Prezydent Donald Trump stwierdził, że ani Kanał Panamski, ani Kanał Sueski nie istniałyby bez Stanów Zjednoczonych. Domaga się, aby amerykańskie statki handlowe i wojskowe mogły swobodnie przechodzić przez te kluczowe szlaki wodne. Jego wypowiedzi dotyczą ochrony interesów bezpieczeństwa narodowego USA przed konkurencją ze strony Chin, a miały miejsce w kontekście strategicznych wodnych dróg w Egipcie.
- Donald Trump twierdzi, że Kanał Panamski i Kanał Sueski nie istniałyby bez USA.
- Prezydent domaga się swobodnego przechodzenia amerykańskich statków przez te kluczowe szlaki wodne.
- Trump wyraża chęć "odzyskania" kontroli nad Kanałem Panamskim, wykorzystując środki ekonomiczne lub militarne.
- Egipt otrzymał od USA ponad 87 miliardów dolarów pomocy zagranicznej od 1946 roku, co czyni go jednym z najwyższych beneficjentów w regionie.
- USA odegrały kluczową rolę w przywracaniu kontroli Egipcjan nad Kanałem Sueskim podczas kryzysu sueskiego w latach 1956-1957.
Trump o kontrolowaniu kanałów
Trump wielokrotnie wyrażał chęć „odzyskania” kontroli nad Kanałem Panamskim, wykorzystując w tym celu środki ekonomiczne lub militarne. W sobotę, w poście na platformie Truth Social, stwierdził: „Amerykańskie statki, zarówno wojskowe, jak i handlowe, powinny móc podróżować bezpłatnie przez Kanały Panamski i Sueski! Te kanały nie istniełyby bez Stanów Zjednoczonych Ameryki.”
Wsparcie dla Egiptu
Według danych Al Jazeera, Egipt otrzymał od 1946 roku ponad 87 miliardów dolarów pomocy zagranicznej z Waszyngtonu, co czyni go jednym z najwyższych beneficjentów w regionie Bliskiego Wschodu, zaraz po Izraelu. Kanał Sueski został zaprojektowany i zbudowany w latach 50. XIX wieku przez Brytyjczyków i Francuzów.
Rola USA w kryzysach
Stany Zjednoczone oraz Związek Radziecki odegrały kluczowe role w wywieraniu presji na Wielką Brytanię, Francję i Izrael, aby wycofały swoje wojska z Egiptu podczas kryzysu sueskiego w latach 1956-1957, przywracając tym samym kontrolę Egipcjan nad kanałem. Później, po inwazji Izraela na Półwysep Synaj w 1967 roku, USA wynegocjowały umowę pokojową, która przywróciła pełną kontrolę Egiptu w 1982 roku.
Kontrowersje dotyczące Kanału Panamskiego
Stany Zjednoczone nie tylko zbudowały Kanał Panamski na początku XX wieku, ale także odegrały istotną rolę w zapewnieniu niepodległości Panamy od Kolumbii. Pełna kontrola nad kanałem została przekazana Panamie w 1999 roku na mocy traktatów Torrijosa-Cartera, które określały, że kanał będzie neutralny i otwarty dla wszystkich narodów.
Reakcje Panamczyków
Oficjele panamscy wcześniej odrzucili twierdzenia i groźby Trumpa, a władze Kanału Panamskiego utrzymują, że kanał jest zarządzany wyłącznie przez Panamczyków, nie ma dowodów na kontrolę ze strony Chin. Prezydent Jose Raul Mulino podkreślił, że kanał jest częścią „nienaruszalnego dziedzictwa” Panamy i zaznaczył, że kraj utrzymuje pełną kontrolę nad swoimi operacjami.
Militarne wsparcie USA
Po tym, jak Rubio osobiście dostarczył ultimatum Trumpa do Panamy w lutym, Mulino ustąpił Waszyngtonowi, odmawiając przedłużenia umów z Chinami z 2017 roku w ramach inicjatywy „Jedwabny Szlak”. Na początku tego miesiąca sekretarz obrony Pete Hegseth ogłosił, że wiele jednostek marynarki wojennej USA, zasobów straży przybrzeżnej oraz samolotów zostało rozmieszczonych w Panamie jako część „odważnych pierwszych kroków w celu ożywienia naszych więzi obronnych i bezpieczeństwa między naszymi krajami.”