Komisja Etyki Lekarskiej NRL opublikowała nowy komentarz dotyczący znowelizowanego Kodeksu Etyki Lekarskiej, który koncentruje się na badaniach genetycznych. Dokument podkreśla, że interes i dobro istoty ludzkiej powinny przeważać nad interesem społeczeństwa lub nauki.
- Komisja Etyki Lekarskiej NRL opublikowała komentarz dotyczący znowelizowanego Kodeksu Etyki Lekarskiej, koncentrując się na badaniach genetycznych.
- Interes i dobro istoty ludzkiej powinny przeważać nad interesem społeczeństwa lub nauki w kontekście badań genetycznych.
- Lekarze są zobowiązani do udzielania kompetentnych porad genetycznych z uwagi na rosnące możliwości diagnostyki i terapii chorób.
- Badania genetyczne muszą spełniać trzy warunki legalności, w tym wymóg świadomej zgody pacjenta po pełnym poinformowaniu.
- Interwencje genetyczne w celach pozamedycznych są zabronione, dopuszczając je jedynie w kontekście zapobiegania chorobom lub ich leczenia.
Nowe zasady badań genetycznych
W komentarzu Komisji Etyki Lekarskiej zaznaczono, że „spektakularny postęp biologii molekularnej i rozwój badań genetycznych stworzyły problemy społeczne, etyczne i prawne”. W obliczu dynamicznego rozwoju tych badań, konieczne jest zajęcie stanowiska wobec licznych kwestii etycznych związanych z genami i dziedziczeniem.
Obowiązki lekarzy
Komisja przypomina, że badania genetyczne mają coraz większe zastosowanie w diagnostyce i terapii chorób. W związku z tym, lekarze są zobowiązani do udzielania kompetentnych porad genetycznych, co wynika z rosnących możliwości określenia molekularnej etiologii chorób oraz wykrywania nosicielstwa mutacji genetycznych.
Warunki legalności badań
Przepis art. 61 podkreśla trzy warunki legalności i etyczności badań genetycznych, które mają na celu poszanowanie autonomii pacjenta oraz ochronę jego prywatności genetycznej. Świadoma zgoda pacjenta musi być poprzedzona pełnym poinformowaniem o charakterze i skutkach badania.
Zakaz interwencji pozamedycznych
Art. 61 ust. 2 wyklucza interwencje genetyczne w celach pozamedycznych, dopuszczając je jedynie w kontekście zapobiegania chorobom lub ich leczenia. Zapis ten jest zgodny z międzynarodowymi normami etycznymi.
Ograniczenia w modyfikacjach genetycznych
Potencjalne interwencje w materiał genetyczny komórek somatycznych mogą prowadzić do nowych możliwości terapeutycznych, jednak muszą być uzasadnione interesem zdrowotnym pacjenta. Działania o charakterze eugenicznym są wykluczone.
Zakaz zmian dziedzicznych
Ust. 3 art. 61 zakazuje interwencji prowadzących do zmian genetycznych przekazywanych potomstwu, co jest zgodne z normami międzynarodowymi, w tym stanowiskiem WHO i UNESCO. Oznacza to zakaz uczestnictwa w eksperymentach mających na celu zmianę dziedzicznego DNA.
Badania in vitro
Badania dotyczące modyfikacji komórek rozrodczych nieprzeznaczonych do zapłodnienia mogą być prowadzone jedynie in vitro, po uzyskaniu akceptacji odpowiedniej komisji etycznej.
Zasady etyczne w poradnictwie genetycznym
Komisja Etyki Lekarskiej przytoczyła również zasady etyczne w poradnictwie genetycznym, podkreślając, że lekarze muszą posiadać świadomość kliniczną oraz etyczną, a także znajomość zmieniających się standardów międzynarodowych.