W przyszłym miesiącu Polacy udadzą się do urn, aby wybrać swojego nowego prezydenta na kolejne pięć lat. Przygotowaliśmy przewodnik, który wyjaśnia wszystko, co musisz wiedzieć o nadchodzących wyborach: jak one działają, kto kandyduje oraz jakie mogą być konsekwencje ich wyniku dla Polski.
Termin wyborów i zasady głosowania
Głosowanie w pierwszej turze odbędzie się w niedzielę, 18 maja 2025 roku, w godzinach od 7:00 do 21:00. Jeśli którykolwiek z kandydatów zdobędzie więcej niż 50% głosów, wybory zostaną zakończone, a nowy prezydent rozpocznie swoją kadencję do 2030 roku.
W przypadku, gdy żaden z kandydatów nie uzyska więcej niż 50% głosów, odbędzie się druga tura głosowania pomiędzy dwoma najlepszymi kandydatami, zaplanowana na niedzielę, 1 czerwca 2025 roku. Wybory prezydenckie w Polsce są znacznie prostsze niż wybory parlamentarne czy lokalne, które mogą wiązać się z bardziej skomplikowanym systemem głosowania.
Kto może głosować?
Każdy obywatel Polski, który nie został pozbawiony praw wyborczych z powodów prawnych, ma prawo wziąć udział w wyborach. Polacy zarówno w kraju, jak i za granicą mają możliwość oddania jednego głosu na jednego kandydata z jednolitej listy zarejestrowanych kandydatów. Informacje na temat rejestracji wyborców w Polsce oraz głosowania z zagranicy można znaleźć w odpowiednich źródłach.
Zakaz agitacji wyborczej
Na mocy polskiego prawa, wszelkiego rodzaju agitacja polityczna jest zabroniona przez cały dzień przed wyborami oraz w dniu głosowania aż do zamknięcia lokali wyborczych o godzinie 21:00. Naruszenie tego zakazu może skutkować nałożeniem kar finansowych na osoby, które złamią „ciszę wyborczą”. Dotyczy to nie tylko kandydatów, ale także mediów oraz członków społeczeństwa, którzy nie mogą prowadzić żadnej działalności promującej kandydatów.
Wyniki wyborów i ich znaczenie
Po zamknięciu głosowania o godzinie 21:00, agencja badawcza Ipsos opublikuje sondaż exit poll, który dostarczy wstępnych informacji na temat wyników wyborów. Choć sondaż ten nie jest oficjalnym wynikiem, zazwyczaj dobrze odzwierciedla rzeczywisty wynik głosowania. Oficjalne wyniki zostaną ogłoszone prawdopodobnie w ciągu jednego lub dwóch dni.
Warto zauważyć, że prezydent w Polsce nie jest zazwyczaj zaangażowany w codzienne rządzenie krajem. Choć ma prawo inicjować legislację, rzadko z niego korzysta. Obecny prezydent, Andrzej Duda, jest związany z opozycyjną partią Prawo i Sprawiedliwość (PiS), co skomplikowało sytuację legislacyjną rządu.
Kandydaci w wyścigu o prezydenturę
W tegorocznych wyborach o prezydenturę ubiega się 13 kandydatów, co stanowi najwyższą liczbę w historii. Największym faworytem jest Rafał Trzaskowski, kandydat głównej partii rządzącej, centrowej Platformy Obywatelskiej (PO). Jako burmistrz Warszawy i były kandydat w wyborach prezydenckich w 2020 roku, Trzaskowski utrzymuje się na czołowej pozycji w sondażach, zdobywając 30-40% poparcia.
Na drugim miejscu znajduje się Karol Nawrocki, wspierany przez PiS, który uzyskuje poparcie na poziomie 20-30%. Sławomir Mentzen z partii Konfederacja, który początkowo miał 10% poparcia, również zyskał uznanie, osiągając średnio 16% w ostatnich sondażach.
Tematy kampanii
Kampania koncentruje się na bezpieczeństwie i migracji, co jest wynikiem międzynarodowej sytuacji, w tym wojny w Ukrainie oraz kryzysu na granicy z Białorusią. Trzaskowski, Nawrocki i Mentzen wszyscy prezentują twarde stanowisko w sprawie imigracji, co odzwierciedla zmiany w polityce PO. Trzaskowski, mimo liberalnych korzeni, przyjął twarde podejście do kwestii imigracyjnych, w tym ograniczenia zasiłków dla Ukraińców.
Nawrocki obiecuje, że Polacy będą mieli pierwszeństwo w dostępie do leczenia i miejsc w szkołach, podczas gdy Mentzen proponuje deportację imigrantów zamiast ich integracji. Tematy te będą miały kluczowe znaczenie w nadchodzących wyborach.
Debaty wyborcze
W dniach 11 i 12 maja zaplanowane są debaty telewizyjne z udziałem kandydatów, co pozwoli wyborcom lepiej poznać ich poglądy i programy. Ważne jest, aby wszyscy kandydaci mieli równą szansę zaprezentować swoje pomysły, zwłaszcza w kontekście kontrowersji dotyczących legitymacji wyników wyborów.
W nadchodzących wyborach prezydenckich w Polsce stawką jest nie tylko wybór nowego prezydenta, ale także przyszłość polityki krajowej oraz kształt rządu po wyborach parlamentarnych w 2027 roku. Wynik tych wyborów z pewnością wpłynie na dalszy rozwój sytuacji w Polsce, a także na relacje międzynarodowe.