Rzecznik Praw Dziecka oraz Okręgowa Rada Adwokacka złożyli 12 kwietnia wniosek o zmianę przepisów dotyczących zwolnienia od pracy dla rodziców wychowujących dzieci do 14. roku życia. Obecnie przysługuje im 2 dni lub 16 godzin rocznie, niezależnie od liczby dzieci, co budzi wątpliwości co do równości i ochrony praw dziecka.
- Rzecznik Praw Dziecka oraz Okręgowa Rada Adwokacka złożyli wniosek o zmianę przepisów dotyczących zwolnienia od pracy dla rodziców wychowujących dzieci do 14. roku życia.
- Obecnie rodzicom przysługuje 2 dni lub 16 godzin zwolnienia rocznie, niezależnie od liczby dzieci.
- Wnioskodawcy postulują zwiększenie wymiaru zwolnienia w zależności od liczby posiadanych dzieci, proponując maksymalnie 40 godzin lub 5 dni rocznie.
- Rozważane jest przeniesienie ciężaru wynagrodzenia za czas zwolnienia przekraczający 2 dni z pracodawcy na ZUS.
- Proponowane zmiany mają na celu zbliżenie polskiego systemu do rozwiązań obowiązujących w Niemczech.
Obecne przepisy
Zgodnie z artykułem 188 Kodeksu pracy, pracownikom wychowującym co najmniej jedno dziecko w wieku do ukończenia 14. roku życia przysługuje zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w ciągu roku kalendarzowego. Prawo to dotyczy wszystkich dzieci w tym wieku w rodzinie, co oznacza, że niezależnie od ich liczby, rodzicom przysługuje łącznie tylko 2 dni zwolnienia.
Wniosek o zmianę
Wnioskodawcy zwrócili uwagę, że obecna liczba dni wolnych na opiekę nie zwiększa się wraz z liczbą dzieci, co może budzić wątpliwości co do zgodności z konstytucyjną zasadą równości oraz zasadą ochrony praw dziecka. Proponują stopniowe zwiększanie wymiaru zwolnienia w zależności od liczby posiadanych dzieci.
Propozycje zmian
RPD i ORA zaproponowały, aby łączny wymiar zwolnienia nie przekraczał 40 godzin lub 5 dni w ciągu roku kalendarzowego. Dodatkowo, rozważają przeniesienie ciężaru wynagrodzenia za czas zwolnienia przekraczający 2 dni z pracodawcy na ZUS.
Porównanie z Niemcami
Proponowane zmiany mają na celu zbliżenie polskiego wymiaru dni opieki na dziecko do rozwiązań obowiązujących w Niemczech, gdzie pracownik może skorzystać z krótkoterminowego urlopu do 10 dni w roku z zasiłkiem ze środków publicznych. W Polsce, aby osiągnąć maksymalny wymiar 10 dni opieki, należałoby wychowywać co najmniej 4 dzieci w wieku do 14 lat.
Wykorzystanie zwolnienia
Zwolnienie może być wykorzystane w trybie dniowym lub godzinowym, a pracownik powinien złożyć wniosek o udzielenie zwolnienia z wyprzedzeniem. Niewykorzystane dni lub godziny nie przechodzą na kolejny rok kalendarzowy, a za czas zwolnienia pracownik zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca nie może odmówić udzielenia zwolnienia, a jego odmowa może skutkować wykroczeniem przeciwko przepisom o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem, co może wiązać się z karą grzywny do 30 tys. zł.