- Nowe regulacje zaostrzają sankcje dla posłów opuszczających obrady bez uzasadnienia.
- Obecność posłów będzie potwierdzana głównie przez podpis na liście obecności.
- Posłowie będą musieli uczestniczyć w co najmniej 4/5 głosowań danego dnia.
- Nieusprawiedliwione nieobecności mogą skutkować potrąceniem wynagrodzenia i utratą diety.
- Projekt spotkał się z krytyką, obawiającą się surowych kar dla parlamentarzystów.
Nowe regulacje dotyczące obecności posłów w Sejmie mają na celu zaostrzenie sankcji dla parlamentarzystów, którzy opuszczają obrady bez uzasadnienia. Projekt, przedstawiony przez Prezydium Sejmu 21 lutego 2025 roku, został przegłosowany przez komisję większością głosów, mimo że niektóre ugrupowania, w tym PiS, zgłosiły zastrzeżenia co do jego restrykcyjności. Wprowadzenie nowych zasad ma na celu zwiększenie odpowiedzialności posłów za ich obecność na posiedzeniach.
Nowe zasady obecności
Proponowane zmiany w regulaminie Sejmu zakładają, że obecność parlamentarzystów na posiedzeniach będzie potwierdzana głównie poprzez podpis na liście obecności. Dotychczasowe metody, takie jak listy obecności czy wydruki uczestnictwa w głosowaniach, mają zostać zastąpione tym prostszym rozwiązaniem. W dni, w których odbywają się głosowania, posłowie będą zobowiązani do uczestnictwa w co najmniej 4/5 głosowań danego dnia, co ma na celu zwiększenie frekwencji i zaangażowania w prace legislacyjne.
Proponowane sankcje
Wśród przewidywanych sankcji znalazły się m.in. potrącenia wynagrodzeń za nieusprawiedliwione nieobecności. Posłowie mogą stracić równowartość 1/30 uposażenia za każdy dzień nieobecności, jeśli liczba ta przekroczy jedną piątą miesięcznych posiedzeń komisji. W przypadku opuszczenia więcej niż trzech dni obrad Sejmu w miesiącu, kary będą jeszcze bardziej dotkliwe. Za czwarty i każdy kolejny dzień nieobecności w danym miesiącu, potrącenie wyniesie 1/5 uposażenia.
Utrata diety poselskiej
Projekt przewiduje również, że parlamentarzysta, który nieobecny będzie przez 18 kolejnych dni posiedzeń Sejmu bez usprawiedliwienia, może utracić w całości dietę poselską, a jego wynagrodzenie zostanie obniżone do 1/10 pierwotnej wysokości. Posłowie będą mieli jednak możliwość odwołania się od decyzji Prezydium Sejmu w ciągu siedmiu dni, co ma na celu zapewnienie im szansy na obronę przed ewentualnymi karami. Potrącenia wynagrodzeń nie będą wykonywane wcześniej niż po upływie tego okresu.
Krytyka i obawy
Wprowadzenie nowych przepisów spotkało się z krytyką ze strony niektórych posłów, którzy obawiają się, że mogą one prowadzić do nieproporcjonalnie surowego karania parlamentarzystów. Była marszałek Sejmu Elżbieta Witek (PiS) wyraziła swoje zastrzeżenia, twierdząc, że projekt może przekształcić Sejm w „kolonię karną”. Podkreśliła, że brakuje jasnych zasad dotyczących usprawiedliwiania nieobecności, co może zniechęcać posłów do ujawniania osobistych trudności.
Granice dotkliwości kar
Aby zapewnić granice dotkliwości kar, w projekcie określono, że łączna utrata wynagrodzenia nie może przekroczyć 9/10 jego wysokości. Przepisy mają wejść w życie pierwszego dnia miesiąca po upływie 14 dni od ich ogłoszenia, co oznacza, że posłowie będą mieli czas na zapoznanie się z nowymi regulacjami i dostosowanie się do nich. Wprowadzenie tych zmian ma na celu nie tylko zwiększenie odpowiedzialności posłów, ale także poprawę efektywności pracy Sejmu.