- Oryginalny egzemplarz Konstytucji 3 Maja znajduje się w Bibliotece Uniwersyteckiej UAM w Poznaniu.
- Dokument pierwotnie należał do rodziny Mikorskich, a jego pierwszym właścicielem był Józef Andrzej Mikorski.
- W XIX wieku egzemplarz trafił do warszawskiego historyka Teodora Wierzbowskiego, który sprzedał go do Biblioteki Uniwersyteckiej.
- Biblioteka posiada również inne cenne druki związane z Konstytucją 3 Maja, w tym utwór "Dzień 3 Maja".
- Zbiory BU UAM dokumentują znaczenie Konstytucji 3 Maja dla dziedzictwa narodowego Polski.
W Bibliotece Uniwersyteckiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu znajduje się oryginalny egzemplarz Ustawy Rządowej z 3 Maja 1791 roku, znanej jako Konstytucja 3 Maja, który ma bogatą historię i był w posiadaniu wielu znanych postaci.
Historia egzemplarza Konstytucji 3 Maja
Jakub Łukaszewski z Pracowni Starych Druków BU UAM podkreśla, że dokument ten pierwotnie należał do rodziny Mikorskich ze Słubic. Józef Andrzej Mikorski, współzałożyciel Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej, był jego pierwszym znanym właścicielem. Po jego śmierci w 1793 roku, egzemplarz trafił do zbiorów Potockich z Wilanowa, gdzie stał się częścią bogatego księgozbioru.
Przemiany w XIX wieku
W XIX wieku egzemplarz Konstytucji znalazł się w rękach warszawskiego historyka Teodora Wierzbowskiego. W trudnej sytuacji finansowej sprzedał on część swojego księgozbioru, w tym tę unikalną publikację, do Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.
Inne cenne druki w zbiorach
W zbiorach Biblioteki znajdują się również inne wartościowe druki związane z pamięcią o Konstytucji 3 Maja. Należy do nich m.in. rzadki, anonimowy utwór pt. „Dzień 3 Maja”, przypisywany Antoniemu Siarczyńskiemu. Egzemplarz ten, z odręcznymi wpisami braci Antoniego i Feliksa Wagów, został nabyty przez bibliotekę na aukcji antykwarycznej.
Polonika z XIX wieku
Ważną częścią zbiorów są polonika z XIX wieku, pochodzące z księgozbioru Towarzystwa Historycznego Prowincji Poznańskiej, utworzonego przez niemieckich archiwistów w 1885 roku. Jak zaznacza Łukaszewski, „w jego zbiorach znajdowały się również liczne wydawnictwa poświęcone Konstytucji 3 Maja”. Po likwidacji Towarzystwa materiały trafiły do Biblioteki Cesarza Wilhelma w Poznaniu, która w 1919 roku została przekształcona w Bibliotekę Uniwersytecką.
Prywatna biblioteka Erazma Majewskiego
Na uwagę zasługują również zasoby pochodzące z prywatnej biblioteki Erazma Majewskiego, pioniera archeologii warszawskiej. Dzięki staraniom prof. Józefa Kostrzewskiego, część jego księgozbioru, liczącego kilkaset woluminów, została przekazana BU UAM w 1922 roku. Kolekcja ta zawiera cenne stare druki, rękopisy oraz publikacje z zakresu nauk humanistycznych i przyrodniczych.
Znaczenie zbiorów dla dziedzictwa narodowego
Zbiory Biblioteki Uniwersyteckiej UAM dokumentują dzieje jednego z najważniejszych aktów prawnych w historii Polski oraz świadczą o roli, jaką instytucje naukowe odgrywają w ochronie i popularyzacji dziedzictwa narodowego. Oryginalny egzemplarz Konstytucji 3 Maja przechowywany w Poznaniu to nie tylko relikt przeszłości, lecz żywy pomnik idei reformy, nowoczesności i patriotyzmu.