AMZ-Kutno
AMZ-Kutno to firma zajmująca się produkcją i świadczeniem usług, która ma swoją siedzibę w Kutnie i działa od czerwca 1999 roku jako spółka akcyjna. Specjalizuje się w projektowaniu oraz wytwarzaniu zabudów specjalnych do pojazdów użytkowych, w tym ambulansów, bankowozów, autobusów klasy mini, a także pojazdów dla służb mundurowych oraz wojskowych, w tym opancerzonych.
Historia
Firma została założona w 1999 roku jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i początkowo prowadziła działalność w wynajmowanej hali o powierzchni 1000 m². W 2014 roku powierzchnia hal, z których korzystała spółka, wzrosła do prawie 14 000 m², a całkowita powierzchnia gruntów wyniosła 100 000 m². W październiku 2015 roku przedsiębiorstwo przekształcono w spółkę akcyjną.
Na koniec 2006 roku w firmie pracowało około 350 osób, a w 2009 roku liczba ta wzrosła do 394 pracowników.
Jednym z pierwszych wyrobów były specjalistyczne zabudowy dla karetek, zarówno wojskowych, jak i cywilnych, z których pierwsze 50 wyprodukowano w 2000 roku. Ten rodzaj produkcji stał się jednym z kluczowych obszarów działalności firmy, a w kolejnych latach do oferty dołączyły pojazdy opancerzone, samochody policyjne, autobusy oraz inne pojazdy specjalne.
Produkcja
Wśród najpopularniejszych pojazdów produkowanych przez AMZ-Kutno znajdują się samochody opancerzone, takie jak:
- Bóbr-3
- Dzik 1/2/3
- Tur
- Tur II
- Tur III
- Tur V
- Tur VI
- Żubr
W zakładzie realizowane są również:
- adaptacja KTO Rosomak na pojazd ewakuacji medycznej
- adaptacja Scam SM55 na pojazd dowodzenia
- adaptacja Scam SM55 na laboratorium chemiczne
Model Dzik był produkowany w trzech wersjach dla polskich służb mundurowych oraz na eksport do Iraku, gdzie do lutego 2008 roku dostarczono ponad 600 sztuk. W 2008 roku stworzono nowy model samochodu opancerzonego Żubr, zamawianego w ograniczonej liczbie przez Wojsko Polskie. Od 2006 roku rozwijana jest linia lżejszych pojazdów opancerzonych znanych jako Tur, jednak pierwsze modele pozostawały prototypami (w 2007 roku Tur, a kolejne Tur II i inne wersje, aż do Tur V z 2015 roku). Dopiero Tur VI został zamówiony przez Policję w liczbie 8 sztuk. W 2022 roku zaprezentowano najnowszy model Tur VII.
AMZ-Kutno dostarczało również liczne zabudowy karetek dla Wojska Polskiego, a w 2010 roku dla Bundeswehry (20 pojazdów na podwoziach Mercedes-Benz). Karetki cywilne eksportowane były między innymi do Danii i Szwecji.
Zakłady produkują także pojazdy dla polskiej Policji – jednym z większych kontraktów była dostawa 600 furgonów wypadowych na bazie Mercedes-Benz Sprinter 316CDI w latach 2011–2012.
Wyprodukowano również 103 więźniarki na podwoziu Renault Master 150 dla Służby Więziennej.
Autobusy klasy mini na podwoziach samochodów dostawczych produkowane są od 2001 roku. W ich nazwach najczęściej pojawia się model pojazdu, który stanowi ich podstawę. Wykorzystywane są podwozia firm takich jak: Ford, Iveco, Mercedes-Benz, Opel, Renault i Volkswagen. Początkowo firma zajmowała się jedynie konwersją furgonów na autobusy, lecz z czasem zaczęła produkować autobusy o własnej, oryginalnej konstrukcji, na podwoziach samochodów dostawczych lub ciężarowych.
8 czerwca 2011 roku, z okazji 12. rocznicy założenia firmy, zaprezentowano prototyp niskopodłogowego autobusu miejskiego klasy maxi AMZ City Smile CS12LF, przystosowanego do przewozu maksymalnie 105 pasażerów. Pierwszy większy kontrakt na ich dostawę zawarto w tym samym roku dla Krakowa. We wrześniu 2011 roku, podczas targów MSPO 2011, zaprezentowano opancerzony pojazd wielozadaniowy AMZ Świstak przeznaczony dla jednostek specjalnych. W styczniu 2014 roku pokazano prototyp samochodu osobowego Syrenka. Na mocy umowy z 2013 roku, firma wyprodukowała prototypy pojazdu AMZ Bóbr-3, który ma zastąpić obecnie używane pojazdy BRDM-2 w Wojsku Polskim, w ramach programu Nowego Lekkiego Opancerzonego Transportera Rozpoznawczego o kryptonimie „Kleszcz”. W lutym 2024 roku producent podpisał umowę ramową z Agencją Uzbrojenia, reprezentującą Skarb Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, na pozyskanie 286 LOTR Kleszcz w latach 2025-2035, z pierwszą umową wykonawczą planowaną jeszcze w 2024 roku.
Po początkowym wzroście, produkcja autobusów zaczęła maleć, co było spowodowane przeniesieniem części pracowników do produkcji modelu Dzik-3 dla Iraku. Sprzedaż w Polsce w kolejnych latach wynosiła: 2003 – 60 sztuk, 2004 – 79 sztuk, 2005 – 56 sztuk, 2006 – 39 sztuk, 2007 – 27 sztuk. Eksport rozpoczął się w 2005 roku, a w kolejnych latach wynosił: 2005 – 7 sztuk, 2006 – 24 sztuki, 2007 – 2 sztuki.
Program produkcyjny autobusów obejmuje:
- AMZ LT46M – miejski, na bazie VW LT46
- AMZ Transit – lokalny, na bazie Ford Transit
- AMZ 50C13/15 – lokalny, na bazie Iveco Daily 50C13/50C15
- AMZ 65C15 – lokalny, na bazie Iveco Daily 65C15
- AMZ Vario – lokalny, na bazie Mercedes-Benz Vario
- AMZ Movano – lokalny, na bazie Opel Movano
- AMZ Master – lokalny, na bazie Renault Master
- AMZ Sprinter – kombi, na bazie Mercedes-Benz Sprinter
- AMZ Crafter 50 – kombi, własne nadwozie na podwoziu Volkswagen Crafter
- AMZ 65C15 Ramzar – kombi, własne nadwozie na podwoziu Iveco Daily 65C15
- AMZ Boomerang – turystyczny, własne nadwozie na podwoziu Renault Midlum
- AMZ City Smile CS12LF – miejski, 12-metrowy
- AMZ City Smile CS10LF – miejski, 10-metrowy
- AMZ City Smile CS10E – miejski elektryczny, 10-metrowy
Galeria
Przypisy
Bibliografia
AMZ. [w:] Ciężarówki Świata 2007, Nr 1 (15) 2007, s. 82.
Hołdanowicz G., Dzik – propozycja na czasie. [w:] „Raport Wojsko Technika Obronność”, nr 11, 2004.
Hołdanowicz G., Dzik 2 w Sulejówku i Wilnie. [w:] „Raport Wojsko Technika Obronność”, nr 4, 2005.
Hołdanowicz G., W Kutnie pojawił się Tur. [w:] „Raport Wojsko Technika Obronność”, nr 3, 2007, s. 44–46.
Kiński A., Dzik-3 dla Iraku. [w:] „Nowa Technika Wojskowa”, nr 8, 2005.
Orłowski L., Samochód patrolowo-interwencyjny Dzik. Wyd. Bellona, Warszawa 2006, s. 32. Seria: Typy Broni i Uzbrojenia 222, ISBN 83-11-10492-1.
Mateusz Multarzyński, 15-lecie AMZ-Kutno, „Nowa Technika Wojskowa” nr 9/2014, s. 92–95
Linki zewnętrzne
Artykuł „TUR – samochód opancerzony”
Galeria zdjęć Dzika 3 i Tura w terenie
MateuszM. Zielonka MateuszM., Nowy Tur z AMZ Kutno [online], zbiam.pl, 3 września 2017.
TUR V
Lekki opancerzony Tur VI szyty na miarę
2018: Tury i Bóbr z Kutna. defence24.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-27)].