Misja Axiom 4 (Ax-4) wystartuje 29 maja o godzinie 19 z Centrum Kosmicznego im. Johna F. Kennedy’ego na Florydzie. Czteroosobowa załoga poleci na Międzynarodową Stację Kosmiczną i spędzi tam od 14 do 21 dni. Dr Sławosz Uznański-Wiśniewski, polski astronauta, weźmie udział w badaniach dotyczących zdrowia astronautów, mikrobiomu oraz nowych technologii, w tym sztucznej inteligencji.
Symboliczne przedmioty w kosmosie
Podczas misji dr Uznański-Wiśniewski zabierze ze sobą polską flagę, pierogi oraz kilka pamiątek, w tym bryłkę soli z Wieliczki, bursztyn z Bałtyku, oryginalną naszywkę z misji gen. Mirosława Hermaszewskiego, „De revolutionibus” Mikołaja Kopernika, pamiątki po Marii Skłodowskiej-Curie, rękopis mazurka As-dur Fryderyka Chopina, poezję Wisławy Szymborskiej, bransoletkę z polskimi wzorami oraz plakat IGNIS autorstwa Andrzeja Pągowskiego. Po zakończeniu misji wszystkie te przedmioty wrócą do Polski i trafią do muzeów.
Innowacyjny hełm z Lublina
Jednym z urządzeń używanych podczas misji będzie specjalny hełm, który umożliwi sterowanie komputerem za pomocą myśli. O jego działaniu opowiada dr Dariusz Zapała z firmy Cortivision, która go stworzyła. Hełm jest funkcjonalnym spektroskopem bliskiej podczerwieni, monitorującym zapotrzebowanie na tlen w różnych częściach mózgu.
Międzynarodowa załoga misji
W misji Axiom 4 (Ax-4) dr Uznański-Wiśniewskiemu towarzyszyć będą dowódczyni misji Peggy Whitson z USA, pilot misji Shubhanshu Shukla z Indii oraz specjalista misji Tibor Kapu z Węgier. Razem będą wykonywać różne eksperymenty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Polska misja IGNIS
Misja Ax-4 obejmuje również polski projekt IGNIS, który ma na celu przeprowadzenie eksperymentów przynoszących korzyści dla Polski i międzynarodowej społeczności. Minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk podkreślił, że to ogromna szansa dla polskiego sektora kosmicznego na rozwój kompetencji i komercjalizację technologii.
Badania nad aktywnością mózgu
Podczas misji dr Uznański-Wiśniewski będzie korzystał z hełmu stworzonego w Lublinie, który pozwoli na monitorowanie aktywności mózgu astronautów. Dr Zapała zaznacza, że urządzenie jest mobilne i odporne na zakłócenia, co czyni je idealnym do badań w warunkach kosmicznych.
Eksperymenty dotyczące dobrostanu psychicznego
Jednym z kluczowych eksperymentów w ramach misji IGNIS jest „AstroMentalHealth”, który bada wpływ izolacji kosmicznej na psychikę astronautów. Dr Agnieszka Skorupa z Uniwersytetu Śląskiego podkreśla, że projekt koncentruje się na adaptacji psychicznej osób przebywających w ekstremalnych warunkach.
Monitorowanie cech psychicznych
Badania będą obejmować pomiary cech psychicznych astronautów przed, w trakcie i po misji, w tym uważności oraz odporności na stres. Dr Skorupa wskazuje, że zrozumienie tych aspektów jest kluczowe dla przyszłych długoterminowych misji, takich jak lot na Marsa.
Misja lustrzana w warunkach analogowych
Równolegle z misją w kosmosie, badacze przeprowadzą lustrzaną misję w Habitacie LunAres w Pile, gdzie pięć osób będzie poddanych trzytygodniowej izolacji, a następnie dołączy do nich cztery nowe osoby. Celem jest wdrożenie tych samych procedur badawczych zarówno w kosmosie, jak i na Ziemi.