ARC Tayrona (S-29) to kolumbijski okręt podwodny z lat 70. XX wieku, będący jednym z dwóch niemieckich okrętów podwodnych typu 209/1200, które zostały zakupione przez Kolumbię. Jego wodowanie miało miejsce 16 lipca 1974 roku w stoczni Howaldtswerke-Deutsche Werft w Kilonii, a do służby w Marynarce Kolumbii wszedł 18 lipca 1975 roku. Okręt przeszedł kilka remontów i modernizacji, a na 2017 rok pozostaje w aktywnej służbie.
Projekt i budowa
ARC „Tayrona” jest jednym z wielu okrętów zbudowanych w ramach niemieckiego eksportowego typu 209, zaprojektowanego w biurze konstrukcyjnym Ingenieurkontor Lübeck. Należy do drugiej serii jednostek (projekt o sygnaturze IK 68), charakteryzującej się wydłużoną konstrukcją o 1,6 metra w stosunku do wcześniejszych modeli.
Okręt został zamówiony przez rząd Kolumbii w 1971 roku i zbudowany w stoczni Howaldtswerke-Deutsche Werft w Kilonii (numer budowy 62). Stępkę położono 1 maja 1972 roku, a wodowanie miało miejsce 16 lipca 1974 roku.
Dane taktyczno–techniczne
„Tayrona” jest średniej wielkości okrętem podwodnym o dwukadłubowej konstrukcji. Jego całkowita długość wynosi 55,9 metra, szerokość 6,3 metra, a zanurzenie 5,5 metra. Wysokość (od stępki do wierzchołka kiosku) wynosi 11,3 metra, a średnica kadłuba, wykonanego ze stali amagnetycznej HY-80, wynosi 6,2 metra. Wyporność w położeniu nawodnym wynosi 1140 ton, a w zanurzeniu 1248 ton. Okręt jest napędzany przez dwustojanowy silnik elektryczny Siemens o mocy 5000 KM przy 200 obr./min, zasilany z akumulatorów ładowanych przez generatory AEG napędzane czterema czterosuwowymi, 12-cylindrowymi silnikami Diesla MTU 12V 493. Jednowałowy układ napędowy pozwala na osiągnięcie prędkości 11,5 węzła na powierzchni oraz 22 węzłów w zanurzeniu (na chrapach 12 węzłów). Zasięg wynosi 6000 Mm przy prędkości 8 węzłów na chrapach oraz 400 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu. Ster krzyżowy znajduje się przed pięciołopatową śrubą napędową. Zbiorniki paliwa mogą pomieścić 85 ton oleju napędowego, a energia elektryczna jest przechowywana w czterech bateriach akumulatorów liczących 120 ogniw, o pojemności 11 500 Ah i masie 257 ton. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosi 250 metrów, a autonomiczność okrętu to 30 dób.
Okręt wyposażony jest w osiem dziobowych wyrzutni torped kalibru 533 mm, z łącznym zapasem 14 torped. W skład wyposażenia radioelektronicznego wchodzą: radar nawigacyjny, telefon podwodny UT-Anlage, system kierowania ogniem H.S.A. M-8, sonar aktywny SRS M-1 H Atlas oraz sonar pasywny (GHG) AN 5039A1. Dodatkowo, „Tayrona” posiada dwa peryskopy, dwie tratwy ratunkowe, ponton, kotwicę i pętlę demagnetyzacyjną MES.
Załoga okrętu początkowo składała się z 5 oficerów oraz 26 podoficerów i marynarzy, a po modernizacji w latach 2009–2013 wzrosła do 34 osób (w tym siedmiu oficerów).
Przebieg służby
ARC „Tayrona” został wcielony do służby w Marynarce Kolumbii 18 lipca 1975 roku.
W 1991 roku okręt przeszedł remont w stoczni HDW, podczas którego wymieniono akumulatory. Kolejny, bardziej rozbudowany remont miał miejsce w latach 1999–2002 w stoczni COTECMAR w Cartagenie, gdzie m.in. wymieniono sonar na CSU 2-2 typu PSU 83-55. W grudniu 2008 roku Kolumbia zamówiła w stoczni HDW pakiet materiałowy i poprosiła o wsparcie techniczne przy modernizacji jednostki w krajowej stoczni COTECMAR. Umowa została podpisana 14 stycznia 2009 roku, a w połowie 2009 roku rozpoczęto modernizację okrętu, która obejmowała instalację nowych silników napędowych i akumulatorów, wymianę systemu kierowania ogniem na ISUS 90-III oraz systemu rozpoznania elektronicznego na UME-100, a także dostosowanie wyrzutni do nowych ciężkich torped i remont peryskopów. Jednostka powróciła do służby na początku 2013 roku.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Marcin Chała, Tomasz Grotnik. Z życia flot. Kolumbia. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 7-8/2011 (114). Magnum-X, Warszawa. ISSN 1426-529X. brak numeru strony
Hartmut Ehlers. Niemieckie okręty podwodne po II wojnie światowej. Część VII. „Okręty Wojenne”. Nr 3/2013 (119). Wydawnictwo Okręty Wojenne, Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X. brak numeru strony
Hartmut Ehlers. Niemieckie okręty podwodne po II wojnie światowej. Część VIII. „Okręty Wojenne”. Nr 4/2013 (120). Wydawnictwo Okręty Wojenne, Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X. brak numeru strony
Keith Faulkner: Jane’s Okręty Wojenne Przewodnik Encyklopedyczny. Poznań: Zysk i S-ka, 2004. ISBN 83-7298-588-X. Brak numerów stron w książce
Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.). Brak numerów stron w książce
Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947–1995. Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.). Brak numerów stron w książce
Przemysław Łuczyński. Z życia flot. Kolumbia. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 2/2009 (86). Magnum-X, Warszawa. ISSN 1426-529X. brak numeru strony
Nacira Badrán Muñoz: Colombia tiene los submarinos más modernos de Latinoamérica. El Universal. [dostęp 2017-01-27]. (hiszp.).