Agnieszka Brzeżańska (ur. 1972 w Gdyni) to polska artystka wizualna, malarka, fotografka oraz twórczyni filmów wideo.
Edukacja
Studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku w latach 1992-1995, a następnie na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1995-1997, gdzie uzyskała dyplom w pracowni prof. Stefana Gierowskiego. W latach 1998-2001 kontynuowała naukę na Tokijskim Uniwersytecie Sztuki, korzystając z rządowego stypendium japońskiego.
W ramach projektu platform_c zorganizowała letnią akademię oraz sympozjum w Kapadocji w Turcji w 2000 roku.
Wzięła także udział w programach artists-in-residence, m.in. w Mont Escalioso we Włoszech (Oreste 2000), w Collegium Helveticum w Zurychu w Szwajcarii (2004) oraz w Kunstlerhaus Buchsenhausen w Innsbrucku w Austrii (2005).
Dodatkowo, uczestniczyła w projekcie wydawniczym Tomka Saciłowskiego, publikując zdjęcia w magazynie „Trzaskopismo”.
Twórczość
Agnieszka Brzeżańska zajmuje się malowaniem, rysowaniem, fotografowaniem oraz tworzeniem filmów. W swoich pracach rejestruje paradoksy rzeczywistości, małe spektakle oraz subtelne usterki w starannie konstruowanych mitach. W wideo found footage pt. Dharma TV, artystka analizuje medialną rzeczywistość, łącząc wizję i dźwięk dostarczane przez telewizję, co prowadzi do powstania dekoracyjnego, abstrakcyjnego, a zarazem apokaliptycznego kolażu (2005). Chaotyczne przekazy telewizyjne, takie jak atak na WTC czy śmierć JP2, zestawione zostały z hinduską dharmą – kosmicznym porządkiem.
Jednak Brzeżańska nie traktuje sztuki jako platformy do publicystyki; bardziej skupia się na diagnozowaniu miejsc i sytuacji zagrożonych narastającym absurdem. W cyklu fotografii FREE DOOM (2005), prezentowanym m.in. w CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, zestawia pozorne akty wolności w przestrzeni miejskiej (np. plakat splamiony farbą) z popularnymi wizerunkami, takimi jak szalony bohater grany przez Jacka Nicholsona w „Lśnieniu” Kubricka czy metaforyczne przedstawienie fali morskiej (artystka sfotografowała witrynę sklepową nawiązującą do znanych rycin Hokusai). Te manifestacje wolności w rzeczywistości ukazują zniewolenie człowieka i jego uwikłanie w system oraz przestrzeń, którą sam generuje.
Podobne tematy porusza w swoim najnowszym projekcie „Warszawa dla amatorów” (2006), prezentowanym w warszawskiej Galerii Kordegarda. Amator w tym kontekście oznacza zarówno miłośnika, jak i dyletanta. Artystka, będąc osobą spoza stolicy, pokazuje zazwyczaj skrywane przed turystami wizerunki Warszawy oraz jej symbole uchwycone w mniej reprezentacyjnych miejscach (np. Syrenka na wystawie starego zakładu naprawy AGD w Żoliborzu). Projektowi towarzyszy wideo dokumentujące spacer po mieście z rysownikiem Markiem Raczkowskim, który, niczym doświadczony przewodnik, z odpowiednią ironią i humorem przedstawia alternatywne miejsca i historie. Realizacja Brzeżańskiej dekonstruuje nasze wizualne przyzwyczajenia oraz symboliczną strukturę wiedzy i szacunku do narodowych wartości, które są nam wpajane od wczesnych lat szkolnych, a także sposób, w jaki odbieramy rzeczywistość i uczestniczymy w niej. W ramach wystawy w Kordegardzie wydano winylową płytę „Warszawa dla amatorów” (autorstwa Jacka Sienkiewicza i Marka Raczkowskiego), która towarzyszyła wystawie (wyd. Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2006).
Obecnie artystka mieszka i pracuje w Warszawie.
Wystawy
2006
- Tunel jak ogon, wyst. ind. Hotel, Londyn UK;
- Warszawa dla amatorów, wyst. ind. Galeria Kordegarda, Warszawa;
- Odwrotnie niż odwrotnie i znów odwrotnie, wyst. ind. CSW Warszawa;
- housewarming, Swiss Institute, NY USA;
- Solidarity, solitude, Broadway 1602, NY USA;
- Keep passing the open windows, or happiness, Gisela Capitain, Kolonia;
- Nowi Dokumentaliści, CSW Warszawa;
- Take One, Museum of Fine Arts, Houston, Texas, USA;
2005
- Is nothing not enough?, wyst. ind. Broadway 1602, NY USA;
- Dharma TV, wyst. ind. Kunstlerhaus Buchsenhausen, Innsbruck;
- Free Doom, wyst. ind. CSW Warszawa;
2004
- Agnieszka Brzeżańska i Svetlana Heger, wyst. ind. AP4, Genewa;
- Pod flagą biało-czerwoną, Wilno, Tallin, Moskwa;
2003
- … (z Janosem Fodorem), Platan Galery, Budapeszt;
2002
- Double happiness, wyst. ind. CSW – Zachęta, Warszawa;
- Rzeczywiście, młodzi są realistami, CSW Warszawa;
2001
- Kiedy myślę o tobie to mam kwiaty w głowie, wyst. ind. Galeria Art, Warszawa;
- Boom!!!, wyst. ind. Gallery Pax, Tokio;
- Zawody malarskie, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała;
2000
- Oko za oko, wyst. ind. Kapadocja, Turcja;
- Mukojima polaroodo, wyst. ind. Mukojima network, Tokio;
1998
- Follow your dreams, wyst. ind. Ginza Gallery House;
1997
- Konie, rykowiska i zachody słońca, wyst. ind. Art Gallery, Warszawa;
- Sprzyjającym jest przekroczyć wielką wodę, wyst. ind. CSW Warszawa.
Bibliografia
Marta Tychmanowicz, wywiad, „notes na 6 tygodni“ 11(29)/2006.
Stach Szabłowski, Free doom, www.csw.art.pl, 2006; link.
Q. Latimer, Modern Painters, link, 2006;
Paulina Reiter, Nadwrażliwość na czytanie znaków (wywiad), „Obieg“ 3/2005.
Agnieszka Brzeżańska. FREE DOOM, Zurich 2004.
C. Jolles, Escaping the agony of understanding, „Meridian” 14/2004.
Stach Szabłowski, Karma coli, tekst towarzyszący wystawie Double happiness, 2002.
Słownik Młodej Polskiej Kultury, Tekstylia Bis, Korporacja Ha!art, Kraków 2006.