-in
Jest to przyrostkowy, przynależnościowy formant przymiotnikowy, typowy dla polskich nazw miejscowych.
Formy oraz pochodzenie
Formant -in jest kontynuacją prasłowiańskiego *-inъ i występuje w wielu językach słowiańskich, w tym w języku polskim. Oprócz męskiej formy -in, istnieje także forma żeńska -ina oraz nijaka -ino (w tym różne odmiany fonetyczne: -yn, -yna, -yno).
Zastosowanie
Pierwotnie formant ten był używany w przymiotnikach pochodzących od rzeczowników żeńskich. W Polsce jego zastosowanie słowotwórcze jest udokumentowane od XIV–XV wieku, w archaicznych oraz odmienionych formach żeńskich, takich jak: matczyn, siostrzyn, macierzyn, dziewczyn, sędzin itp.
Nazwy przestrzenne oraz miejscowe
Formant ten najczęściej występuje w nazwach miejscowych, które pierwotnie miały postać przymiotników dzierżawczych pochodzących od nazwisk właścicieli czy założycieli miejscowości. Dodanie formantu -in do podstawy słowotwórczej, będącej imieniem takiej osoby, przekształcało słowa w rzeczowniki – nazwy miejscowe.
Przykładami nazw miejscowości są: Boguszyn, Ciechocin, Kędzierzyn, Lubin, Łęczyn, Myślęcin, Prędocin, Rogalin, Strzelin, Trąbczyn.
Przypisy
Bibliografia
- Renata Grzegorczyk: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. T. I–II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1999. ISBN 83-01-12829-1.
- Zenon Klemensiewicz: Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981. ISBN 83-01-00995-0.
- Zenon Klemensiewicz: Historia języka polskiego. T. I–III. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-06443-9.
- Stanisław Rospond: Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973.