Eksperci alarmują, że rak jelita grubego to drugi najczęstszy nowotwór w Polsce, a jego ofiarami stają się coraz młodsze osoby. W kontekście rosnącej liczby zachorowań kluczowe stają się badania profilaktyczne. Podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. profilaktyki nowotworowej, prof. Jarosław Kobiela z GUMed podkreślił problemy z dostępnością testów FIT, które kończą się wraz z końcem kwietnia.
- Rak jelita grubego jest drugim najczęstszym nowotworem w Polsce, diagnozowanym rocznie u ponad 18 tysięcy osób.
- W ostatnich latach wzrasta liczba przypadków raka jelita grubego u osób poniżej 50. roku życia, co stanowi nowe wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej.
- Brakuje skoordynowanego programu badań przesiewowych w Polsce, co utrudnia dostęp do testów FIT.
- Prof. Kobiela sugeruje, że konieczne może być obniżenie wieku przesiewu kolonoskopii z 50 na 45 lat, jak to zrobiono w USA.
- W Polsce problemem są również centra doskonałości, które leczą dużą liczbę przypadków, ale brakuje im odpowiednich zasobów.
Alarmujące statystyki
Rak jelita grubego diagnozowany jest każdego roku u ponad 18 tysięcy osób w Polsce, a liczba zgonów z tego powodu zbliża się do 12 tysięcy. Prof. Kobiela zauważył, że diagnostyka opiera się na kolonoskopii oraz badaniach na krew utajoną w kale, a profilaktyka na zdrowym stylu życia i badaniach przesiewowych.
Wzrost zachorowań u młodych
W ostatnich latach zauważono wzrost liczby przypadków raka jelita grubego u osób poniżej 50. roku życia. Prof. Kobiela zwrócił uwagę, że młodzi pacjenci stanowią nowe wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej, ponieważ po leczeniu wracają do pracy i mają plany prokreacyjne. W USA obniżono wiek przesiewu kolonoskopii z 50 na 45 lat, co może być również konieczne w Polsce.
Brak skoordynowanego programu
Prof. Kobiela wskazał, że w Polsce brakuje skoordynowanego programu badań przesiewowych. Nie wiadomo, czy przejdziemy na test FIT, a dostępność tego testu w pakiecie 40+ kończy się wkrótce. To stawia lekarzy w trudnej sytuacji.
Centra doskonałości w onkologii
Drugim wyzwaniem są centra doskonałości, które leczą dużą liczbę przypadków raka jelita grubego. Prof. Kobiela podkreślił, że wyniki leczenia powinny być publikowane, aby pacjenci mogli podejmować świadome decyzje o wyborze szpitala. Centralizacja leczenia w takich ośrodkach jest niezbędna.
Koordynacja opieki onkologicznej
Ważne jest, aby wprowadzić koordynację opieki onkologicznej, która towarzyszyłaby pacjentowi przez całą ścieżkę diagnostyki i leczenia. Prof. Kobiela zwrócił uwagę na znaczenie prehabilitacji oraz rehabilitacji pooperacyjnej, które przyspieszają powrót do zdrowia i przynoszą oszczędności dla systemu opieki zdrowotnej.
Wsparcie socjalne po leczeniu
Prof. Kobiela zauważył, że często brakuje wsparcia socjalnego po wypisie ze szpitala. Proponuje, aby pracownicy MOPS-ów współpracowali z koordynatorami, co mogłoby pomóc w zapobieganiu zgonów w okresie okołooperacyjnym.
Nowe technologie w chirurgii
W kontekście operacji, prof. Kobiela zwrócił uwagę na chirurgię robotową, która jest kosztowna, ale pomocna. Podkreślił, że kluczowe jest odpowiednie przygotowanie pacjenta do operacji, co może przynieść lepsze wyniki.
Chirurgia endoskopowa jako nadzieja
Prof. Kobiela widzi nadzieję w chirurgii endoskopowej, która mogłaby zyskać na znaczeniu, gdyby wprowadzono skuteczny program badań przesiewowych. Wczesne wykrycie nowotworów pozwoliłoby na ich usunięcie bez inwazyjnych metod, co przyniosłoby korzyści zarówno pacjentom, jak i systemowi zdrowia.
Centra profilaktyki nowotworów
Utworzenie centrów profilaktyki nowotworów przy szpitalach uniwersyteckich może poprawić koordynację działań profilaktycznych. Prof. Kobiela wskazał na przykład Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie, gdzie takie centrum już działa.