwany z kontekstu i źle interpretowany, nie oddaje właściwego przesłania i zamiaru autora. Pojawia się on w rozdziale poświęconym 19. stopniowi rytu szkockiego dawnego i uznanego („Wielki Kapłan”), który bazuje m.in. na wątkach apokaliptycznych. Pike zaznacza przed cytowanym fragmentem, że Apokalipsa Jana pogardza przepychem i działaniem Lucyfera (despises all the pomps and works of Lucifer). W wielu innych fragmentach jego kluczowego dzieła, autor wypowiada się o Lucyferze w negatywnym tonie, traktując go jako fałszywe światło, którego należy unikać.
Przynależność Alberta Pike’a do rasistowskiego Ku-Klux-Klanu, z braku jednoznacznych dowodów, stała się przedmiotem kontrowersji wśród badaczy.
Bibliografia
Albert Pike, Morals and Dogma
Maciej B. Stępień, Poszukiwacze prawdy. Wolnomularstwo i jego tradycja, Lublin 2000
Norbert Wójtowicz, Pike Albert, [w:] N. Wójtowicz, Masoneria. Mały słownik, Warszawa 2006, s. 297-298.