Kiedy Stolica Apostolska staje się sede vacante, camerlengo potwierdza zgon pontyfa przez trzykrotne wezwanie jego imienia i publiczne zniszczenie Pierścienia Rybaka, co symbolizuje kres władzy zmarłego papieża. Następnie ciało papieża wystawiane jest na widok publiczny w Bazylice św. Piotra przez trzy dni, po czym odbywa się nabożeństwo żałobne i pochówek zgodnie z życzeniem zmarłego.W tym czasie Kolegium Kardynałów, tymczasowo kierując sprawami Kościoła, zbiera się na kongregacjach generalnych, by omówić bieżące wyzwania i wskazać kryteria wyboru następcy.
Termin ogłoszenia konklawe
Zgodnie z papieską konstytucją z 1996 r., konklawe powinno rozpocząć się między 15. a 20. dniem po ustaniu urzędu papieża. W sytuacjach wyjątkowych Kolegium Kardynałów może przesunąć datę, jednak termin ten nie może przekroczyć 20 dni od zgonu Pontifeksa.
Czynniki wpływające na harmonogram
Choć ramy czasowe są ściśle określone, ostateczna data otwarcia konklawe uzależniona jest od kilku czynników:
- Logistyka: zapewnienie obecności wszystkich kardynałów elektorów (czyli tych poniżej 80. roku życia) wymaga czasu na przyloty z różnych zakątków świata.
- Opinia publiczna i żałoba: niekiedy Kolegium koryguje kalendarz, by uszanować lokalne okoliczności lub uroczystości o walorze międzynarodowym.
- Decyzje administracyjne: decyzję o dokładnej dacie i godzinie otwarcia konklawe podejmuje Kolegium Kardynałów podczas ostatniej kongregacji, na podstawie raportu camerlenga i prefektów zgromadzeń.
Przebieg przygotowań
Na kilka dni przed konklawe kardynałowie trwałe zamieszkują w Domu Świętej Marty, gdzie uczestniczą w rekolekcjach oraz modlitwach w intencji Kościoła. Wszystkie urządzenia komunikacyjne zostają skonfiskowane, a straże watykańskie czuwają nad dyskrecją i bezpieczeństwem obradowania Diario AS.
Przewidywany harmonogram
Zakładając zgon papieża Franciszka 21 kwietnia 2025 r., datę rozpoczęcia konklawe wyznacza się na okres między 6 a 11 maja 2025 r. (15–20 dni od daty zgonu). Rozpoczęcie obrad w Kaplicy Sykstyńskiej tradycyjnie zaplanowane jest rano, a głosowania odbywają się dwa razy dziennie, dopóki żaden kandydat nie uzyska wymaganej większości dwóch trzecich głosów.
Choć samo konklawe jest najbardziej medialnym momentem okresu vacatio sede, kluczowe decyzje administracyjne i duchowe mają miejsce już w pierwszych dniach po śmierci papieża. Ten czas żałoby i refleksji, wpisany w tysiącletnią tradycję, łączy wiernych na całym świecie w nadziei na rychły wybór nowego następcy św. Piotra.