Amor De Cosmos
Amor De Cosmos (urodzony 20 sierpnia 1825, zmarł 4 lipca 1897) to znacząca postać w kanadyjskiej polityce końca XIX wieku, związana z Kolumbią Brytyjską.
Życiorys
De Cosmos przyszedł na świat jako William Alexander Smith w zamożnej rodzinie w Windsorze, w Nowej Szkocji. Ukończył szkołę średnią, jednocześnie pracując jako sprzedawca. W 1852 roku porzucił stabilne życie, aby udać się do Kalifornii i wziąć udział w gorączce złota w San Francisco. Nie osiągnąwszy bogactwa jako poszukiwacz złota, rozpoczął pracę jako fotograf. W Kalifornii zmienił swoje nazwisko na Amor De Cosmos, co miało odzwierciedlać jego miłość do piękna i harmonii wszechświata.
W 1858 roku, po zakończeniu gorączki złota, Amor przeniósł się do brytyjskiej kolonii na Wyspie Vancouver. Osiedlił się w największym mieście, Victorii, gdzie założył gazetę „British Colonist”. W tym liberalnym piśmie Amor bezlitośnie krytykował establishment polityczny kolonii. Wykorzystał gazetę do promowania swoich idei politycznych, w tym koncepcji unii obu brytyjskich kolonii zachodniego wybrzeża – Wyspy Vancouver i Kolumbii Brytyjskiej oraz ich demokratyzacji poprzez wprowadzenie wyborów dla deputowanych do legislatury oraz ustanowienie rządu przedstawicielskiego. Program polityczny De Cosmosa oraz jego zwolenników został częściowo zrealizowany; zrealizowano unię obu kolonii, jednak nie powołano w pełni wybieralnego rządu. Jego działalność publicystyczna doprowadziła go do legislatury. Najpierw w latach 1863–1866 zasiadał w Radzie Legislacyjnej Wyspy Vancouver, a następnie w latach 1867–1868 oraz 1870–1871 w legislaturze połączonych kolonii. Po sukcesie Konfederacji Kanady w 1868 roku i włączeniu Terytoriów Północno-Zachodnich, rozpoczął kampanię na rzecz przystąpienia Kolumbii Brytyjskiej do Konfederacji. De Cosmos, podobnie jak inni oświeceni politycy kolonialni, zdawał sobie sprawę, że jest to jedyny sposób na demokratyzację regionu oraz przełamanie monopolu konserwatywnych brytyjskich lojalistów. W 1868 roku, razem z politycznym rywalem Johnem Robsonem, założył Ligę Konfederacyjną, będącą zalążkiem partii politycznej, dążącej do przyłączenia Kolumbii Brytyjskiej do Kanady. De Cosmos stał się jednym z organizatorów oraz kluczowych uczestników konferencji w Yale, na której opracowano projekt umowy konfederacyjnej, włączając do niej – mimo opozycji niektórych członków ligi – tzw. Klauzulę 15, proponującą ograniczenie roli zgromadzenia legislacyjnego oraz zachowanie nieprzedstawicielskiego rządu mianowanego przez gubernatora. Dzięki intensywnej działalności lobbingowej Ligi w Ottawie, rząd Kanady odrzucił Klauzulę 15, a Kolumbia Brytyjska weszła do konfederacji w 1871 roku jako prowincja z w pełni demokratycznym rządem.
W pierwszych w pełni demokratycznych wyborach do Zgromadzenia Legislacyjnego Kolumbii Brytyjskiej De Cosmos zdobył mandat i został pierwszym premierem prowincji. Uzyskał również mandat do Izby Gmin parlamentu Kanady. Do 1882 roku dzielił swój czas pomiędzy urzędowanie w Victorii a sesje parlamentarne w Ottawie. W 1879 roku, z powodu opóźnienia w budowie Kolei Transkanadyjskiej, zagroził secesją prowincji z Konfederacji. W 1882 roku po raz pierwszy przegrał w wyborach parlamentarnych, stracił stanowisko premiera i ostatecznie wycofał się z życia politycznego.
Amor De Cosmos był jednym z najbardziej ekscentrycznych polityków kanadyjskich. Cierpiał na lęk przed elektrycznością, nigdy nie podłączył swojego domu do sieci energetycznej, unikał wszelkich urządzeń elektrycznych, w tym elektrycznych tramwajów. Pod koniec swojej kariery politycznej popadł w alkoholizm. Pod wpływem alkoholu często wygłaszał emocjonalne, egzaltowane przemówienia, a także wszczynał awantury uliczne. W późniejszych latach jego stan psychiczny znacznie się pogorszył; w 1895 roku, na dwa lata przed śmiercią, został uznany za osobę niepoczytalną.
