W 2025 roku problem bólu kręgosłupa dotyka już zdecydowaną większość Polaków – aż 80 proc. zgłasza dolegliwości związane z kręgosłupem, a niemal 92 proc. zmaga się z przewlekłym bólem karku. Skutkiem tych schorzeń jest znaczny wzrost liczby zwolnień lekarskich, które coraz częściej stają się elementem codzienności polskich pracowników. W obliczu tej sytuacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) intensyfikuje kontrole prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich, szczególnie po długich weekendach, takich jak Boże Ciało, aby zapobiegać nadużyciom i zapewnić uczciwe korzystanie ze świadczeń.
- 80 proc. Polaków zgłasza bóle kręgosłupa, a 92 proc. przewlekły ból karku, co prowadzi do masowego korzystania ze zwolnień lekarskich.
- Zwolnienia lekarskie są wystawiane wyłącznie elektronicznie i podlegają ścisłej kontroli ZUS, zwłaszcza po długich weekendach.
- Pracownicy otrzymują wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy przez określony limit dni, a następnie zasiłek chorobowy z ZUS, który jest finansowany ze środków publicznych.
- W pierwszym kwartale 2025 roku przeprowadzono ponad 2,5 tysiąca kontroli zwolnień, z których co dziesiąta zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku.
- ZUS stosuje zaawansowane narzędzia informatyczne do monitorowania wzorców wystawiania L4 i przypomina o konieczności przestrzegania zaleceń lekarskich.
Zwolnienia lekarskie w Polsce od kilku lat wystawiane są wyłącznie w formie elektronicznej, co znacznie ułatwia ich monitorowanie i rozliczanie przez instytucje państwowe. Pracownicy, którzy korzystają z L4, otrzymują wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy przez określony czas, a następnie zasiłek chorobowy wypłacany jest przez ZUS. Kontrole wykazują, że co dziesiąta kontrola kończy się odebraniem prawa do zasiłku, co podkreśla konieczność przestrzegania zaleceń lekarskich i uczciwego korzystania ze świadczeń.
Skala problemu bólu kręgosłupa wśród Polaków
Według raportu przygotowanego przez Well.hr i P, aż 80 proc. Polaków zgłasza bóle lub schorzenia kręgosłupa, a aż 92 proc. doświadcza przewlekłego bólu karku. Problem ten dotyka miliony pracowników w całym kraju, co przekłada się na rosnącą liczbę zwolnień lekarskich. Jak podaje portal dlahandlu.pl, masowe korzystanie z L4 jest bezpośrednio powiązane z dolegliwościami kręgosłupa, które znacznie obniżają komfort życia i zdolność do pracy.
Tego typu schorzenia są często wynikiem wielogodzinnej pracy w pozycji siedzącej, braku odpowiedniej profilaktyki oraz niewłaściwej ergonomii stanowiska pracy. W efekcie rośnie liczba absencji chorobowych, co stanowi duże wyzwanie zarówno dla pracodawców, jak i dla systemu ubezpieczeń społecznych.
Zasady wystawiania i rozliczania zwolnień lekarskich oraz zasiłków chorobowych
W 2025 roku zwolnienia lekarskie w Polsce wystawiane są wyłącznie w formie elektronicznej, tzw. e-ZLA. Jak informuje poradnikpracownika.pl, system ten umożliwia szybszą i bardziej efektywną kontrolę dokumentów przez ZUS, ograniczając ryzyko fałszerstw i nadużyć. Po otrzymaniu zwolnienia pracownik przez pierwsze dni choroby otrzymuje wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy – jego długość zależy od wieku i stażu pracy i wynosi 33 lub 14 dni.
Wynagrodzenie chorobowe oblicza się, mnożąc podstawę wymiaru przez odpowiedni procent, który przysługuje w danym przypadku. Według poradnikprzedsiebiorcy.pl, od wynagrodzenia chorobowego nie są odprowadzane składki społeczne, jednak składka zdrowotna jest obowiązkowo opłacana. Aby uzyskać prawo do zasiłku chorobowego, zwolnienie e-ZLA musi zostać przesłane do ZUS, co jest warunkiem wypłaty świadczenia.
Zasiłek chorobowy finansowany jest przez ZUS i przysługuje od 34. dnia niezdolności do pracy. W przypadku osób, które ukończyły 50 lat w danym roku kalendarzowym, okres wypłaty zasiłku może ulec zmianie. Szczegółowe zasady dotyczące rozliczania i wypłaty tych świadczeń reguluje poradnikpracownika.pl.
Kontrole ZUS i nadzór nad zwolnieniami lekarskimi
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwraca szczególną uwagę na zwolnienia lekarskie wystawiane po długich weekendach, takich jak Boże Ciało, gdyż są one częstym momentem nadużyć. Jak podaje polsatnews.pl, w pierwszym kwartale 2025 roku przeprowadzono ponad 2,5 tysiąca kontroli zwolnień lekarskich, z których co dziesiąta zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku – informuje infor.pl.
ZUS wykorzystuje zaawansowane narzędzia informatyczne do analizy wzorców wystawiania L4, co pozwala na skuteczniejszy nadzór i wykrywanie nieprawidłowości. Instytucja przypomina o konieczności stosowania się do zaleceń lekarskich podczas zwolnienia i ostrzega, że nadużycia mogą skutkować utratą świadczeń.
W przypadku ciężkich i przewlekłych chorób ZUS może również umorzyć długi związane z nieopłaconymi składkami, pod warunkiem, że składki były opłacane terminowo – do 10. dnia każdego miesiąca. Takie regulacje wskazuje poradnikprzedsiebiorcy.pl, podkreślając równocześnie znaczenie regularnego regulowania zobowiązań wobec systemu ubezpieczeń społecznych.
Coraz częstsze problemy z kręgosłupem i przewlekłym bólem karku sprawiają, że ZUS musi baczniej przyglądać się zwolnieniom lekarskim, by rynek pracy i system ubezpieczeń społeczne działały sprawnie. Ważne jest, aby korzystać z przysługujących świadczeń uczciwie i przestrzegać zaleceń lekarzy – tylko wtedy uda się pogodzić troskę o zdrowie pracowników z efektywnością całego systemu.
