Amor Zwycięski

Obraz olejny autorstwa włoskiego artysty barokowego Caravaggia.

Dzieło zostało stworzone na zlecenie markiza Vincenza Giustinianiego (1564-1637) do jego pałacu w Rzymie, gdzie znajdowała się największa kolekcja sztuki w tamtych czasach. Markiz pełnił rolę nie tylko mecenasu artystów, ale także intelektualisty i autora prac dotyczących malarstwa oraz innych dziedzin sztuki. Obraz miał przedstawiać alegorię zwycięstwa nad jego intelektualnymi pasjami oraz nad przemijalnością życia. W ten sposób nawiązywał do słów z poematu Wergiliusza, Eclogues X. 69: Omnia vincit amor et nos cedamus amori (Miłość wszystko zwycięża i my ulegnijmy miłości).

Niektóre interpretacje sugerują, że akt ten może być także aluzją do dzieła Michała Anioła, które znajduje się na sklepieniu kaplicy Sykstyńskiej. Waźbiński postrzega Amora jako personifikację Cnoty oraz mistrza i władcy wszystkich sztuk; chłopiec nie depcze atrybutów, lecz sprawuje nad nimi kontrolę. W ten sposób obraz przekazuje widzowi, iż miłość jest siłą niezbędną do osiągnięcia mistrzostwa we wszelkich dziedzinach.

Płótno jest jedynym świeckim dziełem Caravaggia z jego rzymskiego okresu. Ukazuje Amora z anielskimi skrzydłami, w skręcie tułowia, trzymającego w dłoniach dwie strzały – jedna z nich ma złoty grot, a druga ołowiany. Pod jego stopami leżą liczne atrybuty, które można interpretować jako symbol zwycięstwa Miłości nad artystami, politykami, uczonymi i wojskowymi. Chłopiec jest całkowicie nagi, emanujący energią i humorem. Erotyzm postaci nie wpisuje się w tradycyjny wizerunek rzymskiego Amora, co nadaje obrazowi ambiwalentny charakter. Z lewej strony na postać pada światło, które wydobywa z ciemności wymodelowane ciało oraz biel materiału, które jaśnieją na tle mroku.

Przypisy

Bibliografia

Renate Bergerhoff: Caravaggio. Warszawa: Arkady, 1971. Brak numerów stron w książce.
Ilaria Giaccone: Wielkie muzea. Gemäldegalerie Berlin. Warszawa: HPS, 2007. ISBN 978-83-60688-48-9. Brak numerów stron w książce.