Referendum w Zabrzu. Losy prezydentki i Rady Miasta.

W Zabrzu w niedzielę, 9 maja 2025 roku, mieszkańcy będą mieli okazję wziąć udział w referendum, które może zadecydować o przyszłości prezydentki Agnieszki Rupniewskiej oraz Rady Miasta. Aby referendum było ważne, do urn musi udać się niemal 30 tysięcy osób. Inicjatywa, zorganizowana przez Komitet Referendalny RESET, ma na celu odwołanie władz lokalnych, które według inicjatorów podejmowały kontrowersyjne decyzje, w tym dotyczące zwolnień w jednostkach samorządowych oraz podwyżek opłat lokalnych.

Powody referendum

Referendum zostało zainicjowane w odpowiedzi na szereg działań prezydentki, które wzbudziły niezadowolenie mieszkańców. Katarzyna Iwańska, jedna z inicjatorek referendum, podkreśliła w rozmowie z TOK FM, że mieszkańcy Zabrza są oburzeni podwyżkami czynszów oraz opłat za grunty. „Pani prezydent ani złotówki sobie nie obniżyła ze swojej pensji, bierze bardzo wysokie wynagrodzenie” – dodała. Wśród zarzutów wobec władz miasta znalazły się również kwestie związane z prywatyzacją Górnika Zabrze oraz ograniczeniem funduszy na wydarzenia kulturalne.

Reakcja prezydentki

Agnieszka Rupniewska, która objęła urząd w 2023 roku, broni się przed zarzutami, wskazując na trudną sytuację finansową miasta, które przejęła. Twierdzi, że Zabrze boryka się z ogromnym zadłużeniem, które wynosi ponad 880 milionów złotych. „Po 18 latach udało się położyć kres pewnemu polityczno-biznesowemu układowi, który funkcjonował w mieście” – zaznaczyła Rupniewska, odnosząc się do poprzedniej ekipy rządzącej.

Przebieg zbierania podpisów

Komitet Referendalny rozpoczął zbieranie podpisów na początku lutego 2025 roku, a miesiąc później złożył je w delegaturze Krajowego Biura Wyborczego w Katowicach. Na listach znalazło się niemal 14 tysięcy podpisów. Rupniewska oskarża poprzednią ekipę o sabotowanie jej rządów, wskazując na działania mające na celu podważenie jej autorytetu. W tym kontekście prezydentka złożyła zawiadomienie do prokuratury, wskazując na wydatki na pozytywne komentarze w mediach społecznościowych, które miały być finansowane z budżetu miasta.

Opinie ekspertów

Politolog z Uniwersytetu Śląskiego, dr Tomasz Słupik, zwraca uwagę na złożoność sytuacji. „Polityczni przeciwnicy Rupniewskiej rzeczywiście stoją za referendum i oni je animują, a im bliżej terminu, tym więcej złych emocji” – ocenia. Zaznacza jednak, że grupa ta wykorzystuje autentyczne niezadowolenie mieszkańców, którzy są zmęczeni trudnościami finansowymi. Dr Słupik podkreśla, że osiągnięcie wymaganej frekwencji w referendum może być trudne, a jego prognozy opierają się na intuicji, a nie na badaniach.

Przebieg głosowania

W referendum weźmie udział niemal 117 tysięcy mieszkańców Zabrza, którzy otrzymają dwie karty do głosowania. Będą mogli odpowiedzieć na pytania dotyczące odwołania prezydentki oraz Rady Miasta. Aby referendum było ważne, do urn musi udać się odpowiednia liczba głosujących: minimum 26 tysięcy dla prezydentki i niemal 30 tysięcy dla Rady Miasta. Michał Fijałkowski, dyrektor delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Katowicach, poinformował, że cisza referendalna zacznie obowiązywać od północy z piątku na sobotę, aż do zakończenia głosowania w niedzielę o godz. 21.00.