Podczas XVII Europejskiego Kongresu Gospodarczego Ministerstwo Przemysłu zaprezentowało Białą Księgę Transformacji, która ma na celu przeprowadzenie Polski przez proces odejścia od gospodarki opartej na węglu. Dokument podkreśla, że mądrze przeprowadzona transformacja może przynieść zyski dla przyszłych pokoleń, a nie tylko koszty. Współpraca z ekspertami oraz lokalnymi społecznościami ma kluczowe znaczenie dla sukcesu tego przedsięwzięcia.
- Biała Księga Transformacji ma na celu odejście od gospodarki opartej na węglu.
- Transformacja może przynieść zyski dla przyszłych pokoleń, a nie tylko koszty.
- Współpraca z ekspertami i społecznościami lokalnymi jest kluczowa dla sukcesu.
- Transformacja górnictwa obejmuje rewitalizację terenów i przekwalifikowanie pracowników.
- Działania są proponowane na poziomach regionalnym, sektorowym i procesowym.
Wyzwania transformacji górnictwa
Polska stoi przed poważnymi wyzwaniami związanymi z transformacją górnictwa. W obliczu zmian klimatycznych i społeczno-gospodarczych, konieczne jest odejście od węgla jako głównego źródła energii. Biała Księga Transformacji wskazuje, że proces ten nie powinien być postrzegany jedynie jako koszt, lecz jako inwestycja w przyszłość. Jak podkreślają autorzy dokumentu, transformacja górnictwa to nie tylko zmiana źródeł energii, ale także kompleksowy proces obejmujący rewitalizację terenów poprzemysłowych oraz przekwalifikowanie pracowników.
Kluczowe założenia Białej Księgi
Biała Księga Transformacji proponuje działania na trzech poziomach: regionalnym, sektorowym i procesowym. Na poziomie regionalnym uwzględnia się unikalne potrzeby każdego powiatu, natomiast poziom sektorowy koncentruje się na ludziach oraz możliwościach gospodarczych. Procesowy aspekt transformacji stawia na planowanie i koordynację inwestycji. Jak wskazują analizy Komisji Europejskiej, dobrze zaprojektowane projekty transformacyjne mogą przynieść efekt mnożnikowy na poziomie pięciokrotnego zwrotu inwestycji.
Rola społeczności lokalnych
Ważnym elementem skutecznej transformacji jest zaangażowanie lokalnych społeczności. Joanna Pauly, dyrektorka Departamentu Funduszy Europejskich, podkreśliła: „Nie pytajmy, czy nas stać na transformację. Pytajmy, czy stać nas, aby jej nie zrobić dobrze”. Współpraca z mieszkańcami oraz przedstawicielami związków zawodowych ma na celu zapewnienie, że proces transformacji będzie przeprowadzony w sposób jak najmniej dotkliwy dla społeczeństwa. Wicemarszałek województwa śląskiego, Leszek Pietraszek, zaznaczył, że transformacja górnictwa nie może oznaczać jedynie jego likwidacji, ale powinna angażować górnictwo w nowe projekty, w tym te związane z zieloną energią.
Międzynarodowe doświadczenia
Autorzy Białej Księgi Transformacji przyjrzeli się międzynarodowym doświadczeniom z Hiszpanii, Belgii i Niemiec. Wnioski są jednoznaczne: sukces przynoszą tylko te transformacje, które mają silne ramy instytucjonalne i angażują społeczności od początku procesu. Victor Marcos Morell z Ministerstwa Transformacji Ekologicznej Hiszpanii podkreślił, że ważne jest prowadzenie otwartego dialogu z ludźmi oraz przedstawicielami związków zawodowych, co jest kluczowe dla zapewnienia miejsc pracy w trakcie transformacji.
Przyszłość regionów górniczych
Transformacja górnictwa to proces długofalowy, który wymaga starannego planowania i koordynacji. Minister przemysłu Marzena Czarnecka zaznaczyła, że kluczowe jest, aby zmiany były jak najmniej dotkliwe dla społeczeństwa. W kontekście transformacji regionów górniczych niezbędne są inwestycje w nowe gałęzie przemysłu oraz tworzenie warunków przyciągających inwestorów. Jak zauważył Piotr Litwa, prezes Wyższego Urzędu Górniczego, pracownicy górnictwa mają szansę odnaleźć się na nowym rynku pracy, a zawody związane z odnawialnymi źródłami energii stają się coraz bardziej cenione.
Wnioski płynące z Białej Księgi Transformacji oraz doświadczenia międzynarodowe wskazują, że dobrze przeprowadzona transformacja górnictwa może przynieść wymierne korzyści, nie tylko dla regionów górniczych, ale dla całej Polski. Kluczowe będzie zaangażowanie wszystkich interesariuszy oraz otwarty dialog, który pozwoli na skuteczne przeprowadzenie tego złożonego procesu.