AMZ Tur VI (LTO – Lekki Transporter Opancerzony)
AMZ Tur VI, znany również jako LTO, to polski lekki transporter opancerzony, który jest produkowany przez firmę AMZ-Kutno w kooperacji z firmą Concept. Pierwszy prototyp tego pojazdu był oparty na podwoziu samochodu Ford F-550, jednak ostatecznie zdecydowano się na podwozie MAN TGM w układzie napędowym 4×4. Pojazd został opracowany we współpracy z kontrterrorystycznymi jednostkami polskiej Policji.
Historia
AMZ Tur VI powstał w wyniku współpracy dwóch polskich firm: AMZ-Kutno i Concept, oraz polskiej Policji. Prototyp został po raz pierwszy zaprezentowany podczas targów MSPO 2018. Początkowa wersja pojazdu korzystała z podwozia Ford F-550, co wynikało z dostępności części zamiennych, co ułatwiłoby jego eksploatację na całym świecie. Dodatkowo, podwozie Forda charakteryzowało się prostą konstrukcją oraz mocnym silnikiem V8. Policja wymagała zamontowania dwuramowej rampy szturmowej z hydraulicznym podnośnikiem oraz lepszego opancerzenia, które odpowiadałoby co najmniej poziomowi I według normy STANAG 4569, w zakresie odporności na wybuchy min.
Okazało się jednak, że podwozie Ford F-550, którego dopuszczalna masa całkowita wynosi 10 ton, nie spełniało wymagań. Ostatecznie zdecydowano się na zastosowanie podwozia MAN TGM z napędem 4×4, co pozwoliło na zwiększenie DMC do 15 ton, umożliwiając spełnienie wszystkich wymagań, w tym montaż rampy szturmowej. Ukończony pojazd w pełnej konfiguracji był testowany w Wojskowym Instytucie Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku, aby ocenić jego właściwości trakcyjne i balistyczne.
Eksploatacja w polskiej policji
W 2015 roku rozpoczął się dialog techniczny, mający na celu wyłonienie dostawcy nowych pojazdów opancerzonych dla policji. Postępowanie przetargowe rozpoczęło się 9 października 2018 roku, w którym uczestniczyły m.in. austriackie przedsiębiorstwo Franz Achleitner z pojazdem RMMV Survivor R oraz AMZ-Kutno z pojazdem Tur VI. W wymaganiach przetargowych zawarto konieczność wyposażenia pojazdów w rampę szturmową. 21 grudnia 2018 roku przetarg na dostawę 8 pojazdów wygrała spółka AMZ-Kutno, a wartość kontraktu wyniosła 23 mln zł. Pierwsze 5 pojazdów dostarczono w grudniu 2019 roku, a pozostałe 3 w wrześniu 2020 roku. Dwa z nich zostały wyposażone w rampę szturmową. Pojazdy trafiły do garnizonu mazowieckiego oraz do garnizonów zachodniopomorskiego, pomorskiego, dolnośląskiego, podlaskiego, śląskiego i małopolskiego, gdzie będą wykorzystywane przez Centralny Pododdział Kontrterrorystyczny Policji „BOA” oraz samodzielne pododdziały kontrterrorystyczne. Nowe transportery mają zastąpić dwa egzemplarze wozów opancerzonych AMZ Dzik-1AT oraz dołączyć do trzech wozów BTR-60PB używanych w Policji.
Eksploatacja przez inne podmioty
W 2021 roku jeden z pojazdów Tur VI został zakupiony przez Krzysztofa Rutkowskiego na potrzeby jego biura detektywistycznego.
Konstrukcja
AMZ Tur VI to lekki, kołowy transporter opancerzony z napędem 4×4, zbudowany na podwoziu MAN TGM. Napędzany jest czterosuwowym, sześciocylindrowym silnikiem wysokoprężnym o pojemności 6,9 litra i mocy 327 KM, współpracującym z automatyczną skrzynią biegów. Masa własna pojazdu wynosi 11 690 kg, a rzeczywista to 12 730 kg; przy zamontowanej platformie szturmowej masa wzrasta o około 2200 kg. Dopuszczalna masa całkowita to 15 000 kg.
Opancerzenie nadwozia zapewnia ochronę balistyczną na poziomie II według normy STANAG 4569, co daje osłonę przed m.in. amunicją 7,62 × 39 mm oraz 7,62 × 51 mm, w tym również dla przedziału silnikowego, który także został opancerzony. Okna wykonane są z kuloodpornego, bezodpryskowego szkła, a wizjery kuloodporne zapewniają tę samą klasę odporności, co reszta nadwozia. Dodatkowo, Tur VI chroni przed wybuchami granatów ręcznych, min przeciwpiechotnych, a także eksplozjami niewybuchów artyleryjskich i detonacjami niewielkich materiałów pod pojazdem, zgodnie z normą STANAG 4569 na poziomie I. Wnętrze przedziału załogowego i komora silnika są wyposażone w automatyczne układy przeciwpożarowe. Pojazd ma specjalne koła z wewnętrznymi wkładkami, które umożliwiają jazdę na dystansie do około 40 km z prędkością co najmniej 40 km/h po całkowitym przebiciu opony.
Fotele desantowe po złożeniu mogą służyć jako wsparcie do prowadzenia ognia przez specjalne luki strzelnicze w burtach pojazdu. TUR VI ma cztery boczne drzwi oraz tylne drzwi z funkcją blokady otwarcia w położeniu 90°. Pojazd wyposażony jest w układ klimatyzacji oraz urządzenia filtrowentylacyjne, które zapobiegają wnikaniu bojowych środków trujących, biologicznych i pyłu promieniotwórczego do wnętrza. Pojazd ma wzmocniony przedni zderzak, który może służyć jako taran, oraz wyciągarkę o uciągu ponad 9 ton z liną stalową o długości 25 m, którą można obsługiwać zarówno z wnętrza, jak i z zewnątrz. Dodatkowo, pojazd jest wyposażony w kamerę cofania.
Pojazd może być również wyposażony w specjalną platformę szturmową zaprojektowaną przez firmę Concept Sp. z o.o.. Umożliwia ona bezpieczne wejście na wysokość ponad 6,5 m z górnej części pojazdu, a po dodaniu drabin o długości 2 m lub 3 m, na wysokość do 9,5 m. Dwa niezależne pomosty mają hydraulicznie sterowane wysuwane trapy. Każdy podest ma podnoszone osłony balistyczne, które zapewniają funkcjonariuszom ochronę przed ostrzałem z przodu i z dołu. Platforma szturmowa może być podnoszona i pochylana do przodu. Na każdym z pomostów zamontowano kamerę do podglądu i obserwacji obiektów przed pojazdem. Wzdłuż pomostów i wysuwanych trapów można zamontować barierki ochronne. Pojazdy, które nie są wyposażone w rampę, mają już zainstalowaną instalację pod jej montaż.
W wersji dla polskiej Policji, pojazd jest w stanie pomieścić 8 osób – kierowcę, dowódcę oraz 6 kontrterrorystów, natomiast w wariancie podstawowym może przewieźć do 10 osób, wliczając kierowcę.
Zobacz też
AMZ Tur
Przypisy
Bibliografia
Andrzej Chyliński, Mocny jak Tur, „Policja 997”, nr 178, Gazeta Policyjna, styczeń 2020, s. 26-29, ISSN 1734-1167.