Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Śląskim ujawniają niepokojący związek między zespołem stresu pourazowego (PTSD) a wyższym poziomem insuliny we krwi, co może prowadzić do insulinooporności i cukrzycy. Wczesna diagnoza oraz leczenie PTSD mogą zatem pomóc w uniknięciu poważnych problemów zdrowotnych w przyszłości.
PTSD a zdrowie fizyczne
Zespół stresu pourazowego, znany jako PTSD, rozwija się często po traumatycznych przeżyciach i kojarzy się przede wszystkim z zaburzeniami funkcjonowania psychospołecznego. Jednak coraz więcej badań wskazuje na jego wpływ na zdrowie fizyczne. Osoby cierpiące na PTSD są bardziej narażone na rozwój tzw. zespołu metabolicznego, co zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych oraz cukrzycy typu 2.
Regulacja hormonalna a problemy metaboliczne
Jak zauważyła prof. Monika Stojek, psycholożka z Uniwersytetu Śląskiego, PTSD prowadzi do rozregulowania osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, co negatywnie wpływa na metabolizm. Niewłaściwe działanie tego układu hormonalnego jest ściśle związane z problemami metabolicznymi, co może być alarmujące dla zdrowia osób z PTSD.
Uzależnienia a objawy PTSD
Wcześniejsze badania sugerują, że osoby z PTSD często radzą sobie z objawami poprzez niezdrowe zachowania, w tym uzależnienia. Uzależnienie od jedzenia występuje u nich znacznie częściej niż w ogólnej populacji. Często prowadzi to do wyższego wskaźnika masy ciała (BMI) oraz powiązanych problemów metabolicznych, chociaż dostępne dane w tej kwestii nie są jednoznaczne.
Badanie dotyczące insuliny i stanu zapalnego
W ramach badań postawiono pytanie, czy PTSD, nasilenie objawów uzależnienia od jedzenia oraz ich wzajemne powiązania mają wpływ na stan zapalny w organizmie (CRP), poziom insuliny oraz wybrane elementy zespołu metabolicznego, takie jak poziom cukru, trójglicerydów i cholesterolu HDL. Otyłość brzuszna była również brana pod uwagę, jako istotny czynnik ryzyka chorób serca i metabolicznych.
Wyniki badań
W badaniu uczestniczyło 187 dorosłych osób z województwa śląskiego. Okazało się, że diagnoza PTSD jest związana z wyższym poziomem insuliny, choć nie wykazano podwyższonego poziomu cukru. Specjaliści sugerują, że organizm może produkować więcej insuliny, aby utrzymać normę cukru we krwi. Jednak ciągłe podwyższenie insuliny może prowadzić do insulinooporności, co stanowi poważne zagrożenie zdrowotne.
Wczesne wykrywanie jako klucz do zdrowia
Jak podkreślają autorzy badania, wczesne wykrywanie i leczenie PTSD może być sposobem na zapobieganie przyszłym problemom metabolicznym, zanim pojawią się poważne objawy. Mimo że badanie wykazało związek między PTSD a wyższym poziomem insuliny, nie stwierdzono powiązań z ogólnoustrojowym stanem zapalnym ani innymi elementami zespołu metabolicznego.
Potrzeba dalszych badań
Prof. Stojek zwróciła uwagę, że uczestnicy badania pochodzili z ogólnej populacji i nie szukali leczenia. Mimo nadreprezentacji osób z wyższymi wynikami w kwestionariuszu PTSD, średni poziom objawów był umiarkowany. Może to sugerować, że poważniejsze zaburzenia metaboliczne występują u osób, które poszukują pomocy. W przyszłości konieczne będą dalsze badania, by ustalić, czy wykrywanie i leczenie objawów PTSD mogą skutecznie zapobiegać zaburzeniom metabolicznym.