AT-1

AT-1 to radzieckie działo samobieżne o kalibrze 76,2 mm, które zostało zaprojektowane w drugiej połowie lat 30. XX wieku.

W latach 1932–1933 w biurze projektowym fabryki nr 174 w Leningradzie, pod przewodnictwem S. Ginzburga, opracowano projekt działa samobieżnego, które wykorzystywało podwozie czołgu T-26. Jednak pierwszy prototyp tego działa zdołano zbudować dopiero w 1935 roku. Opóźnienie w pracach było prawdopodobnie spowodowane koniecznością uwzględnienia rezultatów prób prototypu działa SU-1, które zostało odrzucone przez RKKA z powodu niskiej efektywności w walce z pojazdami pancernymi.

Działo AT-1 zostało wyposażone w armatę czołgową PS-3 kal. 76,2 mm, której lufa miała długość 20,5 kalibrów. Armata była zamocowana w przedniej płycie pancernej. Kąt ostrzału w poziomie wynosił około 50°, a w pionie od -15° do +15°. Później zmodyfikowano mocowanie działa, co zmieniło kąty ostrzału na 40° w poziomie oraz od -1,5° do 43,5° w pionie. Z prawej strony armaty umieszczono sprzężony karabin maszynowy DT.

Próby AT-1 miały miejsce na przełomie 1935 i 1936 roku. W trakcie testów zidentyfikowano kilka drobnych wad konstrukcyjnych, jednak pomimo tego planowano wyprodukować 100 wozów AT-1 w 1937 roku. Niestety, usuwanie usterek trwało dłużej, niż zakładano, i w rezultacie w 1937 roku nie zbudowano żadnego nowego egzemplarza. W 1938 roku wóz przeszedł kolejne testy, podczas których postanowiono wprowadzić modyfikacje do wnętrza przedziału bojowego oraz zastąpić armatę PS-3 nowocześniejszą armatą L-10 kal. 76,2 mm, o długości lufy 24 kalibrów. Ostatecznie jednak uznano, że AT-1 ma zbyt słabe opancerzenie, a jego zadania może skutecznie realizować seryjnie produkowany czołg BT-7A, co doprowadziło do wstrzymania prac nad AT-1. Na tę decyzję mogło również wpłynąć aresztowanie przez NKWD osób odpowiedzialnych za rozwój tego działa, Ginzburga i Sjaczentowa.

Bibliografia

Janusz Magnuski. Lekkie działa samobieżne 76 mm dla wsparcia ogniowego sowieckiej piechoty. Cz. I. Przedwojenne eksperymenty. „Nowa Technika Wojskowa”. 2000. nr 9. s. 29-32. ISSN 1230-1655.