Ministrowie UE we Lwowie: trybunał osądzi agresję na Ukrainę

W dniu 9 maja 2025 roku, podczas obchodów Dnia Zwycięstwa, ministrowie spraw zagranicznych państw Unii Europejskiej spotkali się we Lwowie, aby wyrazić solidarność z Ukrainą oraz ogłosić powołanie specjalnego trybunału do osądzenia agresji rosyjskiej. Spotkanie miało miejsce w kontekście prób Władimira Putina, który w Moskwie starał się usprawiedliwić działania Rosji wobec Ukrainy. Wspólna deklaracja ministrów podkreśla znaczenie historycznej pamięci oraz konieczność pociągnięcia do odpowiedzialności sprawców zbrodni.

Solidarność z Ukrainą

Podczas nieformalnego spotkania w Lwowie, niemiecki minister spraw zagranicznych Johann Wadephul zaznaczył, że Europa stoi po stronie Ukrainy. „Pokazujemy tu, że Europa stoi po stronie Ukrainy, i przypominamy o tym, że reżim nazistowski w istotnej mierze został pokonany także przez ukraińskich żołnierzy” – powiedział Wadephul. Minister podkreślił, że nie można pozwolić, aby Dzień Zwycięstwa był wykorzystywany do usprawiedliwiania wojny przeciwko Ukrainie, co byłoby wypaczeniem historii.

Nowe wsparcie dla Ukrainy

Wadephul ogłosił również, że Niemcy przekażą Ukrainie nowe wsparcie humanitarne w wysokości 40 milionów euro. To wsparcie ma na celu pomoc w trudnej sytuacji, w jakiej znajduje się kraj w wyniku trwającej agresji. Wspólne działania państw UE mają na celu nie tylko wsparcie Ukrainy, ale również wzmocnienie jedności europejskiej w obliczu zagrożeń ze strony Rosji.

Powołanie trybunału do osądzenia agresji

Efektem lwowskiego spotkania jest deklaracja w sprawie powołania specjalnego trybunału do osądzenia „zbrodni agresji” przeciwko Ukrainie. Przygotowania do ustanowienia trybunału, który ma być osadzony w strukturach Rady Europy, zostały zakończone. Deklarację poparło 37 krajów, co świadczy o szerokim wsparciu dla tego przedsięwzięcia. Trybunał ma na celu pociągnięcie do odpowiedzialności rosyjskich polityków i wojskowych, którzy przyczynili się do napaści na Ukrainę.

Reakcje na powołanie trybunału

Szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas oświadczyła, że „nie będzie bezkarności” dla sprawców zbrodni. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, który uczestniczył w spotkaniu za pośrednictwem łącza wideo, podkreślił, że rozliczenie Rosji za inwazję jest moralnym obowiązkiem Europy. „Silny trybunał ds. zbrodni agresji może – i musi – sprawić, że każdy potencjalny agresor zastanowi się dwa razy” – dodał Zełenski, wskazując na znaczenie tego kroku dla przyszłości bezpieczeństwa w Europie.

Przyszłość trybunału

Według ukraińskiej wiceminister sprawiedliwości Iryny Mudrej, nowy trybunał mógłby rozpocząć swoją działalność w przyszłym roku. Do końca tego roku mają zostać wyjaśnione kwestie prawne i formalne, a Rada Europy rozpocznie konkretne przygotowania, takie jak powołanie sędziów i prokuratorów. Trybunał będzie prowadził postępowania jedynie wobec osób wysokiej rangi, co ma na celu ukaranie około 20 osób odpowiedzialnych za planowanie i kierowanie agresją na Ukrainę.

W kontekście zbrodni wojennych, Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) w Hadze nadal pozostaje odpowiedzialny za ściganie przestępstw popełnionych w trakcie wojny w Ukrainie. Powołanie specjalnego trybunału ma na celu zamknięcie luki prawnej, która dotychczas uniemożliwiała pociągnięcie do odpowiedzialności osób odpowiedzialnych za decyzję o ataku na Ukrainę. W ten sposób społeczność międzynarodowa stara się zapewnić sprawiedliwość i zadośćuczynienie ofiarom rosyjskiej agresji.