AVRO to potoczna nazwa turniejów szachowych, które były sponsorowane przez holenderskie zjednoczenie rozgłośni radiowych AVRO (Algemeene Vereeniging Radio Omroep).
AVRO 1938
Pierwszy turniej AVRO miał miejsce w dniach 6–27 listopada 1938 roku i jest uważany za jeden z najsilniej obsadzonych turniejów szachowych w historii. W turnieju wzięło udział ośmiu czołowych zawodników świata, w tym aktualny mistrz świata Aleksander Alechin, byli mistrzowie José Raúl Capablanka i Max Euwe oraz potencjalni rywale Alechina w przyszłych meczach o szachową koronę: Michaił Botwinnik, Paul Keres, Samuel Reshevsky i Salomon Flohr. Głównym celem turnieju było wyłonienie kolejnego przeciwnika dla Alechina, ponieważ w tamtych czasach mistrz miał prawo wyboru swojego rywala spośród najlepszych szachistów i zmuszał go do uiszczenia wysokiej opłaty za możliwość stoczenia pojedynku.
Turniej został rozegrany w systemie dwukołowym, składającym się z 14 rund, a poszczególne partie miały miejsce w 10 różnych miastach, co było niezwykłym wyzwaniem, wymagającym praktycznie codziennego podróżowania:
Pierwsza czwórka zawodników otrzymała nagrody pieniężne w wysokości 1000, 750, 500 i 400 guldenów. Turniej zakończył się wspólnym zwycięstwem Paula Keresa i Reubena Fine’a, jednak dzięki lepszemu systemowi wartościowania triumfatorem ogłoszono estońskiego szachistę, który jako jedyny nie przegrał żadnej partii. Niestety, główny cel turnieju nie został zrealizowany, gdyż Alechin odmówił podpisania umowy z Keresem, co uniemożliwiło mu rozegranie meczu o mistrzostwo świata, tłumacząc to pierwszeństwem oficjalnego kandydata Międzynarodowej Federacji Szachowej, Salomona Flohra. Paul Keres zaproponował rozegranie meczu Alechin–Keres w 1940 roku, twierdząc, że potrzebuje czasu na odpowiednie przygotowanie się do tego istotnego pojedynku, ale Alechin również tę propozycję odrzucił, obawiając się utraty tytułu w meczu z Flohrem. Paradoksalnie do meczu Alechina z Flohrem także nie doszło, ponieważ wkrótce po zakończeniu turnieju AVRO mistrz świata ogłosił, że z powodu słabego występu Flohra w tym turnieju nie uznaje go za kandydata do walki o tytuł. Choć to było oficjalne stanowisko, rzeczywistym powodem niedopuszczenia do meczu z Flohrem była umowa Alechina z Michaiłem Botwinnikiem, która wskazywała radzieckiego szachistę jako pretendenta, pod warunkiem zorganizowania meczu w Związku Radzieckim, z tym że Alechin musiał zostać oficjalnie zaproszony do ZSRR przez rząd tego kraju pół roku przed rozpoczęciem meczu (Alechin był rosyjskim emigrantem). Jednak i do tego pojedynku nie doszło z powodu narastającej sytuacji politycznej i wybuchu II wojny światowej.
Według Jeffa Sonasa, autora systemu Chessmetrics, turniej AVRO 1938 był najsilniej obsadzonym turniejem w historii szachów (dane z 07.12.2009).
Wyniki końcowe
AVRO 1973
Drugi turniej AVRO miał miejsce po 35 latach w Hilversum, aby uczcić pamięć turnieju z 1938 roku. Formuła rozgrywek pozostała niezmieniona (8 zawodników, system dwukołowy, 14 rund), jednak obsada była znacznie słabsza, ponieważ żaden z żyjących wówczas byłych mistrzów świata nie wziął w nim udziału (ówczesny mistrz Bobby Fischer, po zdobyciu tytułu w 1972 roku, wycofał się z gry turniejowej).
Wyniki końcowe
Przypisy
Bibliografia
W. Litmanowicz, J. Giżycki, „Szachy od A do Z”, tom I, Warszawa 1986, str. 53-55
Linki zewnętrzne
AVRO 1938. endgame.nl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (ang.)