Aero (linia lotnicza)

Aero (Towarzystwo Komunikacji Powietrznej Aero Spółka Akcyjna)

Aero to polska linia lotnicza, która została założona w lutym 1925 roku w Poznaniu i funkcjonowała do 28 grudnia 1928 roku. Całkowicie opierała się na polskim kapitale zakładowym.

Historia

Spółka, powstała z inicjatywy Związku Lotników Polskich, miała na celu realizację przewozów lotniczych. Początkowo nosiła nazwę Towarzystwo Komunikacji Powietrznej Aero. Jej kapitał zakładowy wynosił 20 000 złotych polskich i był całkowicie polskiego pochodzenia. Na czele spółki stanęli Ryszard Wroniecki oraz Witold Wasilewski. Do floty zakupiono pięć jednosilnikowych samolotów Farman F-70, które wcześniej były eksploatowane przez francusko-rumuńskie linie lotnicze CIDNA (Compagnie internationale de navigation aérienne).

3 maja 1925 roku na lotnisko Ławica dotarły pierwsze dwa Farmany, oznaczone jako P-POZA i P-POZB. 25 maja tego samego roku miało miejsce uroczyste otwarcie regularnej linii lotniczej na trasie Poznań-Warszawa. W inauguracyjnym locie do Warszawy, realizowanym samolotem P-POZB, wzięli udział generał Kazimierz Raszewski, minister Cyryl Ratajski, obaj dyrektorzy spółki oraz przedstawiciel Farmana w Polsce. Pilotami pierwszych dwóch Farmanów byli Józef Jakubowski, który brał udział w inauguracyjnym locie do Warszawy i później został szefem pilotów Aero, oraz Mieczysław Witkowski. W ciągu pierwszego miesiąca działalności na trasie do Warszawy spółka przewiozła 150 pasażerów, a samoloty wykonały 44 loty. W pierwszym roku działalności samoloty Aero zrealizowały 278 lotów, przewożąc 764 pasażerów, 13 790 kg ładunku i bagażu oraz 285 kg poczty.

W październiku 1925 roku do floty dołączyły trzy kolejne Farmany, które otrzymały znaki rejestracyjne P-POZC, P-POZD oraz P-POZE. W listopadzie 1925 roku Aero uruchomiło połączenia na trasach Poznań-Łódź oraz Łódź-Warszawa, a samoloty latały codziennie z wyjątkiem niedziel. W 1928 roku linia odnotowała dwa wypadki lotnicze. 11 lutego Farman, pilotowany przez Jakubowskiego, musiał awaryjnie lądować, jednak maszyna została przywrócona do pełnej sprawności. Natomiast 16 listopada samolot P-POZC, podczas awaryjnego lądowania pod Sochaczewem, uległ całkowitemu zniszczeniu.

W 1928 roku Aero postanowiło wymienić swoją flotę Farmanów F.70 na nowocześniejsze Fokkery F.VII A/1M. 10 maja tego samego roku podpisano umowę na zakup sześciu nowych samolotów Fokkera. Pierwsza maszyna (P-POZM) dotarła do Poznania w październiku 1928, a pozostałe w listopadzie i grudniu (P-POZN, P-POZO, P-POZP, P-POZR, P-POZS). Plany Aero obejmowały rozszerzenie działalności na państwa bałtyckie oraz Moskwę.

14 marca 1928 roku uchwalono polskie prawo lotnicze, regulujące działalność wszystkich linii lotniczych. 28 grudnia 1928 roku spółka Aero została połączona z linią lotniczą Aerolot oraz Śląskim Towarzystwem Lotniczym, tworząc państwową firmę Linie Lotnicze LOT Sp. z o.o.