Polska suwerenność lekowa wynosi zaledwie 32 proc., co oznacza, że w razie kryzysu jesteśmy w stanie zabezpieczyć jedynie tę część potrzeb obywateli. W porównaniu z Francją, Niemcami czy Włochami, które osiągają poziom ponad 100 proc., musimy dążyć do znacznej poprawy – mówił gen. broni prof. Grzegorz Gielerak, dyrektor Wojskowego Instytutu Medycznego, podczas sesji „Bezpieczeństwo i system ochrony zdrowia” na Europejskim Kongresie Gospodarczym w Katowicach.
Nowe wyzwania dla polskiej ochrony zdrowia
W obliczu rosnącej niestabilności geopolitycznej, polski system ochrony zdrowia staje przed nowymi, poważnymi wyzwaniami. Eksperci z różnych dziedzin omawiali, jak przygotować się na przyszłe kryzysy zdrowotne i militarne. Gen. broni prof. Gielerak podkreślił, że polityka odstraszania nie może opierać się wyłącznie na aspektach militarnych. Wskazał na znaczenie międzynarodowych umów, siły gospodarki oraz systemu ochrony zdrowia w kontekście bezpieczeństwa narodowego.
Kompleksowe podejście do bezpieczeństwa
Ekspert zauważył, że im bardziej złożona jest struktura państwa, tym większe zaniepokojenie wzbudza w potencjalnym agresorze. Takie podejście pozwoliło uniknąć wielu konfliktów, w tym wojny amerykańsko-chińskiej, co pokazuje, jak ważne jest strategiczne myślenie w kontekście bezpieczeństwa.
Bezpieczeństwo lekowe w Polsce
Katarzyna Piotrowska-Radziewicz, dyrektorka Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia, podkreśliła potrzebę współpracy z Ministerstwem Obrony w zakresie bezpieczeństwa lekowego. Wskazała na konferencję zorganizowaną w Brukseli, która dotyczyła tej ważnej tematyki. Zaznaczyła, że kluczowe jest mówienie o bezpieczeństwie lekowym w szerszym kontekście, uwzględniając finansowanie oraz potrzebę produkcji leków, które nie są zyskowne, ponieważ są starszymi substancjami.
Wyzwania współpracy z sektorem obrony
Krzysztof Kopeć, szef Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego, wyraził swoje zaniepokojenie, że dotychczasowe próby współpracy między resortem zdrowia a MON-em nie przyniosły znaczących efektów. Podkreślił, że po deklaracji premiera Donalda Tuska o końcu naiwnej globalizacji, nadszedł czas na konkretne działania w zakresie bezpieczeństwa lekowego.
- Ministerstwo Zdrowia przygotowało listę leków krytycznych, jednak teraz kluczowe jest ustalenie, jak wspierać ich produkcję.
- Współpraca z Ministerstwem Rozwoju w zakresie konkurencji w produkcji tych leków jest niezbędna.
Produkcja leków a bezpieczeństwo narodowe
Barbara Misiewicz-Jagielak z Polpharmy zwróciła uwagę, że obecnie na liście leków krytycznych znajduje się 301 pozycji, z czego tylko 24 proc. jest produkowane w Polsce. Tylko sześć z nich wytwarzane jest z polskiego API, co stawia Polskę w niebezpiecznej sytuacji w razie kryzysów.
Współpraca międzynarodowa
Płk dr n. biol. Aleksander Michalski, komendant Wojskowego Szpitala Klinicznego w Lublinie, wskazał na możliwość współpracy między państwami euroatlantyckimi w zakresie dzielenia się rynkiem substancji czynnych (API). Tego typu współpraca mogłaby przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa lekowego w regionie.
Obawy o kadrę medyczną w czasie kryzysu
W dyskusji poruszono również temat gotowości i dostępności kadr medycznych. Prof. Bartłomiej Guzik z 5. Wojskowego Szpitala Klinicznego w Krakowie podkreślił znaczenie przeszkolenia większej liczby ratowników, aby w sytuacjach kryzysowych odciążyć system ochrony zdrowia. Wskazał, że im więcej osób w społeczeństwie będzie potrafiło udzielać pomocy, tym lepiej.
Doświadczenia humanitarne
Draginja Nadażdin, dyrektorka organizacji Lekarze bez Granic, podzieliła się doświadczeniami z pracy w obszarach dotkniętych konfliktami. Zwróciła uwagę na konieczność wzmocnienia międzynarodowych przepisów dotyczących ochrony pracowników medycznych oraz infrastruktury zdrowotnej. Bez zaangażowania państw, nawet najlepsze rezolucje pozostaną jedynie martwymi literami.
W obliczu rosnących zagrożeń, zarówno ze strony kryzysów naturalnych, jak i konfliktów zbrojnych, kluczowe staje się zrozumienie, że bezpieczeństwo lekowe to nie tylko kwestia polityki, ale również odpowiedzialności społecznej. Jak pokazuje sytuacja w Polsce, działania muszą być skoordynowane, aby zapewnić obywatelom niezbędne wsparcie w trudnych czasach.