.NET – Wprowadzenie
.NET (wcześniej znany jako .NET Core) to otwarte i wolne oprogramowanie, które umożliwia tworzenie oraz uruchamianie aplikacji na systemach operacyjnych Windows, Linux i macOS. Framework ten wspiera programowanie aplikacji przeznaczonych do chmury obliczeniowej oraz IoT, a także aplikacji internetowych z wykorzystaniem wzorca MVC, bibliotek, klasycznych aplikacji, a nawet rozwiązań opartych na uczeniu maszynowym i obliczeniach kwantowych. W środowisku .NET aplikacje mogą być pisane w językach takich jak C#, F# czy Visual Basic.
Powstanie i rozwój
Rozwój tego frameworka został zapoczątkowany przez firmę Microsoft jako otwartoźródłowa implementacja platformy .NET Framework. Kod źródłowy jest dostępny na GitHubie, a rozwój jest nadzorowany przez .NET Foundation.
W dniu 12 listopada 2014 Microsoft ogłosił stworzenie .NET Core jako odrębnej gałęzi technologii .NET, która wprowadza wsparcie dla systemów opartych na jądrze Linux oraz macOS, stanowiąc „przeprojektowaną wersję .NET z uproszczoną wersją standardowej biblioteki klas”. Pracownik firmy wyjaśnił, że będzie ona „podstawą dla przyszłych platform technologii .NET”.
Pierwsza stabilna wersja frameworka, .NET Core 1.0, została wydana 27 czerwca 2016, a wsparcie dla niej pojawiło się wraz z aktualizacją dla Microsoft Visual Studio 2015. Następne wersje, .NET Core 1.0.4 oraz .NET Core 1.1.1, zadebiutowały 7 marca 2017 w związku z premierą Microsoft Visual Studio 2017.
W dniu 14 sierpnia 2017 zaprezentowano drugą wersję frameworka, .NET Core 2.0, a kolejne wersje, .NET Core 2.1, miały premierę 30 maja 2018, wprowadzając narzędzia platformy .NET dostępne poprzez menedżera NuGet, oraz .NET Core 2.2, która ukazała się 4 grudnia 2018.
.NET Core 3 zadebiutował 23 września 2019, wprowadzając częściowe wsparcie dla platform Windows Forms oraz Windows Presentation Foundation, obsługę GPIO dla Raspberry Pi oraz wsparcie dla komunikacji przez port szeregowy na systemach opartych na jądrze Linux.
W dniu 10 listopada 2020 wydano .NET 5, będący oficjalnie multiplatformową kontynuacją .NET Framework, która wprowadza pełne wsparcie dla Windows Forms oraz Windows Presentation Foundation oraz umożliwia kompilację aplikacji jako samodzielnych plików wykonywalnych, niezależnych od statusu instalacji środowiska uruchomieniowego.
Począwszy od wersji .NET 5, Microsoft określił roczny harmonogram wydania kolejnych wersji, które będą publikowane co listopad, przy czym co druga wersja będzie miała przedłużony okres wsparcia.
W dniu 8 listopada 2021 miała miejsce premiera .NET 6, która ujednoliciła platformę .NET dla wszystkich jej zastosowań. Wprowadza ona możliwość „na gorąco” przeładowywania aplikacji, upraszcza tworzenie API dla protokołu HTTP, wsparcie dla dowiązań symbolicznych oraz protokołu HTTP/3, a także znaczące poprawki bezpieczeństwa. W ramach .NET 6 23 maja 2022 zadebiutował także wieloplatformowy framework do tworzenia aplikacji z interfejsem graficznym, MAUI.
W dniu 8 listopada 2022 zaprezentowano .NET 7, który wprowadza uproszczenie składni kodu, generyczne interfejsy dla obliczeń matematycznych, usprawnienia w wyrażeniach regularnych oraz możliwość skompilowania aplikacji w wersji natywnej dla docelowej platformy.
W dniu 14 listopada 2023 wydano wersję .NET 8, która koncentruje się na poprawie wydajności, usprawnieniu działania środowiska oraz przygotowaniu platformy do tworzenia natywnych technologii chmurowych.
Architektura
.NET wykorzystuje technologię CLI, znaną z poprzednich wersji, co umożliwia tworzenie aplikacji i bibliotek dla różnych platform bez potrzeby znacznych modyfikacji kodu.
Dodatkowo, .NET zawiera oficjalny menedżer pakietów NuGet, co pozwala na instalację aktualizacji za pośrednictwem tego narzędzia.
.NET w swoich różnych wersjach wspiera technologie takie jak Windows Forms, WPF, UWP, ASP.NET oraz ML.NET.