AOS-71
AOS-71 to pierwszy polski motoszybowiec napędzany elektrycznie, stworzony przez zespół inżynierów z Politechniki Warszawskiej oraz Politechniki Rzeszowskiej. Nazwa tego projektu nawiązuje do konstrukcji wyprodukowanej w Akademickim Ośrodku Szybowcowym, będącej siódmą na Politechnice Warszawskiej i pierwszą na Politechnice Rzeszowskiej.
Historia
W 2006 roku w Akademickim Ośrodku Szybowcowym, znajdującym się w Bezmiechowej, powstało Międzyuczelniane Wielofunkcyjne Lotnicze Laboratorium Naukowo-Badawcze, które rozpoczęło prace nad motoszybowcem doświadczalnym AOS-71 (wcześniej oznaczonym jako PW-10). Projekt został powierzony prof. dr. hab. inż. Markowi Orkiszowi z Politechniki Rzeszowskiej, a głównym konstruktorem został mgr inż. Wojciech Frączek z Politechniki Warszawskiej.
Projekt zakładał stworzenie dwumiejscowego szybowca z silnikiem elektrycznym, który miał służyć jako laboratorium lotnicze w Bezmiechowej. Jego cele obejmowały badania nad profilami aerodynamicznymi, różnymi typami śmigieł oraz wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii w lotnictwie. Motoszybowiec miał być także używany do szkolenia podstawowego pilotów, nauki akrobacji, udziału w zawodach, lotów rekreacyjnych, a także patrolowania lasów.
Opracowanie i budowa prototypu dwumiejscowego motoszybowca z napędem elektrycznym były realizowane w ramach programu „Inicjatywa Technologiczna”, wspieranego finansowo przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, przy udziale Politechniki Rzeszowskiej i Politechniki Warszawskiej.
Prace nad stworzeniem makiety funkcjonalnej kabiny motoszybowca rozpoczęły się w 2006 roku, a właściwe projekty ruszyły w lipcu 2008 roku. Skrzydło i usterzenie zostały opracowane we współpracy z Zakładem Szybowcowym „Jeżów”, gdzie wykonano również okucia i układy sterowania. W 2009 roku w Olecku stworzono kompozytowe modele kadłuba, na podstawie których na Politechnice Warszawskiej przygotowano foremnik do jego budowy.
Statyczne testy przeprowadzono w lipcu 2011 roku na Politechnice Rzeszowskiej, po czym wykonano próby rezonansowe w Instytucie Lotnictwa. Po ich zakończeniu motoszybowiec uzyskał zgodę Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego na próby w locie. 23 czerwca 2012 roku pilot doświadczalny I kl. mgr inż. Jerzy Kędzierski oblatywał wersję szybowcową (ze schowanym silnikiem) oznaczoną SP-8071 na lotnisku Warszawa Babice. Dnia 20 grudnia 2012 roku na lotnisku w Mielcu, motoszybowiec został oblatany w locie z silnikiem przez pilota doświadczalnego I kl. mgr inż. Bogusława Mrozka.
Motoszybowiec był prezentowany podczas piątych Targów Kompozyt Expo w Krakowie w 2014 roku, gdzie zdobył nagrody, oraz podczas 23. edycji Targów AERO Friedrichshafen w 2015 roku.
Konstrukcja
Dwumiejscowy motoszybowiec ma układ górnopłata i jest wykonany z hybrydowych kompozytów.
Skrzydło jest jednodźwigarowe, o prostokątnym obrysie z zaokrąglonymi końcówkami. Zostało wyposażone w lotki z napędem popychaczowym oraz płytowe hamulce aerodynamiczne, które są wysuwane na górnej powierzchni skrzydła. Dodatkowe kółka na końcach skrzydeł ułatwiają start. W kesonie skrzydła zamontowane są akumulatory (dwa pakiety po 24 ogniwa) o łącznej masie około 50 kg.
Kadłub ma konstrukcję skorupową i jest wykonany jako całość z statecznikiem pionowym. Kabina jest zamknięta, z miejscami obok siebie, a dostęp do niej jest możliwy dzięki dwuczęściowej limuzynie otwieranej do przodu i do góry. Lewy fotel jest przeznaczony dla pilota, więc instrumenty pokładowe są umieszczone tylko po lewej stronie tablicy przyrządów. Prawy fotel jest przeznaczony dla operatora aparatury badawczej lub pasażera.
Podwozie jest jednotorowe, z kółkiem przednim, kołem głównym (osłoniętym owiewką) oraz kółkiem ogonowym.
Napęd stanowi chowany, trójfazowy elektryczny silnik synchroniczny Sineton A37K015 o mocy 30 kW, zasilany akumulatorami litowo-polimerowymi firmy Kokam, umieszczonymi w skrzydłach. Pakiety akumulatorów zostały wykonane przez firmę Wamtechnik z Piaseczna. Śmigło dwułopatowe jest wykonane z kompozytu węglowego. Akumulatory umożliwiają godzinny lot po starcie za pomocą wyciągarki lub około 20 minut przy starcie samodzielnym. Pełne naładowanie akumulatorów zajmuje około 3,5 godziny.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Motoszybowiec AOS-71 na mieleckim lotnisku – Gazeta Politechniki (pol.), dostęp: 2018-08-24,
W Mielcu próbowali unikatowy motoszybowiec (pol.), dostęp: 2018-08-24,
Galeria zdjęć AOS-71 SP-8071 (pol.), dostęp: 2018-08-24,
Analiza precesji samowzbudnej (whirl-flutter) chowanego napędu motoszybowca elektrycznego (pol.), dostęp: 2018-08-24,
YouTube – Oblot motoszybowca AOS-71 w wersji szybowcowej (pol.), dostęp: 2018-08-24,
YouTube – Oblot motoszybowca AOS-71 z napędem elektrycznym (pol.), dostęp: 2018-08-24,
YouTube – Motoszybowiec podłączany do kontaktu (pol.), dostęp: 2018-08-24,
YouTube – AOS-71. Motoszybowiec nowej generacji (pol.), dostęp: 2018-08-24.