Tur – Polski Pojazd Opancerzony
Tur to polski pojazd opancerzony klasy LMV, który pełni funkcje interwencyjno-patrolowe. Opracowany przez zakłady AMZ-Kutno, jest przeznaczony do transportu osób w sytuacjach niebezpiecznych. Stworzony dla Wojska Polskiego w 2007 roku, pozostał na etapie prototypu. W przestrzeni pasażerskiej znajduje się miejsce dla 5 żołnierzy oraz ich ekwipunku. Zgodnie ze specyfikacją producenta, pojazd ten ma na celu realizację zadań porządkowo-interwencyjnych (patrolowych). Kolejne modele w rodzinie Tur obejmują Tur II, Tur III, Tur IV, Tur V, Tur VI oraz Tur VII.
Historia
Konstrukcja pojazdu Tur powstała w odpowiedzi na narastające skargi żołnierzy polskiej armii, którzy wskazywali na niedostateczne zabezpieczenie przed minami oraz atakami podczas misji w Afganiastanie i Iraku.
Dotychczas używane w polskiej armii pojazdy patrolowe HMMWV nie oferowały wystarczającej ochrony przed atakami rakietowymi oraz wybuchami min i improwizowanych ładunków wybuchowych.
W 2005 roku rozpoczęto prace nad pierwszym projektem pojazdu Tur, który powstał dzięki współpracy AMZ-Kutno z Wojskowym Instytutem Techniki Pancernej i Samochodowej (WITPiS) w Sulejówku. W przeciwieństwie do wcześniejszego modelu AMZ Dzik, nowa konstrukcja koncentrowała się na odporności na wybuchy min, wprowadzając po raz pierwszy w Polsce wydzieloną kapsułę załogową mocowaną elastycznie do ramy. Prototyp został zbudowany w 2006 roku, a następnie powstały dwa dodatkowe egzemplarze do prób jezdnych oraz dwa do prób niszczących.
Pierwsze testy poligonowe miały miejsce 27 marca 2007 roku na terenie WITPiS w Sulejówku. Pojazd miał wziąć udział w ogłoszonym w sierpniu 2007 roku przez Wojsko Polskie konkursie na Lekki Opancerzony Samochód Patrolowy (LOSP), w ramach którego wojsko planowało zakupić 120 sztuk. Ostatecznie AMZ nie złożyła oferty z powodu ryzyka przekroczenia maksymalnej dopuszczalnej masy całkowitej 7500 kg, a konkurs został zamknięty w 2008 roku bez wyboru oferty. Mimo zapotrzebowania wojska na lekkie pojazdy patrolowe w kontekście misji zagranicznych, kolejny konkurs na ten typ samochodu nie został rozstrzygnięty w następnych latach.
W rezultacie AMZ-Kutno opracowało powiększoną wersję o tej samej nazwie, AMZ Tur II, która jednak była zupełnie inną konstrukcją. Z pierwszego Tura wywodził się także model Tur IV, stworzony w jednym egzemplarzu dla Gwardii Narodowej Tunezji.
Prototypy
Powstało łącznie 5 prototypów pierwszego modelu Tur, z czego 2 zostały zniszczone w trakcie testów odporności. Pierwsze egzemplarze, aby obniżyć koszty i przyspieszyć prace projektowe, zostały zbudowane na mocno zmodyfikowanych podwoziach prototypów nowych samochodów użytkowych firmy SCAM (przejętej później przez IVECO). Podwozia te zostały przekształcone i dostosowane do nowych wymagań, zachowując jedynie mosty i koła jako oryginalne elementy. Konstruktorzy planowali w przyszłości zastosować całkowicie własne podwozie oraz koła o większej średnicy. Silnik oraz układy przeniesienia napędu, jak również niektóre elementy wyposażenia, takie jak deska rozdzielcza, pochodziły również od IVECO. Ostatni, piąty prototyp, wprowadził zmieniony wygląd przedniej części oraz inne drobne ulepszenia.
Prototyp był uzbrojony w wkm kal. 12,7 mm zamontowany na otwartej obrotnicy na dachu, co można było zamienić na inne uzbrojenie, w tym granatnik automatyczny. Później prototyp został wyposażony w zdalne sterowane stanowisko ZSMU-1276A, skonstruowane przez OBR SM Tarnów, z wkm kal. 12,7 mm WKM-B.
Dane Techniczne
Napęd
Pojazd wyposażony jest w silnik wysokoprężny z turbodoładowaniem, 4-cylindrowy IVECO Aifo F1C Euro 3, o mocy 129,4 kW (176 KM) przy 3600 obr./min; 16 zaworów (4 na cylinder); z turbodoładowaniem z chłodnicą powietrza doładowującego; układ Common Rail; pojemność skokowa: 2998 cm³; maksymalny moment obrotowy: 380 Nm.
Skrzynia biegów: manualna, 6-biegowa, zsynchronizowana + bieg wsteczny, produkcji firmy ZF.
Sprzęgło: hydrauliczne, suche, jednotarczowe.
Przekładnia redukcyjna oraz skrzynia rozdzielcza umożliwiają korzystanie z 24 przełożeń: 12 do jazdy po drogach utwardzonych oraz 12 do jazdy w terenie.
Stały napęd na 4 koła.
Opancerzenie
Tur posiada modułowy pancerz, który spełnia standardy opancerzenia STANAG 4569 na poziomie 2, z możliwością rozszerzenia do poziomu 3, chroniący przed ostrzałem z broni maszynowej kal. 7,62×51 i 7,62×54. Kabina zapewnia załodze osłonę przed pociskami przeciwpancernymi kal. 7,62 mm. Opancerzone są także kluczowe elementy pojazdu, takie jak zbiornik paliwa oraz silnik.
Specjalnie ukształtowana podłoga, stworzona w celu rozpraszania impetu wybuchu, może wytrzymać wybuch sześciu kilogramów materiału wybuchowego TNT detonującego bezpośrednio pod nią.
Na życzenie można zainstalować dodatkowe opancerzenie z komponentów ceramicznych.
Ochrona Balistyczna Pojazdu
- Ochrona przed pociskami przeciwpancernymi kal. 7,62×51 mm lub 7,62x54R B32 API (poziom 3 według STANAG 4569),
- Ochrona przed skutkami wybuchu ładunku TNT o masie 6 kg, centralnie pod pojazdem (poziom 2a według STANAG 4569),
- Silnik opancerzony płytami bocznymi w klasie FB6.
Wyposażenie
Wnętrze pojazdu zostało w pełni wykończone miękkim obiciem, co zapewnia doskonałe wyciszenie. W skład wyposażenia wchodzi:
- Dodatkowy ekran dla kierowcy do obserwacji drogi (przód i tył) w nocy za pomocą kamer FLIR na podczerwień,
- Interkom przy każdym fotelu (zestaw słuchawek z mikrofonem),
- Filtrowentylacja,
- Klimatyzacja,
- Fotele dla całej załogi z trzypunktowymi pasami bezpieczeństwa,
- Odbiornik GPS,
- Fonet-BMS,
- Możliwość instalacji modułu uzbrojenia,
- Uchwyty na broń strzelecką dla przewożonych żołnierzy,
- Rozkładana wieżyczka strzelecka,
- System gaśniczy w komorze silnikowej,
- Wyrzutnie granatów dymnych.