1715

Wydarzenia w Polsce

11 kwietnia – na Pomorzu Zachodnim, w rejonie miejscowości Skalin, miało miejsce upadek meteorytu.

8 października – w bitwie pod Radogoszczą, polskie siły odniosły zwycięstwo nad Sasami.

26 listopada – w Tarnogrodzie szlachta zawiązała konfederację generalną przeciwko Augustowi II Mocnemu.

Trybunał Koronny w Piotrkowie skazał na śmierć z powodów religijnych Zygmunta Unruga.

Wydarzenia na świecie

6 lutego – zawarcie pokoju w Utrechcie (dołączenie do wcześniejszych ustaleń z 1713) między Portugalią a Hiszpanią.

7 lutego – Jean Orry został odesłany do Francji na polecenie Elżbiety Farnese i Giulio Alberoni.

19 lutego – w Wersalu przebywała delegacja perska.

24 marca – w Sztokholmie odbył się ślub Fryderyka I Heski i Ulryki Eleonory, przyszłych władców Szwecji.

3 kwietnia – w Wersalu podpisano traktat sojuszniczy między Francją a Szwecją.

15 kwietnia – wybuchła wojna pomiędzy białymi osadnikami a Indianami z plemion Yamassee, wspieranymi przez wojowników z plemienia Krik, którzy zaatakowali kolonię Karolinę Południową, szczególnie okolice osiedla Charleston.

3 maja – zaćmienie słońca, całkowicie widoczne w południowej Anglii (Edmond Halley), Szwecji oraz Finlandii.

4 maja – we Francji zaprezentowano nowy wynalazek – składany parasol.

23 maja – Ludwik XIV przyznał swoim bastardom prawa do tronu.

27 czerwca – rozpoczęła się VIII wojna wenecko-turecka: na należącym do Wenecji Peloponezie wylądowało 40 tys. tureckich żołnierzy.

Lato – rozpoczęło się pierwsze jakobickie powstanie, zwołane przez earla of Mar, który zaprosił wodzów klanów na „wielkie polowanie” w Beamar. 8 września Mar ogłosił Jakuba Stuarta legalnym suwerenem. Siły powstańcze zdobyły Perth, osiągając liczebność około 8 tys. Do powstania dołączyli jakobici z północnej Anglii pod dowództwem Thomasa Kenmurre’a, liczący 300 konnych. Próba marszu w głąb Anglii zakończyła się klęską w bitwie pod Preston w Lancashire.

Lipiec – uchwalono brytyjski Act of preventing tumults (Akt o zapobieganiu niepokojom) w odpowiedzi na powstanie szkockie oraz jego możliwe wsparcie w Anglii.

20 lipca – wprowadzono w życie Riot Act uchwalony przez brytyjski parlament.

24 lipca – flota 10 hiszpańskich statków przewożących srebro, pod dowództwem admirała Ubilla, opuściła Hawanę. U wybrzeży Florydy burza zatopiła ją 31 lipca.

28 lipca-8 sierpnia – Duńczycy odnieśli zwycięstwo nad Szwedami w bitwie morskiej koło wyspy Rugia.

1 sierpnia – Ludwik XIV skarżył się na ból w nodze, a gangrena nie została zdiagnozowana na czas.

13 sierpnia – Persowie podpisali w Wersalu traktat handlowy z Francją.

14 sierpnia – około 700 Chorwatów obroniło miasto Sinj przed 6 tys. Turków.

1 września – zmarł Król Francji Ludwik XIV. Król Hiszpanii Filip V Burbon zaczął zgłaszać pretensje do regencji we Francji po śmierci Ludwika XIV, mimo że zrzekł się pretensji do tronu Francji w 1701 roku, gdy został władcą Hiszpanii. Powstała polisynodia. Uformowały się dwie frakcje rywalizujące o wpływy na dworze: „dewoci” z Markizą de Maintenon i księciem du Maine na czele oraz „libertyni” (Filip II Burbon-Orleański i jego zwolennicy, w tym Louis de Rouvroy, książę de Saint-Simon, który stał się jego doradcą).

18 października-24 grudnia – trwało oblężenie Strzałowa.

2 września – Filip II Burbon-Orleański obalił testament Ludwika XIV.

6 września – w wiosce Braemar John Erskine, 22. hrabia Mar, podniósł sztandar jakobicki.

18 września – Guido Alberoni zaproponował Brytyjczykom pakt o przyjaźni.

19 października – Szwedzi ponieśli porażkę w potyczce pod Stalsundem.

9-14 listopada – miała miejsce bitwa pod Preston, w której jakobici zostali rozgromieni.

15 listopada – Holandia i Austria podpisały trzeci traktat barierowy, który ustalał granicę belgijsko-holenderską.

24 listopada – Tamiza zamarzła.

2 grudnia – Persja otworzyła konsulat w Marsylii.

15 grudnia – Filip V Burbon przyznał Brytyjczykom przywileje handlowe równe tym, jakie mieli jego hiszpańscy poddani.

24 grudnia:

  • Prusy zdobyły Stralsund oraz wyspy Uznam i Rugia.
  • Szwedzkie oddziały zajęły Norwegię i rozpoczęły jej okupację.
  • Wielka Brytania: zawieszenie Habeas Corpus Act.
  • Wielka Brytania: uchwalenie Septennial Act.

Urodzili się

26 lutego – Claude Adrien Helvétius, francuski filozof i literat, jeden z twórców Wielkiej Encyklopedii Francuskiej (zm. 1771)

25 marca – Maria Franciszka od Pięciu Ran Jezusa, włoska tercjarka franciszkańska, stygmatyczka, święta katolicka (zm. 1791)

4 lipca – Christian Fürchtegott Gellert, niemiecki myśliciel i poeta (zm. 1769)

23 października – Piotr II Romanow, cesarz Rosji od 1727 (zm. 1730)

5 listopada – Feliks z Nikozji, kapucyn, święty Kościoła katolickiego (zm. 1787)

12 listopada – Kajetan Ignacy Sołtyk, polski duchowny katolicki, biskup kijowski i krakowski (zm. 1788)

data dzienna nieznana:

Antoni Wacław Betański, duchowny katolicki, biskup przemyski (zm. 1786)

Zmarli

1 września – Ludwik XIV, król Francji i Nawarry z dynastii Burbonów (ur. 1638)

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 28 lutego

Ostatki: 5 marca

Popielec: 6 marca

Niedziela Palmowa: 14 kwietnia

Wielki Czwartek: 18 kwietnia

Wielki Piątek: 19 kwietnia

Wielka Sobota: 20 kwietnia

Wielkanoc: 21 kwietnia

Poniedziałek Wielkanocny: 22 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 30 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 9 czerwca

Boże Ciało: 20 czerwca

Przypisy