Adolf Jan Sowiński
Data urodzenia: 2 stycznia 1914 w Kielcach, data śmierci: 3 grudnia 1963 w Pruszkowie – poeta, prozaik, krytyk i tłumacz.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Jana, pracownika kolei, oraz Wiktorii z Górskich. W 1933 roku ukończył kieleckie Gimnazjum im. Mikołaja Reja, zdobywając maturę. Podczas nauki, w latach 1931–1932, redagował pismo „Echa Szkolne”, gdzie pod pseudonimem Władysław Sonin publikował swoje artykuły, felietony oraz wiersze. Debiut literacki miał miejsce w 1932 roku, kiedy to jego opowiadanie pt. Taki sobie „ciota” ukazało się w „Kuźni Młodych” nr 12. Wiersz Samarytanka, opublikowany w 1934 roku w „Wiadomościach Literackich” nr 29, był jego pierwszym utworem poetyckim. W latach 1933–1939 studiował filologię klasyczną oraz germanistykę na Uniwersytecie Józefa Piłsudskiego. W 1938 roku, jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej, podjął studia w Lipsku. W 1939 roku przystąpił do Związku Zawodowego Literatów Polskich. Jego wiersze, artykuły i recenzje ukazywały się w takich czasopismach jak „Gazeta Polska” (1935–1939), „Lwów Literacki” (1935), „Skamander” (1935–1939), „Sygnały” (1938) oraz „Ateneum” (1938–1939). 3 września 1939 roku opublikował w „Gazecie Polskiej” wiersz Pieśń wojenna, który powstał w odpowiedzi na hitlerowską agresję. Utwór ten został wielokrotnie przedrukowywany w różnych pismach oraz antologiach.
W okresie okupacji niemieckiej przebywał w Krakowie, gdzie pracował jako pracownik administracyjny w spółdzielni „Społem”. W 1943 roku publikował wiersze w konspiracyjnym „Miesięczniku Literackim”. Po aresztowaniu i uwięzieniu w Radomiu, dzięki interwencji kierownictwa spółdzielni „Społem”, został zwolniony i skierowany do pracy w Starachowicach.
Po zakończeniu II wojny światowej, w latach 1945–1947, mieszkał w Starachowicach i Radomiu, gdzie ponownie pracował w „Społem”. W 1947 roku przeniósł się do Łodzi i rozpoczął pracę w redakcji tygodnika „Kuźnica”, w którym w latach 1946–1950 publikował wiersze, prozę, recenzje oraz tłumaczenia z literatury francuskiej i niemieckiej (od 1947). W latach 1948–1956 współpracował z miesięcznikiem „Twórczość”. Od 1948 roku był członkiem PPR, a później PZPR. Osiedlił się w Warszawie. W 1950 roku podjął pracę w redakcji „Nowej Kultury”, gdzie w latach 1950–1956 zamieszczał liczne artykuły, recenzje i tłumaczenia. W 1952 roku został członkiem Związku Literatów Polskich, a cztery lata później Polskiego PEN Clubu. W latach 1956–1958 pełnił funkcję sekretarza i kierownika Wydziału Prasowo-Kulturalnego Ambasady Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Wiedniu. W 1958 roku, z powodów osobistych, został odwołany z pracy w Ambasadzie i do 1963 roku mieszkał w Austrii. W 1961 roku został skreślony z listy członków ZLP, jednak w 1963 roku przywrócono go w prawach członka.
Opublikował wiele prac dotyczących regionu Kielecczyzny. Prowadził również tłumaczenia z języka francuskiego (m.in. France’a, Maupassanta, Voltaire’a), niemieckiego (Brechta) oraz greckiego (Lukiana).
W 1943 roku ożenił się z Barbarą ze Smoszewskich (1920–2014).
Zmarł w Pruszkowie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 77-4-15).
Ordery i odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 11 lipca 1955
Twórczość wybrana
- Gospoda zmierzchu. Warszawa: J. Mortkowicz 1939 – poezje.
- Ściegienny, wikary z Wilkołazu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1948.
- Lata szkolne. Opowieść o Stefanie Żeromskim. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1954.
- Fryderyk Schiller, wielki poeta niemiecki. Warszawa: Wiedza Powszechna 1955.
- Wybór wierszy i przekładów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1956.
Przypisy
Bibliografia
Maria Kotowska-Kachel, Sowiński Adolf, 1914–1963, poeta, tłumacz, [w:] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik bibliograficzny, tom VII: R–Sta (pod redakcją Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan), Warszawa 2001, s. 396–397.