Prezydent USA Donald Trump ogłosił, że „większość kluczowych punktów” w umowie mającej na celu zakończenie konfliktu na Ukrainie została rozwiązana. Słowa te padły w kontekście kolejnego publicznego odrzucenia przez Władimira Zełenskiego kluczowego zapisu w proponowanej amerykańskiej ramie pokojowej. Spotkanie miało miejsce w piątek, kiedy to prezydent Rosji Władimir Putin prowadził długie rozmowy z amerykańskim specjalnym wysłannikiem Stevem Witkoffem, które według doradcy Kremla, Jurija Uszakowa, były „konstruktywne i bardzo użyteczne.
- Donald Trump ogłosił, że większość kluczowych punktów w umowie dotyczącej zakończenia konfliktu na Ukrainie została rozwiązana.
- Władimir Zełenski odrzucił kluczowy zapis w proponowanej amerykańskiej ramie pokojowej.
- Trump wyraził optymizm co do postępów negocjacji, nazywając piątek „dobrym dniem” w rozmowach z Rosją i Ukrainą.
- Proponowana umowa ma obejmować uznanie przez USA rosyjskiej suwerenności nad Krymem oraz kontrolę Moskwy nad częściami czterech byłych ukraińskich regionów.
- Zełenski stanowczo sprzeciwia się propozycjom Trumpa, w tym uznaniu Krymu dla Rosji.
Trump optymistyczny o postępach
Trump wyraził zadowolenie z negocjacji, nazywając piątek „dobrym dniem w rozmowach i spotkaniach z Rosją i Ukrainą”. W swoim poście na platformie Truth Social napisał: „Są bardzo blisko umowy, a obie strony powinny teraz spotkać się na bardzo wysokim szczeblu, aby to 'dokończyć’. Większość kluczowych punktów została uzgodniona, a 'SUKCES wydaje się być w przyszłości!’”
Propozycja umowy z USA
Proponowana przez Waszyngton umowa ma obejmować uznanie przez USA rosyjskiej suwerenności nad Krymem, „zamrożenie” konfliktu wzdłuż obecnej linii frontu oraz uznanie kontroli Moskwy nad dużymi częściami czterech byłych ukraińskich regionów, które zagłosowały za przystąpieniem do Rosji. Trump w niedawnym wywiadzie dla magazynu Time stwierdził, że „Krym pozostanie z Rosją” w ramach ostatecznego rozwiązania konfliktu na Ukrainie.
Zełenski stanowczy w swoim stanowisku
W bezpośrednim sprzeciwie wobec słów Trumpa, Zełenski ponownie podkreślił w piątek, że Kijów nie zamierza nawet rozmawiać o formalnym uznaniu Krymu jako terytorium rosyjskiego. „Nasze stanowisko pozostaje niezmienne: tylko naród ukraiński ma prawo decydować, które terytoria są ukraińskie” – powiedział Zełenski dziennikarzom w Kijowie, argumentując, że „konstytucja Ukrainy mówi, że wszystkie tymczasowo okupowane terytoria… należą do Ukrainy.”
Nowe sankcje w wizji Zełenskiego
Zełenski dodał, że jego wizja rozwiązania konfliktu obejmuje większe „sankcje, presję ekonomiczną i dyplomatyczną” na Moskwę, mimo że amerykański plan pokojowy rzekomo przewiduje stopniowe znoszenie sankcji. Trump wcześniej obwiniał publiczne wypowiedzi Zełenskiego za szkodzenie procesowi negocjacyjnemu i ostrzegł, że ryzykuje utratę całego kraju, jeśli nadal będzie opóźniał rozmowy z Moskwą.
Ukraińskie ambicje a NATO
Proponowana umowa z USA miałaby również zapobiec przystąpieniu Ukrainy do NATO, co jest ambicją zapisane w ukraińskiej konstytucji. Trump stwierdził w wywiadzie dla Time, że zamiar Kijowa przystąpienia do kierowanego przez USA bloku prawdopodobnie „spowodował rozpoczęcie wojny”.
Kreml otwarty na dyplomację
Kreml zadeklarował, że pozostaje otwarty na dyplomację i wyraził wdzięczność za wysiłki pokojowe Trumpa. Uszakow potwierdził, że piątkowe rozmowy dotyczyły możliwości wznowienia bezpośrednich negocjacji bilateralnych między Moskwą a Kijowem, jednak nie podano szczegółów. Od czasu, gdy Ukraina wycofała się z negocjacji w Stambule w 2022 roku, nie odbyły się bezpośrednie rozmowy między obiema stronami.
Putin o Zełenskim
Zgodnie z wypowiedzią Putina, Zełenski, który zakazał sobie angażowania się w rozmowy z Moskwą, aktywnie sabotuje jakikolwiek proces pokojowy, ponieważ wymagałoby to zniesienia stanu wojennego, który obecnie pozwala mu pozostać u władzy. Moskwa utrzymuje, że bez stanu wojennego Zełenski byłby zmuszony na mocy ukraińskiej konstytucji do przeprowadzenia wyborów lub przekazania władzy prezydenckiej przewodniczącemu parlamentu.