AZS-AWF Poznań (wioślarstwo)

Sekcja Wioślarska AZS-AWF Poznań

Sekcja Wioślarska AZS-AWF Poznań to część uczelnianego klubu sportowego, który funkcjonuje przy Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Istnieje od 1919 roku, kiedy to powstała przy klubie AZS Poznań. Od 1 stycznia 1979 roku sekcja ta została włączona do AZS-AWF Poznań.

Historia

Dwudziestolecie międzywojenne

Bezpośrednio po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, na powstałym Uniwersytecie w Poznaniu, 5 listopada 1919 roku zainaugurowano działalność Akademickiego Związku Sportowego. Jeszcze w tym samym roku stworzono sekcję wioślarską, której inicjatorami byli studenci Uniwersytetu: W. Chmielewski, K. Karolczak, A. Mikołajewski, T. Smulkowski oraz K. Wojciechowski. Zarząd sekcji składał się z kilku osób.

W 1920 roku sekcja wioślarska została przyjęta do Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich. W początkowych latach istnienia nie dysponowała łodziami wyczynowymi ani przystanią, korzystając z łodzi półwyścigowych i koncentrując się na turystyce wioślarskiej. Pierwszą przystanią klubu była część hangaru łodziowego dzierżawionego od Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego, a od 1925 roku korzystano z przystani Wojskowego Klubu Wioślarskiego. Zakup łodzi wyścigowych umożliwił rozwój działalności wyczynowej.

W 1926 roku w ramach sekcji AZS Poznań powstała sekcja kobieca, będąca pierwszą żeńską sekcją wioślarską w Poznaniu (dwa lata później powstał Poznański Klub Wioślarek).

W 1929 roku AZS Poznań zdecydował o budowie własnej przystani przy ul. Obrzyckiej nad rzeką Warta. Inwestycję ukończono w 1931 roku, a w skład przystani wchodziły hangar na łodzie, szatnie, warsztat szkutniczy oraz świetlica. Nie istniał jednak basen wioślarski – korzystano z basenu w KW 04 Poznań.

W drugiej połowie lat 30. AZS Poznań stał się znaczącą siłą wioślarską, z około 200 członkami, co czyniło go jednym z trzech najlepszych klubów w kraju.

II wojna światowa

Działania wojenne przerwały działalność klubu i sekcji wioślarskiej. W czasie wojny zginęło 42 członków poznańskiego AZS, w tym wioślarze, tacy jak Stanisław Kuryłłowicz, który zginął w walkach o poznańską Cytadelę. Wielu z nich brało udział w walkach na froncie oraz w konspiracji. Warto również wspomnieć o późniejszym Prezesie AZS Poznań, Witalisie Ludwiczaku, który zorganizował w obozie w Woldenbergu igrzyska sportowe dla jeńców w 1944 roku (był on utalentowanym wioślarzem AZS Poznań, zdobywającym medale na regatach PZTW, a także hokeistą, olimpijczykiem z lat 1932 i 1936).

Okres po II wojnie

Poznański AZS został reaktywowany w październiku 1945 roku, a sekcja wioślarska wznowiła działalność wiosną 1946 roku. Przystań nad Wartą uniknęła zniszczeń wojennych, a część sprzętu pływającego została zachowana. W 1946 roku przez sekcję przewinęło się kilkuset studentów z poznańskich uczelni.

W kwietniu 1949 roku, po długotrwałej walce z dotychczasowymi władzami akademickiego sportu, komunistyczne władze przekształciły Akademicki Związek Sportowy w Akademickie Zrzeszenie Sportowe, które miało władze wyłaniane przez państwo, a nie wybierane. Wioślarstwo, jako sport „burżuazyjny”, nie było priorytetem dla władz, jednak sekcja wioślarska AZS Poznań kontynuowała działalność i zdobywała sukcesy, w tym zwycięstwo w klasyfikacji klubowej na Akademickich Mistrzostwach Polski w 1955 roku.

W 1957 roku, w wyniku odwilży gomułkowskiej, AZS odzyskał swoją nazwę oraz względną niezależność. Sekcja wioślarska przekształciła się w sekcję wyczynową, odnosząc liczne sukcesy w krajowych zawodach oraz reprezentując Polskę na imprezach międzynarodowych.

Rok 1979 to moment, w którym sekcja wioślarska została włączona do nowo utworzonego wyczynowego klubu sportowego AZS-AWF Poznań, co było wynikiem reformy wyczynowego sportu akademickiego narzuconej przez GKKFiT. W 1982 roku do AZS-AWF Poznań dołączył trener Aleksandra Wojciechowskiego z grupą zawodników, co przyniosło sekcji wiele sukcesów, w tym medale na Uniwersjadach oraz w Mistrzostwach Świata Seniorów.

Przemiany ustrojowe w 1989 roku zastały wioślarzy AZS-AWF Poznań w trudnej sytuacji materialnej. Sytuację pogorszył pożar przystani nad Wartą w latach 90., co zmusiło klub do wynajmowania hangarów nad Maltą. Mimo trudności, lata 1992-2008 to okres największych osiągnięć poznańskich wioślarzy akademickich, z pięcioma zawodnikami uczestniczącymi w pięciu różnych igrzyskach olimpijskich oraz licznymi medalami na międzynarodowych imprezach.

Po Igrzyskach Olimpijskich w 2008 roku wyniki sekcji wioślarskiej zaczęły się pogarszać, a liczba zawodników malała. Kryzys osiągnął szczyt w 2014 roku, kiedy to zawodnicy nie zdobyli punktów w drużynowej klasyfikacji PZTW. Po zatrudnieniu trenera B. Kamoli sytuacja szybko się poprawiła, a od 2016 roku sekcja zaczęła odnosić coraz większe sukcesy, z coraz większą liczbą wioślarzy trafiających do reprezentacji narodowej w młodszych kategoriach wiekowych. Klub koncentruje się na pracy z własnymi wychowankami.

Galeria

Wyniki sportowe

Osiągnięcia przedwojenne

Przed II wojną światową wioślarze AZS Poznań znajdowali się w czołówce krajowej. Ich osady zdobyły pięć tytułów Mistrzów Polski, co czyniło ich szóstym klubem wioślarskim w Polsce pod względem liczby tytułów. Mistrzostwa Polski dla AZS Poznań zdobyli:

  • czwórka ze sternikiem w 1927 roku w składzie: S. Drozd, W. Szenkler, J. Talarczyk, J. Wysiatycki, st. J. Mazurek,
  • dwójka ze sternikiem w 1937 roku w składzie: S. Kuryłłowicz, L. Manitius, st. M. Bącler,
  • czwórka bez sternika w 1937 roku w składzie: A. Ronke, A. Stilter, J. Tereszwili, J. Trzciński,
  • dwójka ze sternikiem w 1938 roku w składzie: S. Kuryłłowicz, L. Manitius, st. M. Bącler,
  • czwórka bez sternika w 1939 roku w składzie: T. Konieczny, A. Ronke, A. Stilter, J. Trzciński.

W konkurencjach „mistrzowskich” AZS Poznań zajął również dwa drugie miejsca (8+ w 1937 roku i 2– w 1939 roku) oraz cztery trzecie miejsca (4+ w 1925 i 1926 roku oraz 8+ w 1927 i 1936 roku).

W przedwojennych zawodach międzynarodowych wioślarze AZS Poznań, reprezentując Polskę, osiągnęli następujące sukcesy:

  • W 1927 roku czwórka ze sternikiem (S. Drozd, W. Szenkler, J. Talarczyk, J. Wysiatycki, st. J. Mazurek) zajęła VI miejsce na Mistrzostwach Europy w Como.
  • W 1937 roku dwójka ze sternikiem (S. Kuryłłowicz, L. Manitius, st. M. Bącler) zdobyła brązowy medal na Mistrzostwach Europy w Amsterdamie.
  • W 1937 roku na Akademickich Mistrzostwach Świata w Paryżu dwójka ze sternikiem Kuryłłowicz, Manitius, st. Bącler zdobyła złoty medal, a w reprezentacyjnej ósemce startowali Ronke, Stilter, Tereszwili i Z. Wieczorek, zdobywając srebrny medal.

W klasyfikacji PZTW sekcja wioślarska AZS Poznań była klasyfikowana od 1926 roku. W dwudziestoleciu międzywojennym uzyskała następujące wyniki w klasyfikacji klubowej:

  • w 1926 – 7 miejsce na 14 klubów,
  • w 1927 – 5 miejsce na 15 klubów,
  • w 1928 nie została sklasyfikowana,
  • w 1929 – 18 miejsce na 19 klubów,
  • w 1930 – 14 miejsce na 22 kluby,
  • w 1931 nie została sklasyfikowana,
  • w 1932 – 12 miejsce na 27 klubów,
  • w 1933 – 33 miejsce na 42 kluby,
  • w 1934 – 13 miejsce na 41 klubów,
  • w 1935 – 5 miejsce na 46 klubów,
  • w 1936 – 10 miejsce na 42 kluby,
  • w 1937 – 2 miejsce na 41 klubów,
  • w 1938 – 2 miejsce na 44 kluby,
  • w 1939 – 3 miejsce na 36 klubów.

Warto zaznaczyć, że wiele klubów w poszczególnych latach nie brało udziału w rywalizacji lub nie zdobyło punktów.

Osiągnięcia powojenne

Największymi sukcesami sekcji wioślarskiej po wojnie był udział pięciu zawodników w pięciu różnych igrzyskach olimpijskich w latach 1992-2008. Ponadto inni zawodnicy AZS Poznań oraz AZS-AWF Poznań uczestniczyli w:

  • Mistrzostwach Europy: w Poznaniu w 1958 roku (czwórka ze sternikiem kobiet), w Pradze w 1961 roku (A. Kaszubkiewicz na ósemce), w Moskwie w 1973 roku (H. Pracharczyk w ósemce).
  • Mistrzostwach Świata: w Lucernie w 1974 roku (H. Pracharczyk w ósemce oraz R. Drygas w czwórce podwójnej), w Nottingham w 1975 roku (R. Drygas w czwórce podwójnej).
  • W licznych Uniwersjadach, na których zdobywali wiele medali.

Ostatnimi istotnymi sukcesami sekcji były V miejsce Przemysława Wanata na Mistrzostwach Świata Juniorów w Račicach w 2018 roku na ósemce, srebrny medal Krzysztofa Jagodzińskiego na Mistrzostwach Europy Juniorów w Essen w 2019 roku na ósemce oraz srebrny medal Cezarego Litki na Mistrzostwach Europy Juniorów w Belgradzie w 2020 roku na dwójce podwójnej.

Według klasyfikacji Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich, AZS-AWF Poznań w ostatnich latach zajmował następujące miejsca w klasyfikacji drużynowej:

  • w roku 1997 – 15 miejsce na 35 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 1998 – 12 miejsce na 35 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 1999 – 12 miejsce na 32 sklasyfikowane kluby,
  • w roku 2000 – 12 miejsce na 33 sklasyfikowane kluby,
  • w roku 2001 – 14 miejsce na 33 sklasyfikowane kluby,
  • w roku 2002 – 10 miejsce na 33 sklasyfikowane kluby,
  • w roku 2003 – 16 miejsce na 34 sklasyfikowane kluby,
  • w roku 2004 – 11 miejsce na 34 sklasyfikowane kluby,
  • w roku 2005 – 12 miejsce na 36 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2006 – 14 miejsce na 34 sklasyfikowane kluby,
  • w roku 2007 – 13 miejsce na 35 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2008 – 14 miejsce na 37 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2009 – 19 miejsce na 38 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2010 – 17 miejsce na 37 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2011 – 22 miejsce na 35 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2012 – 19 miejsce na 35 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2013 – 32 miejsce na 38 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2014 klub nie został sklasyfikowany,
  • w roku 2015 – 33 miejsce na 38 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2016 – 26 miejsce na 37 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2017 – 25 miejsce na 35 sklasyfikowanych klubów,
  • w roku 2018 – 21 miejsce na 36 sklasyfikowanych klubów.

Najwybitniejsi zawodnicy

W historii sekcji wioślarskiej AZS-AWF Poznań (wcześniej AZS Poznań) wyróżniali się następujący zawodnicy:

Patryk Brzeziński – olimpijczyk z Pekinu w 2008 roku, mistrz Europy. Jego osiągnięcia to:

  • 2008 – Igrzyska Olimpijskie, Pekin – ósemka – V miejsce,
  • 2009 – Mistrzostwa Europy Seniorów, Brześć – ósemka – złoty medal,
  • 2008 – Mistrzostwa Europy Seniorów, Ateny – ósemka – brązowy medal,
  • 2007 – Mistrzostwa Świata Seniorów, Monachium – ósemka – V miejsce,
  • wielokrotny mistrz Polski.

Piotr Tobolski – olimpijczyk z Moskwy w 1980 roku. Jego wyniki to:

  • 1980 – Igrzyska Olimpijskie, Moskwa – dwójka podwójna – VI miejsce,
  • 1981 – Mistrzostwa Świata Seniorów, Monachium – dwójka podwójna – V miejsce,
  • 1984 – Akademickie Mistrzostwa Świata, Mediolan – czwórka podwójna – złoto na 500m i brąz na 2000m.
  • wielokrotny mistrz Polski.

Michał Wojciechowski – wychowanek klubu, olimpijczyk z Sydney w 2000 roku. Jego sukcesy to:

  • 2000 – Igrzyska Olimpijskie, Sydney – czwórka podwójna – VIII miejsce,
  • 1996 – Nations Cup, Hazewinkel – czwórka podwójna – brązowy medal,
  • 1998 – Mistrzostwa Świata Seniorów, Kolonia – czwórka podwójna – VI miejsce,
  • wielokrotny mistrz Polski.

Jarosław Janowski – olimpijczyk z Barcelony w 1992 roku. Jego wyniki to:

  • 1992 – Igrzyska Olimpijskie, Barcelona – czwórka podwójna – XI miejsce,
  • 1991 – Mistrzostwa Świata Seniorów, Wiedeń – czwórka podwójna – VII miejsce,
  • 1992 – Akademickie Mistrzostwa Świata, Poznań – czwórka podwójna – złoto na 500m i 2000m.
  • wielokrotny mistrz Polski.

Adam Wojciechowski – wychowanek klubu, olimpijczyk z Aten w 2004 roku. Jego osiągnięcia to:

  • 2004 – Igrzyska Olimpijskie, Ateny – dwójka podwójna – odpadł w repasażach,
  • 2002 – World Rowing U23, Genua – dwójka podwójna – srebrny medal,
  • wielokrotny mistrz Polski.

Stanisław Kuryłłowicz, Lech Manitius oraz sternik Mieczysław Bącler – najbardziej utytułowani zawodnicy okresu przedwojennego, pływający na dwójce ze sternikiem. Ich wyniki to:

  • 1937 – Mistrzostwa Europy, Amsterdam – brązowy medal,
  • 1937 – Akademickie Mistrzostwa Świata, Paryż – złoty medal,
  • dwa tytuły Mistrzów Polski.

Stanisław Kuryłłowicz był wychowankiem KW 04 Poznań i przed przejściem do AZS Poznań brał udział w Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku.

Przypisy

Bibliografia

Ryszard Kobendza, Zarys działalności sekcji wioślarskiej AZS Poznań w latach 1919-1939, Komisja Historyczna PZTW, Warszawa 1990.

Ryszard Wryk, 90 lat Akademickiego Związku Sportowego w Poznaniu, Poznań 2009, ISBN 978-83-7510-485-1.

Linki zewnętrzne

Wielkopolski Związek Towarzystw Wioślarskich

Oficjalna strona sekcji