Badania przeprowadzone przez zespół naukowców z Instytutu Maxa Plancka dla Antropologii Ewolucyjnej w Lipsku ujawniają zaskakujące informacje na temat pochodzenia Fenicjan. Mimo że cywilizacja fenicka rozwijała się przez ponad 3000 lat, rozprzestrzeniając swoją kulturę oraz alfabet wzdłuż Morza Śródziemnego, ich DNA nie wykazuje związku z mieszkańcami Bliskiego Wschodu. Wyniki badania opublikowanego 23 kwietnia w czasopiśmie „Nature” pokazują, że fenickie miejsca osadnicze w Europie i Afryce Północnej nie dzieliły wspólnego dziedzictwa genetycznego z ich przodkami z Bliskiego Wschodu.
- Badania przeprowadzone przez Instytut Maxa Plancka ujawniają, że DNA Fenicjan nie ma związku z mieszkańcami Bliskiego Wschodu.
- Civilizacja fenicka rozwijała się przez ponad 3000 lat, rozprzestrzeniając kulturę i alfabet wzdłuż Morza Śródziemnego.
- Fenicjanie osiedlili się w wielu miejscach, w tym w Kartaginie, która przetrwała do 146 roku p.n.e.
- Badania genetyczne wykazały, że Fenicjanie nie przekazali swojego DNA na obszary, które kolonizowali.
- Analiza DNA dotyczyła około 200 osób z fenickich stanowisk archeologicznych w regionie Bliskiego Wschodu, Europie i Afryce Północnej.
Fenickie dziedzictwo kulturowe
Civilizacja fenicka, która miała swoje centrum w dzisiejszym Libanie, była znana z rozwoju wczesnego alfabetu oraz intensywnej działalności handlowej. Fenicjanie osiedlili się w wielu miejscach wzdłuż wybrzeża Morza Śródziemnego, najbardziej znanym z nich była Kartagina w dzisiejszej Tunezji, która przetrwała do 146 roku p.n.e. Mimo że ich kultura była szeroko rozpowszechniona, badania genetyczne wskazują, że nie przekazali oni swojego DNA na obszary, które kolonizowali.
Analiza genetyczna fenickich osadników
W badaniach prowadzonych przez Harald Ringbauera i jego zespół, analizowano DNA około 200 osób z fenickich stanowisk archeologicznych w regionie Bliskiego Wschodu, Europie i Afryce Północnej. Zaskoczeniem dla naukowców było to, że mieszkańcy fenickich osad, znani również jako lud Punicki, nie wykazywali wspólnego dziedzictwa genetycznego z mieszkańcami Bliskiego Wschodu, nawet z tymi, którzy byli powiązani z fenickimi przodkami – Kananejczykami.
Nowe odkrycia o pochodzeniu
Genomy Puniczyków nie przypominały również tych z innych lokalnych populacji, takich jak te z Sardynii czy Ibizy. Zamiast tego, ich profil genetyczny bardziej przypominał starożytnych mieszkańców Grecji i Sycylii. W miarę upływu czasu do mieszanki DNA wprowadziło się także pochodzenie północnoafrykańskie, co odzwierciedla rozwój Kartaginy po 500 roku p.n.e.
Handlowe szlaki i ich wpływ
Ringbauer sugeruje, że unikalna mieszanka genetyczna Puniczyków może być wynikiem regularnego napływu różnorodnych ludzi, związanych z „śródziemnomorskim szlakiem”, który był utrzymywany przez handel między fenickimi osadami. Badanie zidentyfikowało powiązane osoby znalezione na odległych stanowiskach archeologicznych, w tym parę możliwych kuzynów, jednego z Afryki Północnej i drugiego z Sycylii.
Reakcje ekspertów na wyniki
Brak bliskowschodniego dziedzictwa genetycznego wśród Puniczyków nie zaskoczył Pierre’a Zalloua, genetyka z Khalifa University w Abu Zabi, który zauważył, że „Fenicianie byli kulturą integracji i asymilacji. Osiedlali się tam, gdzie żeglowali.” Ringbauer z kolei zastanawia się, dlaczego różnorodne ludy śródziemnomorskie przyjęły kulturę fenicką, zamiast trzymać się własnych praktyk. „Jak może być tak duży rozdział?” pyta. „Czy to oznacza, że kultura fenicka była jak franczyza, którą inni mogli przyjąć?”