Enea AZS Poznań
Enea AZS Poznań to polski kobiecy klub koszykarski z siedzibą w Poznaniu, który występuje w Basket Lidze Kobiet.
Historia sekcji
Sekcja koszykówki kobiet w poznańskim AZS-ie ma długą i bogatą historię. Klub ten wychował wiele pokoleń koszykarek, które później stanowiły o sile reprezentacji Polski w różnych kategoriach wiekowych. Medale zdobywane przez zespół można podzielić na trzy główne okresy: przedwojenny (lata 30.), lata 70. oraz początek XXI wieku. Każdy z tych okresów charakteryzował się znacznymi zmianami w przepisach oraz stylu gry, co sprawia, że każdy medal należy oceniać w kontekście swojego czasu.
Lata 30.
W latach 30. XX wieku obie sekcje koszykówki przy AZS-ie Poznań odnosiły znaczące sukcesy. Koszykarze zdobyli pięć medali, natomiast koszykarki dwa. W 1931 roku zdobyły brązowe medale, a w 1932 roku uplasowały się na drugim miejscu.
Lata 70.
Po długiej przerwie, kolejny medal dla akademiczek przyszedł dopiero w 1977 roku, kiedy to zdobyły brąz. W latach 70. dominowała Wisła Kraków, jednak w 1978 roku do walki o czołowe lokaty dołączyły zawodniczki AZS-u Poznań, prowadzone przez znakomitego trenera Bronisława Wiśniewskiego. Zespół dysponował utalentowanymi zawodniczkami, takimi jak Elżbieta Gumowska-Grześczyk (posiadająca rekord zdobytych punktów w lidze – 11 tysięcy) oraz Teresa Komorowska (srebrna medalistka mistrzostw Europy), a także Elżbieta Zientarska, Maria Wiśniewska, Maria Jergen, Ewa Haber, Iwona Kamińska i Lucyna Plucińska. Mimo widowiskowej i skutecznej gry, zespół nie utrzymał się na szczycie tak długo, jak przewidywano. W latach świetności klubu jego długoletnim kierownikiem był Józef Martyła, na cześć którego od ponad 10 lat organizowany jest turniej memoriałowy dla młodych koszykarek.
Skład drużyny, która zdobyła brązowe medale w sezonie 1976/1977: Elżbieta Zientarska, Maria Matecka, Beata Wieczorek, Zofia Wilk, Dorota Surmacewicz, Bożena Ludwiczak, Iwona Kamińska, Maria Jergen, Ewa Michałowska, Elżbieta Gumowska, Maria Jóźwiak. Trenerzy: Bronisław Wiśniewski, Roman Haber. Kierownik drużyny: Józef Martyła.
Lata 80.
W latach 80. klub nadal grał w ekstraklasie, jednak nie udało mu się ponownie stanąć na podium.
Skład zespołu z sezonu 1983/1984: Elżbieta Grześczyk, Ryszarda Ingielewicz, Iwona Jabłońska, Beata Jagsch, Beata Kałka, Iwona Kamińska, Renata Karbowska, Teresa Komorowska, Danuta Kozaczyk, Małgorzata Kubiak, Bożena Ludwiczak, Katarzyna Marciniak, Wiesława Mrozińska, Agata Patalas, Dorota Pawlak, Kinga Pawlaczyk, Beata Wieczorek.
W sierpniu 1983 roku na trenerską ławkę powrócił Bronisław Wiśniewski, a jego asystentem był Zbigniew Grześczyk. W 1988 roku zespół opuścił ekstraklasę. W latach 1988-1991 grał w niższych ligach, by powrócić do ekstraklasy w sezonie 1991/1992.
Sezon 2003/2004
W 2004 roku AZS, pod nazwą sponsora tytularnego Starego Browaru, zdobył wicemistrzostwo Polski, eliminując wcześniej zespoły Wisły Kraków (2:1) oraz PZU Polfy Pabianice (3:1). Ostatecznie akademiczki przegrały w finale z Lotosem Gdynia, mimo że po meczach w Poznaniu był remis 1:1, w Gdyni już jednak nie wygrały. To wicemistrzostwo było pierwszym medalem dla sekcji od 26 lat. Po sezonie zasadniczym akademiczki zajmowały drugie miejsce z bilansem 14 zwycięstw (7 w domu i 7 na wyjeździe) oraz 5 porażkami (2 w domu i 3 na wyjeździe) i stosunkiem punktów 1487 – 1256. Kluczowymi zawodniczkami w srebrnej drużynie były Beata Krupska-Tyszkiewicz, Monika Ciecierska, Olga Pantelejewa, Gabriela Toma oraz Natalla Trafimawa. Z ławki wchodziły Natalia Mrozińska, Anna Pamuła, Małgorzata Kaniowska i Minja Terzic. Trenerem drużyny był Tomasz Herkta, a jego asystentem Piotr Neyder. Kierownikiem drużyny był Andrzej Słabęcki, masażystą Tomasz Rybarczyk, a lekarzem odpowiedzialnym za zdrowie koszykarek Grzegorz Biegański.
Skład zespołu, który zdobył srebrne medale w sezonie 2003/2004: Beata Krupska-Tyszkiewicz (kapitan), Monika Ciecierska, Olga Pantelejewa, Gabriela Toma, Natalia Trafimowa, Minja Terzic, Małgorzata Kaniowska, Natalia Mrozińska, Anna Pamuła, Małgorzata Budniak, Patrycja Owczarzak. Trenerzy: Tomasz Herkt, Piotr Neyder. Kierownik drużyny: Andrzej Słabęcki. Masażysta: Tomasz Rybarczyk. Lekarz drużyny: Grzegorz Biegański.
Sezon 2004/2005
Jeszcze przed rozpoczęciem nowego sezonu, firma Fortis wycofała się ze sponsorowania drużyny, co miało wpływ na sytuację klubu. Z zespołu odeszły Olga Pantelejewa oraz Gabriela Toma, które zdecydowały się na grę w PZU Polfie Pabianice. Opuścił również trener Tomasz Herkt. Do zespołu wróciły jednak koszykarki, które wcześniej grały w AZS-ie: Monika Sibora (z Wisły Kraków), Aleksandra Karpińska (z Ostrovii Ostrów Wlkp) oraz Reda Aleliunaite-Jankowska. Sezon 2004/2005 akademiczki zakończyły na 5. miejscu, przegrywając w pierwszej rundzie play-off z Wisłą Kraków, ale pokonując zespoły AZS-u PWSZ Gorzów Wlkp i ŁKSu Łódź.
Skład zespołu w sezonie 2004/2005: Monika Sibora, Beata Krupska-Tyszkiewicz, Monika Ciecierska, Aleksandra Karpińska, Joanna Jarkowska, Joanna Lorek, Anna Pamuła, Natalia Mrozińska, Reda Aleliunaite-Jankowska, Jagoda Malendowicz. Trenerzy: Roman Haber, Piotr Neyder. Kierownik zespołu: Andrzej Słabęcki.
Sezon 2005/2006
W sezonie 2005/2006 „akademiczki” z Poznania zajęły 7. miejsce, choć były bliskie sprawienia niespodzianki, wygrywając dwa spotkania z faworyzowaną PZU Polfą Pabianice w pierwszej rundzie play-off. Z Pabianic przywiozły remis 1:1, a kolejne dwa mecze odbyły się w hali przy ulicy Chwiałkowskiego. W pierwszym meczu pabianiczanki wygrały różnicą 2 punktów, a dzień później poznanianki triumfowały trzema punktami, co doprowadziło do stanu 2:2. W decydującym meczu, zmęczone długą rywalizacją, poznanianki przegrały różnicą 36 punktów.
Skład drużyny w sezonie 2005/2006: Weronika Idczak, Monika Sibora, Natalia Waligórska, Monika Ciecierska, Dominika Górczak, Joanna Jarkowska, Anna Pamuła, Natalia Mrozińska, Alicja Szarowska, Reda Aleliunaite-Jankowska, Jagoda Malendowicz, Anna Urban. Trenerzy: Grzegorz Szajek, Roman Haber (koordynator). Kierownik zespołu: Andrzej Słabęcki. Masażysta: Tomasz Rybarczyk.
Sezon 2006/2007
W sezonie 2006/2007 zespół zajął 5. miejsce w lidze, przegrywając walkę o czołową czwórkę z AZS PWSZ Gorzów Wlkp (stosunkiem meczów 1:3). W drodze do piątego miejsca akademiczki pokonały zespoły z Pabianic i Łodzi.
Skład drużyny w sezonie 2006/2007: Agata Rafałowicz, Monika Sibora, Monika Ciecierska, Weronika Idczak, Joanna Jarkowska, Olga Pacyńska, Anna Pamuła, Natalia Mrozińska, Barbara Iwanowska, Reda Aleliunaite-Jankowska, Jagoda Malendowicz, Katarzyna Najtkowska. Trener: Roman Haber. Kierownik drużyny: Andrzej Słabęcki. Masażysta: Tomasz Rybarczyk.
Sezon 2007/2008
W sezonie 2007/2008 do Poznania powróciła Beata Krupska-Tyszkiewicz, a zespół wzbogacił się o Małgorzatę Myćkę z AZS-u Jelenia Góra. Akademiczki zakończyły sezon na szóstym miejscu, w pierwszej rundzie play-off przegrały 0:3 z Wisłą Kraków. W meczach o miejsca 5-8 pokonały rybnicki ROW, jednak w decydujących meczach o 5. miejsce minimalnie uległy CCC Polkowice. Najlepszą strzelczynią całej ligi została Joanna Jarkowska, notując średnią 16,9 pkt na mecz.
Skład drużyny w sezonie 2007/2008: Agata Rafałowicz, Monika Sibora, Beata Krupska-Tyszkiewicz, Joanna Jarkowska, Olga Pacyńska, Anna Pamuła, Joanna Lorek, Reda Aleliunaite-Jankowska, Małgorzata Myćka, Marlena Wdowczyk, Paulina Dąbkowska. Trenerzy: Roman Haber, Katarzyna Dydek, Wojciech Walich.
Sezon 2008/2009
Sezon 2008/2009 był przełomowy, ponieważ drużyna przeszła gruntowne odmłodzenie. Z zespołu odeszły długoletnie zawodniczki: Monika Ciecierska, Joanna Lorek i Beata Krupska-Tyszkiewicz. Nowymi twarzami w drużynie zostały Agnieszka Skobel i amerykanka Okeisha Howard z MUKS Poznań, a także Patrycja Mazurczak z Gorzowa Wielkopolskiego. Nową trenerką została Katarzyna Dydek, która zastąpiła Romana Habera. Zespół zakończył sezon zasadniczy na siódmym miejscu i w pierwszej rundzie play-off trafił na AZS PWSZ Gorzów Wlkp. Po bardzo zaciętym meczu poznaniaki minimalnie uległy Gorzowowi i musiały zmierzyć się w walce o miejsca 5-8. W tej rywalizacji pokonały leszczyńską Tęczę, ale w walce o 5. miejsce przegrały z toruńską Energą, powtarzając wynik z poprzedniego sezonu i kończąc rozgrywki na 6. miejscu. Po sezonie z zespołem po 5 latach gry pożegnała się Joanna Jarkowska-Walich, która przeniosła się do klubu z Leszna, a także kapitan Monika Sibora, która dołączyła do rybnickiego ROW-u.
Skład drużyny w sezonie 2008/2009: Agata Rafałowicz, Monika Sibora, Okeisha Howard, Patrycja Mazurczak, Weronika Idczak, Joanna Walich, Anna Pamuła, Natalia Mrozińska, Reda Aleliunaite-Jankowska, Małgorzata Myćka, Agnieszka Skobel, Marlena Wdowczyk. Trenerzy: Katarzyna Dydek, Wojciech Walich. Masażysta: Wojciech Marcinkowski.
Sezon 2009/2010
Przed sezonem do zespołu dołączyły Joanna Kędzia, Katarzyna Motyl, Anita Szemraj, Eliza Gołumbiewska oraz Elżbieta Mowlik (Międzik), która wracała do gry po przerwie macierzyńskiej. Drużyna rozpoczęła rozgrywki pod wodzą Katarzyny Dydek, a mecze domowe rozgrywała w hali zespołu szkół ogólnokształcących na poznańskich Krzesinach. Pierwsza część sezonu była słaba, co doprowadziło do zwolnienia trenerki Dydek na przełomie roku. W nowym roku funkcję pierwszego trenera objął Roman Haber, który wielokrotnie ratował zespół z opresji. Ostatecznie akademiczki nie zakwalifikowały się do play-off i musiały rywalizować w grupie o utrzymanie. W tej fazie spisały się dobrze, przegrywając jedynie mecz w Łodzi, a sezon zakończyły na 9. miejscu, co było pierwszym miejscem spośród drużyn, które nie zakwalifikowały się do fazy play-off.
Skład drużyny w sezonie 2009/2010: Julia Adamowicz, Reda Aleliunaite-Jankowska, Eliza Gołumbiewska, Weronika Idczak, Joanna Kędzia, Patrycja Mazurczak, Katarzyna Motyl, Elżbieta Mowlik, Natalia Mrozińska, Anna Pamuła, Agata Rafałowicz, Adrianne Ross, Agnieszka Skobel, Anita Szemraj, Chinyere Ukoh, Wioletta Wiśniewska, Kinga Woźniak. Trenerzy: Katarzyna Dydek (do grudnia 2009), Roman Haber (od stycznia 2010). Masażysta: Wojciech Marcinkowski.
Sezon 2010/2011
W sezonie 2010/2011 zespół przystąpił pod wodzą nowego trenera Krzysztofa Szewczyka. Z drużyny odeszły zawodniczki, które grały tu nieprzerwanie od 2003 roku: Natalia Mrozińska i Anna Pamuła, a także Agnieszka Skobel, Agata Rafałowicz i amerykanka Adrianne Ross. Dodatkowo, z powodu ciężkiej kontuzji, z gry na cały sezon wykluczona została ikona zespołu AZS-u, Litwinka Reda Aleliunaite-Jankowska. W ich miejsce do drużyny dołączyły Agnieszka Makowska, Żaneta Durak oraz amerykanki Candice Champion i Britney Hodges. Po słabym sezonie zasadniczym, akademiczki ponownie nie zakwalifikowały się do play-off i musiały rywalizować w grupie zespołów walczących o utrzymanie. Ostatecznie sezon zakończyły na 10. miejscu.
Skład drużyny w sezonie 2010/2011: Kinga Woźniak, Aneta Kotnis, Patrycja Mazurczak, Weronika Idczak, Joanna Kędzia, Britney Hodges, Elżbieta Mowlik, Julia Adamowicz, Agnieszka Makowska, Daria Marciniak, Żaneta Durak, Candice Champion. Trenerzy: Krzysztof Szewczyk, Marek Lebiedziński. Masażysta: Wojciech Marcinkowski.
Skład w sezonie 2016/2017
Skład w sezonie 2017-2018
Stan na 30 stycznia 2018, na podstawie.
Trener: Marek Lebiedziński
Asystenci: Krzysztof Dobrowolski
W trakcie sezonu do zespołu dołączyła Michaela Zrůstová Stejskalová (10.01.2018)
W trakcie sezonu odeszły: Kinga Bandyk (22.11.2017), Sidney Cook (31.10.2017), Janae Smith (2.01.2018)
Sztab szkoleniowy
I Trener: Krzysztof Dobrowolski
II Trener: Monika Sibora
Masażysta: Marcin Lubik
Lekarz drużyny: Grzegorz Biegański
Skład w sezonie 2021-2022
Trener: Grzegorz Zieliński
Asystenci: Łukasz Zarzycki, Tomasz Baszak
W trakcie sezonu odeszły: Katarzyna Trzeciak (30.12.2021), Danielle Mccray (28.12.2021), Taya Davis-Reimer (03.01.2022)
Skład w sezonie 2022-2023
Trener: Wojciech Szawarski
Skład w sezonie 2023-2024
Trener: Wojciech Szawarski
Osiągnięcia
Mistrzostwo Polski: 1978
Wicemistrzostwo Polski: 1932, 2004
Brązowy medal mistrzostw Polski: 1931, 1977
Zawodniczki
Zagraniczne
(stan na 2 września 2020 – do uzupełnienia)
Trenerzy
(od roku 2003)
Tomasz Herkt 08.07.2003 – 30.06.2004
Roman Haber 06.07.2004 – 22.04.2005
Grzegorz Szajek 23.04.2005 – 18.05.2006
Roman Haber 19.05.2006 – 22.04.2008
Katarzyna Dydek 23.04.2008 – 20.12.2009
Roman Haber 21.12.2009 – 28.04.2010
Krzysztof Szewczyk 29.04.2010 – 23.12.2011
Ryszard Barański 27.12.2011 – 8.05.2016
Krzysztof Dobrowolski 16.05.2016- 20.10.2017
Marek Lebiedziński 20.10.2017-2019
Elmedin Omanić od 11.05.2019
Grzegorz Zieliński 2020-2022
Wojciech Szawarski od 05.05.2022
Działacze AZS-u
Prezes Zarządu AZS: Tomasz Szponder
Prezes sekcji koszykówki kobiet: Paweł Leszek Klepka
Dyrektor Sportowy: Łukasz Zarzycki