Rolnik do szefowej KE: »Od 3 lat dokładam«

Francuski rolnik Cédric Benoist, przewodniczący grupy roboczej „Zboża” w Copa-Cogeca, wystosował list do przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen oraz wiceprzewodniczącego Maroša Šefčoviča, w którym alarmuje o kryzysie na rynku zbóż w Unii Europejskiej. W swoim apelu Benoist podkreśla, że liberalizacja handlu z Ukrainą, trwająca od trzech lat, doprowadziła do załamania cen i nadpodaży, co stawia europejskich rolników w trudnej sytuacji finansowej.

Problemy z cenami zbóż

Benoist w swoim liście przedstawia konkretne dane dotyczące wzrostu kosztów produkcji oraz spadku cen zbóż na rynku unijnym. W 2020 roku średni koszt produkcji hektara pszenicy we Francji wynosił około 1414 euro, a w 2023 roku wzrósł do 2025 euro, co stanowi wzrost o 46%. W innych krajach członkowskich również odnotowano znaczne podwyżki, na przykład w Rumunii koszty wzrosły o 36%, a w Irlandii aż o 68%. Mimo to ceny zbóż, zwłaszcza tych importowanych z Ukrainy, nie rosną, co prowadzi do alarmujących sytuacji na rynku.

Nadpodaż na rynku unijnym

W wyniku liberalizacji handlu po 2022 roku, import pszenicy zwyczajnej z Ukrainy wzrósł z 0,5-1 mln ton rocznie do 6,5-7 mln ton. Benoist zwraca uwagę, że całkowity import pszenicy do UE wzrósł z 2-3 mln ton do ponad 9 mln ton, co nie tylko nie zastąpiło unijnej produkcji, ale również doprowadziło do spadku jej spożycia. W efekcie na rynku unijnym pojawiła się nadpodaż wynosząca co najmniej 5 mln ton pszenicy zwyczajnej, co z kolei prowadzi do spadku cen.

Krytyka decyzji Komisji Europejskiej

Benoist krytycznie ocenia wcześniejsze decyzje Komisji Europejskiej, które wyłączyły pszenicę i jęczmień z mechanizmu ochronnego. W jego opinii, brak ochrony dla tych produktów w obliczu liberalizacji handlu był błędem, który doprowadził do obecnej sytuacji kryzysowej. „Po trzech kolejnych latach strat nie mogę już zaakceptować twierdzenia, że nie ma zakłóceń rynku” – pisze Benoist, apelując o przywrócenie mechanizmów ochronnych dla tych kluczowych upraw.

Wsparcie dla Ukrainy i ochrona rynku UE

W swoim liście Benoist wyraża również poparcie dla Ukrainy, jednak podkreśla, że wsparcie to powinno być realizowane w sposób, który nie zaszkodzi europejskim rolnikom. Proponuje, aby zamiast zastępować utracone rynki Ukrainy rynkiem unijnym, skoncentrować się na odbudowie dostępu Ukrainy do jej tradycyjnych rynków. „Próba zastąpienia utraconych rynków Ukrainy rynkiem unijnym tylko zaostrzy napięcia wewnętrzne” – ostrzega rolnik.

Apel o działania

Benoist kończy swój list apelem do Komisji Europejskiej o podjęcie szybkich działań na rzecz ochrony sektora zbóż w UE. „Pani Przewodnicząca von der Leyen, Panie Komisarzu Šefčovič – apelujemy o rozsądek i szybkie działania, zanim będzie za późno” – pisze. W obliczu rosnących kosztów produkcji i spadających cen zbóż, rolnicy w Unii Europejskiej potrzebują wsparcia, aby przetrwać na rynku, który staje się coraz bardziej nieprzewidywalny.