Podczas wiecu w Londynie, Ontario, w piątek, tłum wygwizdał Marka Carney’a, gdy ten wygłaszał kluczową linię kampanii o egzystencjalnym zagrożeniu, jakie Kanada napotyka ze strony swojego sąsiada. Lider Partii Liberalnej ostrzegł, że „prezydent Trump próbuje nas złamać, aby Ameryka mogła nas posiadać”. W odpowiedzi, jego zwolennicy krzyczeli „nigdy”, machając kanadyjskimi flagami przymocowanymi do kijów hokejowych.
Pasja w obliczu zagrożenia
Podobne poziomy pasji można było zaobserwować w hali związkowej, gdzie Pierre Poilievre witał entuzjastycznych zwolenników w rejonie Toronto na początku tygodnia. Lider Partii Konserwatywnej przyciągnął duże tłumy na wiece w całym kraju, gdzie hasło „Bring it Home” stało się wezwaniem do działania: zarówno do głosowania na zmianę rządu, jak i wyrazem kanadyjskiego patriotyzmu w obliczu zagrożeń taryfowych ze strony USA.
Cień Trumpa nad wyborami
W ostatnich godzinach 36-dniowej kampanii cień Donalda Trumpa kładzie się na wszystkim. Zwycięzca poniedziałkowych wyborów prawdopodobnie będzie partią, która przekona wyborców, że ma plan na radzenie sobie z prezydentem USA. Narodowe sondaże sugerują, że Liberałowie utrzymali wąską przewagę w ostatniej fazie kampanii.
Obietnice zmiany
Jednak Trump nie jest jedynym czynnikiem, który ma znaczenie – w przemówieniu Poilievre’a został wspomniany tylko raz. Lider Partii Konserwatywnej skupił się bardziej na wyborcach, którzy czują się rozczarowani tym, co nazywa „straconym liberalnym dziesięcioleciem”, obiecując zmianę od rządu, który obwinia za niedobór mieszkań i wolną gospodarkę, a także za niewłaściwe zarządzanie kwestiami społecznymi, takimi jak przestępczość i kryzys fentanylowy.
Wybory jako wyraz frustracji
Jego przesłanie trafia do wyborców takich jak Eric i Carri Gionet z Barrie w Ontario. Mają dwie córki w wieku dwudziestu kilku lat i stwierdzili, że uczestniczą w swoim pierwszym wiecu politycznym. „Jesteśmy dość finansowo zabezpieczeni – ale martwię się o nie,” powiedział Eric Gionet. Chociaż on i jego żona mogli kupić swój pierwszy dom w młodym wieku, powiedział, że „nie ma perspektyw”, że ich dzieci będą mogły zrobić to samo.
Zmiana w politycznym krajobrazie
W zeszłym roku Konserwatyści mieli 20-punktową przewagę w krajowych sondażach nad rządzącymi Liberałami przez miesiące. Przyszłość Poilievre’a jako następnego premiera kraju wydawała się pewna. Jednak seria wstrząsów na początku 2025 roku zmieniła polityczny krajobraz: rezygnacja Justina Trudeau, następny wzrost Carney’a na lidera Liberalów i premiera oraz powrót Trumpa do Białego Domu z zagrożeniami i taryfami.
Nowe nadzieje dla Liberałów
Gdy wybory zostały ogłoszone w połowie marca, Liberałowie Carney’a znajdowali się w sondażach na równi z Konserwatystami, a na początku kwietnia nieznacznie wyprzedzili ich, sugerują krajowe badania. To zdumiewający zwrot sytuacji. Wydawało się, że Liberałowie są martwi i pogrzebani, teraz wierzą, że mogą wygrać czwarte z rzędu wybory, a nawet uzyskać większość w Parlamencie.
Opinie wyborców
Carney przedstawia siebie jako osobę najbardziej gotową na to krytyczne wyzwanie – stabilnego bankiera centralnego, który pomógł przeprowadzić kanadyjską gospodarkę przez kryzys finansowy w 2008 roku, a później Wielką Brytanię przez Brexit. Dla konserwatywnej wyborczyni Gwendolyn Slover z Summerside w prowincji Wyspa Księcia Edwarda, jego apel jest „dziwny”. „Wielu ludzi myśli, że Mark Carney jest jakimś Mesjaszem,” powiedziała. „To ta sama partia, on jest jedną osobą. I niczego nie zmieni.”
Wyzwania dla liderów
Wsparcie Carney’a widzą w jego mocnym CV i opanowaniu, które uspokaja ich obawy związane z groźbą Trumpa dotyczącego wysokich taryf i powtarzających się sugestii, że kraj powinien stać się 51. stanem USA – chociaż prezydent rzadziej komentował Kanadę podczas kampanii. „Jestem pod wrażeniem stabilności i poważnego myślenia Marka Carney’a,” powiedział Mike Brennan z Kitchener, Ontario, czekając w kolejce, aby spotkać lidera Liberalów w kawiarni w Cambridge, około godziny drogi od Toronto.
Strategiczne głosowanie
W ostatnich dniach kampanii NDP, która pomogła wspierać mniejszościowych Liberałów w ostatnim rządzie, promowała strategiczne głosowanie. „Możesz zdecydować, czy Mark Carney zdobędzie super większość, czy wyślesz wystarczającą liczbę Nowych Demokratów do Ottawy, aby walczyć o rzeczy, które są dla Ciebie ważne,” powiedział lider Jagmeet Singh. Kampania uwypukliła także narastające podziały regionalne, a wiele kwestii – takich jak klimat, imigracja czy pojednanie z rdzennymi mieszkańcami – zeszło na dalszy plan.
Wspólne priorytety, różne wizje
Obaj liderzy zgadzają się co do ogólnych priorytetów: potrzeby odejścia od zależności od USA, rozwój sektorów ropy, gazu i górnictwa, ochrona pracowników dotkniętych taryfami oraz zwiększenie wydatków na obronność. Jednak różnią się w kwestii tego, kto najlepiej poprowadzi Kanadę naprzód, zwłaszcza przy tak wielkiej stawce. „Czas na doświadczenie, a nie eksperymenty,” powiedział Carney swoim zwolennikom w Londynie. Poilievre zakończył swoje przesłanie słowami: „Możemy wybrać zmianę w poniedziałek. Możemy odzyskać kontrolę nad naszym życiem i zbudować jasną przyszłość.”