Po 35 latach działalności teleskop Hubble’a wciąż dostarcza niezwykłych odkryć. W ciągu ostatniego roku naukowcy wykorzystali ten teleskop, aby potwierdzić istnienie samotnej czarnej dziury, ujawnić nowe obiekty kosmiczne powstałe w wyniku misji NASA oraz zlokalizować źródło intensywnego, tajemniczego wybuchu fal radiowych. Te osiągnięcia pokazują, że teleskop wciąż ma wiele do zaoferowania, a niektóre obserwacje są niemożliwe do wykonania innymi teleskopami, w tym jego młodszym odpowiednikiem, teleskopem Jamesa Webba.
- Teleskop Hubble'a działa od 35 lat i wciąż dostarcza ważnych odkryć.
- W ostatnim roku potwierdzono istnienie samotnej czarnej dziury oraz zlokalizowano źródło tajemniczego wybuchu fal radiowych.
- Hubble ma unikalne zdolności zbierania danych w ultrafiolecie, co jest kluczowe dla badań obiektów o ekstremalnych temperaturach.
- Co roku tylko około 20% wniosków o obserwacje z użyciem Hubble'a jest akceptowanych.
- 24 kwietnia, w 35. rocznicę wystrzelenia, Hubble rozpocznie obserwację dysku szczątkowego oddalonego o 200 lat świetlnych.
Unikalne możliwości Hubble’a
Teleskop Hubble’a, który został wystrzelony w 1990 roku, obserwował ponad 100 milionów obiektów, od komet w naszym układzie słonecznym po odległe galaktyki. Hubble ma zdolność zbierania danych w ultrafiolecie, co jest kluczowe dla zrozumienia obiektów niebieskich o ekstremalnych temperaturach, takich jak masywne gwiazdy. Jak mówi Peter Senchyna, astronom w Carnegie Science Observatories, „to ogromny atut”. Teleskop zapewnia niemal niezakłócony widok kosmosu, wolny od efektów atmosfery ziemskiej.
Nowe badania i cele
Co roku setki naukowców składają wnioski o nowe obserwacje z użyciem Hubble’a, jednak tylko około 20% z tych propozycji jest akceptowanych. Aoife Brennan, astronom z Trinity College Dublin, jest jedną z nielicznych, którym się to udało. 24 kwietnia, dokładnie 35 lat po wystrzeleniu Hubble’a, teleskop rozpocznie obserwację jednego z celów Brennan: dysku szczątkowego oddalonego o około 200 lat świetlnych od Ziemi. Brennan ma nadzieję, że nowe dane pomogą zrozumieć obecność gazu w dyskach szczątkowych, co ma znaczenie dla formowania planet.
Wizualizacja danych Hubble’a
Joe DePasquale, główny specjalista ds. wizualizacji naukowej w Space Telescope Science Institute, zajmuje się tworzeniem obrazów z danych Hubble’a. „Zbieram dane z teleskopu i przekształcam je w piękne kolorowe obrazy” – mówi DePasquale. Jednym z jego ulubionych obrazów jest zdjęcie Mgławicy Laguna, regionu aktywnego formowania gwiazd, oddalonego o około 4000 lat świetlnych.
Ikoniczne zdjęcia Hubble’a
Hubble dostarczył wiele ikonicznych zdjęć, które zainspirowały zarówno naukowców, jak i szeroką publiczność. W 2010 roku astronomowie odkryli tajemniczy asteroid z kometowym ogonem, a dane Hubble’a ujawniły, że powstał on w wyniku zderzenia dwóch asteroid. W 1994 roku teleskop zarejestrował kolizję fragmentów komety Shoemaker-Levy 9 z Jowiszem, a także ujawnił intensywne zorze polarne na Jowiszu, które są szczególnie długotrwałe z powodu silnego pola magnetycznego planety.
Inspiracja dla przyszłych pokoleń
Hubble ma moc inspirowania ciekawości i zachwytu nad wszechświatem. Senchyna wspomina, jak zdjęcia komety Shoemaker-Levy 9 z 1994 roku zafascynowały go jako dziecko. „To było coś, co mnie wciągnęło w astronomię” – mówi. Hubble jest nie tylko narzędziem naukowym, ale także symbolem odkryć, które mogą inspirować przyszłe pokolenia naukowców.