Badania naukowców wskazują, że sadza pochodząca z pożarów lasów w Amazonii może wpływać na topnienie lodów w Antarktyce. Zespół pod kierownictwem Sudipa Chakraborty’ego z Uniwersytetu Marylandu analizował dane satelitarne, aby zbadać, jak obecność czarnego węgla w atmosferze wpływa na zjawisko topnienia lodów morskich w Antarktyce. Wyniki ich badań opublikowane zostały w marcu 2025 roku w czasopiśmie Environmental Data Science.
- Sadza z pożarów lasów w Amazonii wpływa na topnienie lodów w Antarktyce.
- Badania prowadzone przez zespół Sudipa Chakraborty'ego z Uniwersytetu Marylandu wykorzystały dane satelitarne.
- Wyniki badań opublikowano w marcu 2025 roku w czasopiśmie Environmental Data Science.
- Analiza skupiła się na wpływie czarnego węgla na topnienie lodów morskich w rejonie Morza Ross'a oraz obszarach Weddell i Bellingshausen-Amundsen.
- Badania wykazały istotny wpływ transportu czarnego węgla w atmosferze na proces topnienia lodów.
Sadza z Amazonii a Antarktyka
Od dziesięcioleci naukowcy wiedzą, że czarny węgiel z palenia paliw kopalnych i lasów przyspiesza topnienie lodów w różnych częściach świata. Badania przeprowadzone przez zespół Chakraborty’ego skupiły się na zjawisku, które nasiliło się w wyniku praktyk wypalania lasów wspieranych przez byłego prezydenta Brazylii, Jaira Bolsonaro. Zespół badał, jak czarny węgiel z Amazonii może wpływać na topnienie lodów w Antarktyce.
Analiza danych satelitarnych
Chakraborty i jego współpracownicy analizowali dane satelitarne dotyczące topnienia lodów morskich w Antarktyce, w tym w rejonie Morza Ross’a oraz wokół obszarów Weddell i Bellingshausen-Amundsen. Oprócz tego, zbadali stężenie czarnego węgla w atmosferze oraz inne parametry, takie jak odbite światło słoneczne i promieniowanie słoneczne. Zespół zastosował algorytmy uczenia maszynowego, aby zrozumieć, jak te parametry wpływają na siebie nawzajem w czasie.
Wpływ czarnego węgla na topnienie lodów
Wyniki badań wykazały, że transport czarnego węgla w atmosferze miał istotny wpływ na topnienie lodów w Weddell Sea. W okresie 2019-2020 stężenie cząstek czarnego węgla było dwukrotnie wyższe niż w latach 2018-2019, co korelowało z utratą lodu morskiego w tym regionie, która wzrosła z 13 000 do 33 000 kilometrów kwadratowych. Chakraborty zauważa, że bliskość Morza Weddell do Ameryki Południowej może tłumaczyć najwyższe poziomy topnienia lodów obserwowane w tym regionie.
Alarm dla naukowców
Według glaciologa Jeffersona Cardii Simõesa z Federalnego Uniwersytetu Rio Grande do Sul, kontynuacja emisji dwutlenku węgla może prowadzić do powtarzania się podobnych zjawisk. Naukowcy są zaniepokojeni, ponieważ Antarktyda jest bardziej oddalona od źródeł zanieczyszczeń w porównaniu do innych regionów, takich jak Arktyka czy Himalaje. Chakraborty podkreśla, że topnienie lodów morskich samo w sobie nie podnosi poziomu mórz, ale działa jak ochronny koc na lodzie lądowym, co może przyspieszyć jego topnienie.
Potrzebne dalsze badania
Chociaż wyniki badań są niepokojące, Simões uważa, że zbyt wcześnie, aby jednoznacznie powiązać osadzanie się sadzy z Amazonii z topnieniem lodów w Antarktyce. Glaciolog William Colgan zgadza się z tym, wskazując na potrzebę dalszych badań, które potwierdziłyby źródło podwyższonych poziomów czarnego węgla. Colgan sugeruje, że konieczne są długoterminowe pomiary stężenia czarnego węgla w Antarktyce oraz analizy chemiczne.