Amortyzacja w rowerach
Amortyzacja jest obecna w rowerach typu MTB oraz turystycznych. Jej głównym celem jest poprawa przyczepności i bezpieczeństwa w trudnym terenie, a także zwiększenie komfortu jazdy. Amortyzatory rowerowe pełnią funkcje podobne do tych, jakie w układzie zawieszenia samochodów mają amortyzatory i sprężyny. W zależności od zastosowanej technologii, amortyzatory można klasyfikować na powietrzne, sprężynowe oraz elastomerowe. Niektóre modele łączą różne technologie, na przykład SR Suntour XCR, który wykorzystuje zarówno sprężynę, jak i elastomery. Wiele z nich wyposażonych jest w niezależne systemy umożliwiające ugięcie oraz spowolnienie wybicia amortyzatora, znane jako tłumienie odbicia (np. RockShox Sid i Reba – sprężyna powietrzna oraz tłumienie olejowe).
Amortyzatory można montować na przednim i tylnym widelcu, a także w centralnym punkcie ramy, pomiędzy tylnym widelcem a górną lub dolną rurą ramy. Istnieją także amortyzowane sztyce i mostki, chociaż nie cieszą się one tak dużą popularnością jak amortyzatory w widelcach i damperach. Również opony pełnią rolę amortyzatora.
Rowery przystosowane do montażu amortyzatorów na tylnym widelcu są projektowane specjalnie z myślą o tym rozwiązaniu. Najczęściej spotyka się amortyzowany przedni widelec, co wynika z prostoty tego rozwiązania oraz braku potrzeby zmiany konstrukcji ramy roweru. Ramy z tylnym amortyzatorem (damperem) są rzadsze, ale zyskują na popularności w kolarstwie górskim.
Widelec amortyzowany
Amortyzatory w postaci wideł, powszechnie nazywane po prostu amortyzatorami lub w skrócie amorami, są najczęściej stosowanym rodzajem amortyzacji w rowerach. W szczególności występują w rowerach górskich (MTB), ale można je również znaleźć w rowerach trekkingowych, gdzie ich rolą jest przede wszystkim zwiększenie komfortu jazdy. Widelce amortyzowane mogą mieć skok w zakresie od 50 mm do 300 mm (długość, na jaką dolne i górne golenie mogą się zbliżyć przy maksymalnym ściśnięciu). W zależności od skoku, amortyzatory są przeznaczone do różnych dyscyplin:
- 50-100 mm – rowery trekkingowe i turystyczne
- 80-130 mm – rowery cross country (XC), dirtowe i slopestyle
- 130-140 mm – rowery trail
- 150-170 mm – rowery enduro i all-mountain (AM)
- 180-300 mm – rowery zjazdowe (DH) i freeride (FR), skok powyżej 200 mm jest rzadkością
Damper
Dampery, czyli tylne amortyzatory, mają mniejszy skok niż amortyzowane widelce, co związane jest z ich działaniem; w przeciwieństwie do widelca, damper nie jest przymocowany bezpośrednio do piasty, lecz do dwóch części ramy połączonych łożyskami, co umożliwia przemieszczenie tylnego koła w zależności od ukształtowania terenu. Skok dampera zależy od konstrukcji ramy oraz stosowanego przełożenia zawieszenia (stosunek kompresji dampera do przemieszczenia osi tylnego koła), a jego skok zazwyczaj jest zbliżony do skoku widelca w danym rowerze.
