Adżarowie
Adżarowie (gruz. აჭარლები, Ačarlebi) to etniczna grupa w ramach narodu gruzińskiego, zamieszkująca region Adżarii, który jest częścią Gruzji, oraz Turcję.
Adżarowie są uważani za jedną z grup etnicznych wchodzących w skład narodu gruzińskiego, obok takich grup jak Megrelowie, Swani czy Lazi. Z danych z 1989 roku wynika, że w Adżarii mieszkało 342 806 Adżarów, a według statystyk z 2012 roku liczba ta wzrosła do 376 016. Adżaria to autonomiczna republika wchodząca w skład Gruzji. Pozostali członkowie tej grupy etnicznej żyją w innych rejonach Gruzji oraz w pobliskiej Turcji. Często określa się ich jako gruzińskich muzułmanów. Dialekt, którym się posługują, był silnie wpływany przez język lazyjski oraz turecki, chociaż do zapisu używają alfabetu gruzińskiego.
W starożytności Adżaria była częścią Kolchidy oraz kaukaskiej Iberii. W V wieku p.n.e. zaczęli się osiedlać tu Grecy. W II wieku p.n.e. region ten znalazł się pod rzymskim panowaniem. Miejscowe plemiona przyjęły chrześcijaństwo w IV wieku. W IX wieku Adżaria weszła w skład królestwa Gruzji jako część Lazyki. W XVII wieku teren ten został podbity przez Imperium Osmańskie, co przyczyniło się do rozwoju islamu w regionie. Z biegiem lat większość ludności zaczęła przyjmować tę religię. W 1878 roku Osmanowie zostali wyparci przez Cesarstwo Rosyjskie, które dążyło do podboju Kaukazu. Po przejęciu władzy przez bolszewików, Adżaria, podobnie jak Gruzja, stała się częścią ZSRR. Otrzymała status autonomicznej republiki ze stolicą w Batumi. Część Adżarów została deportowana w latach rządów Józefa Stalina na tereny Azji Środkowej. Po odzyskaniu niepodległości przez Gruzję, status autonomicznej republiki został zachowany. W 1991 roku przywódca Adżarów, Asłan Abaszydze, ogłosił de facto niezależność od Tbilisi, jednak rząd gruziński odzyskał pełnię władzy w tym regionie dopiero w 2004 roku.
Postrzeganie Adżarów jako odrębnej grupy wśród Gruzinów wynika z faktu, że wielu z nich wyznaje islam. Sytuacja ta zaczęła się zmieniać po upadku ZSRR, kiedy Gruzja odzyskała niepodległość. Wiele osób z tej grupy zaczęło przechodzić na chrześcijaństwo, przystępując do Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego, co dotyczyło głównie młodzieży. Zgodnie z niektórymi danymi, pod koniec XX wieku około 75% Adżarów stanowili muzułmanie, natomiast tylko około 25% było chrześcijanami; obecnie te proporcje mogą być odwrotne.
Przypisy