Amomek (Amomum Roxburgh)
Amomek, znany jako Amomum Roxburgh, to rodzaj bylin z rodziny imbirowatych (Zingiberaceae). Obejmuje on ponad 110 gatunków, które występują w tropikalnych rejonach Azji oraz Australii. Wiele z tych gatunków, takich jak A. compactum, A. maximum i A. subulatum, jest uprawianych w Azji Południowo-Wschodniej jako rośliny lecznicze oraz przyprawowe, z których uzyskuje się kardamon. Gatunek A. maximum jest również stosowany jako warzywo.
Morfologia
Pokrój
Rośliny te są zielne, z silnie rozrastającym się kłączem. Z kłącza wyrastają wysokie nibyłodygi, które mogą osiągać wysokość do 5 metrów i są zbudowane z wydłużonych pochew liściowych. Liście mają blaszkę owalną, lancetowatą lub równowąską, a języczek liściowy może być całobrzegi lub dwudzielny.
Kwiaty
Kwiaty są zebrane w gęste, krótkie kwiatostany o kłosokształtnym kształcie, które wyrastają z kłącza na krótkej lub długiej szypule, otoczone łuskowatymi pochwami. Przysadki są zazwyczaj rurkowate. Kielich ma zielonkawy kolor i jest zrośnięty w rurkę, zakończoną trzema ząbkami. Korona składa się z trzech listków, tworzących walcowatą rurkę; płatki na końcach są owalne lub równowąskie, przy czym środkowy listek jest zazwyczaj dłuższy i bardziej wypukły. Wśród sześciu pręcików tylko jeden jest funkcjonalny, dwa inne pręciki wewnętrznego okółka mają postać płatków i są zrośnięte w wyraźną warżkę (labellum). Warżka często ma żółty lub pomarańczowy kolor w części centralnej, z czerwonymi żyłkami, a jej brzegi są jaśniejsze, czasem białawe. Słupek jest pojedynczy, dolny, z trójkomorową zalążnią. Szyjka słupka jest nitkowata i zakończona drobnym, lejkowatym znamieniem.
Owoc
Owocem jest torebka, która często jest kolczasta.
Systematyka
Pozycja i podział według APWeb
Rodzaj ten należy do podrodziny Alpinioideae Link, w ramach rodziny imbirowatych (Zingiberaceae), która jest kladem siostrzanym rodziny kostowcowatych (Costaceae). Obie rodziny mieszczą się w rzędzie imbirowców (Zingiberales), który reprezentuje jednoliścienne rośliny okrytonasienne.
Wykaz gatunków
Przypisy
