AVIC AG600 (TA600)
AVIC AG600 (TA600) to chińska, wielosilnikowa łódź latająca, będąca prototypem. W swojej podstawowej wersji ma pełnić rolę samolotu poszukiwawczo-ratowniczego oraz przeciwpożarowego.
Historia
Samolot AG600 jest obecnie największą łodzią latającą, która powstaje na świecie. Prace nad jego projektem rozpoczęto w 2009 roku, jednak niektóre chińskie źródła wskazują, że badania nad nowym wodnosamolotem prowadzone były już od lat 80. XX wieku. Maszyna jest prezentowana jako środek do wykonywania zadań związanych z poszukiwaniem i ratowaniem, a także gaszeniem pożarów. W pierwszej wersji AG600 ma możliwość podjęcia z wody do 50 rozbitków przy falach osiągających wysokość do 2,5 metra, natomiast w drugiej wersji może zrzucać 12 ton wody nad obszarem objętym pożarem. Producent planuje również wersję przeznaczoną na eksport oraz wersję wojskową, rozpoznawczo-patrolową, która mogłaby być używana przez Marynarkę Wojenną Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej, z potencjalną zdolnością do wykrywania i zwalczania okrętów podwodnych. Obecnie tego typu misje są realizowane przez przerobione samoloty Y-8, które są chińską kopią radzieckiego An-12. Dzięki tym działaniom, na pokładzie AG600 znajdzie się wyposażenie, którego efektywność została już potwierdzona. W wersji militarnej samolot będzie mógł przenosić torpedy lekkie A244-S, których około 40 sztuk zakupiono w 1987 roku. Ich produkcja została uruchomiona pod oznaczeniem ET-52 o kalibrze 324 mm. Choć prototyp nie ma komory uzbrojenia, nie wyklucza się, że zostanie ona dodana w wersjach seryjnych. Na Harbinie SH-5 testowano również przenoszenie torped na zewnętrznych punktach podskrzydłowych. Istnieje także spekulacja, że w wersji transportowej samolot mógłby być wykorzystany do zaopatrywania sztucznych wysp budowanych na Morzu Południowochińskim. Niektóre źródła sugerują również możliwość stworzenia wersji bezzałogowej lub opcjonalnie pilotowanej. W projektowaniu i budowie AG600 bierze udział 150 ośrodków naukowych oraz 70 przedsiębiorstw przemysłowych.
Pierwsza czternastka pilotów przeszła szkolenie w amerykańskiej firmie Coulson Group, która specjalizuje się w zwalczaniu pożarów przy użyciu wodnosamolotów Martin Mars. Głównymi odbiorcami chińskiego samolotu są krajowe agencje rządowe.
Pierwsze nieoficjalne zdjęcia modelu samolotu pokazały maszynę, która nie różniła się znacznie od ostatecznego wyglądu, jednak miała usterzenie z SH-5. W 2014 roku zaprezentowano pierwsze oficjalne zdjęcia AG600, które ukazały samolot z klasycznym usterzeniem i silnikami z czterołopatowymi śmigłami. W tym samym roku, podczas China International Aviation & Aerospace Exhibition, pokazano pełnowymiarowy model przedniej części kadłuba oraz ogłoszono ostateczną nazwę samolotu – AG600 Jiaolong (morski smok). Uroczysta prezentacja ukończonego prototypu miała miejsce 23 lipca 2016 roku w Zhuhai, a następnie prototyp został zaprezentowany na wystawie statycznej również w 2016 roku. Pierwsze kołowanie prototypu miało miejsce 29 kwietnia 2017 roku, a oblot nastąpił 24 grudnia 2017 roku. O godzinie 09:39 czasu lokalnego maszyna wzbiła się w powietrze na swój pierwszy lot, który trwał około godziny, po czym wróciła na lotnisko w Zhuhai. Producent informował, że lot przebiegł pomyślnie. Pod koniec 2017 roku AG600 miał już portfel zamówień na 17 samolotów od chińskich agencji rządowych i przedsiębiorstw. Projekt napotkał na opóźnienia, gdyż pierwotnie oblot prototypu planowano na 2015 rok. 20 października 2018 roku maszyna po raz pierwszy wystartowała z powierzchni wody, a w lipcu 2020 roku miała swój pierwszy start z powierzchni morza.
31 maja 2022 roku w powietrze wzbił się po raz pierwszy specjalistyczny, przeciwpożarowy wariant AG600, który może również realizować misje poszukiwawczo-ratownicze. Jest to drugi lotny prototyp AG600. Samolot o znakach B-00DC spędził w powietrzu 20 minut. W tej wersji AG600 może przewozić 50 pasażerów lub 12 000 kg środka gaśniczego lub wody do gaszenia pożarów. Całkowite napełnienie zbiorników na wodę do gaszenia trwa 20 sekund w trakcie ślizgu na powierzchni zbiornika wodnego. W porównaniu do pierwszego prototypu, zmieniono oszklenie kabiny oraz rozmieszczenie drzwi, a na dolnej powierzchni skrzydeł pojawiły się dodatkowe owiewki, które prawdopodobnie mieszczą siłowniki klap i lotek. Producent planuje pierwsze operacyjne użycie nowej wersji w 2023 roku, a uzyskanie certyfikatu typu w roku kolejnym. Certyfikacja wersji poszukiwawczo-ratowniczej planowana jest na 2025 rok.
Konstrukcja
AG600 to metalowy górnopłat z usterzeniem w kształcie litery T. Wodnosamolot ma zdolność do startów i lądowań na wodzie, co wymaga drogi startowej o długości minimum 1500 metrów oraz głębokości 2,5 metra. Dzięki chowanemu w kadłubie podwoziu, maszyna może również lądować na lądzie. Podwozie jest trójzespołowe z przednim podparciem. Golenie podwozia głównego, razem z kołami, chowane są do wnęk w bocznych ściankach kadłuba, po obu jego stronach. AG600 napędzają cztery silniki WJ-6, które są licencyjną wersją radzieckiego silnika AI-20, a jednostki te wyposażone są w sześciołopatowe śmigła. Na końcach skrzydeł znajdują się pływaki stabilizujące samolot podczas pływania.
Przypisy
Bibliografia
- Gordon Arthur: China rolls out AG600 amphibian. shephardmedia.com, 25 lipca 2016. [dostęp 2017-04-29]. (ang.).
- Łukasz Golowanow: Pierwsze kołowanie AG600. konflikty.pl, 29 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-29].
- Roll-out AVIC AG600. „Lotnictwo”. nr 9 (2016). s. 12. ISSN 1732-5323.