Amnestia maturalna
Amnestia maturalna to niekonstytucyjna zmiana dotycząca już nieobowiązującego rozporządzenia, które regulowało warunki i metody oceniania, klasyfikowania oraz promowania uczniów w szkołach publicznych w Polsce. Propozycja została przedstawiona w lipcu 2006 roku przez ministra edukacji narodowej, Romana Giertycha. Ostateczne wprowadzenie zmian miało miejsce 8 września 2006 roku.
Historia
W lipcu 2006 roku minister Roman Giertych zaproponował wprowadzenie amnestii, a zmiany w rozporządzeniu zostały podpisane 8 września. Nowe zasady dotyczyły zdających, którzy nie spełnili wymogów do zaliczenia egzaminu maturalnego (np. nie osiągnęli progu 30% punktów z trzech obowiązkowych przedmiotów na poziomie podstawowym, tj. język polski, język obcy i wybrany przedmiot, oraz dwóch egzaminów ustnych – język polski i język obcy). Tacy maturzyści mogli przystąpić do matury pod pewnym warunkiem.
Warunkiem uzyskania świadectwa maturalnego na nowych zasadach było osiągnięcie średniej co najmniej 30% punktów ze wszystkich przedmiotów (w tym „oblanych”). Zasada ta nie dotyczyła osób, którym unieważniono egzamin lub które nie przystąpiły do przynajmniej jednego egzaminu z przedmiotu obowiązkowego.
Maturzyści objęci nowym rozporządzeniem otrzymali świadectwa dojrzałości we wrześniu 2007 roku, co umożliwiło im aplikowanie na studia. Terminy składania dokumentów na większości publicznych uczelni (lipiec) wykluczyły możliwość udziału w lipcowej rekrutacji dla tych, którzy zostali objęci amnestią. Głównym powodem wprowadzenia amnestii maturalnej był niski wskaźnik zdawalności matury w 2006 roku oraz planowane wprowadzenie matematyki jako obowiązkowego przedmiotu maturalnego w 2010 roku.
Proponowana zmiana w rozporządzeniu wzbudziła kontrowersje wśród uczniów oraz rektorów uczelni. Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, prof. Tadeusz Luty, rektor Politechniki Wrocławskiej, zapowiedział, że jeśli minister Giertych nie zrezygnuje z amnestii, uczelnie mogą ponownie wprowadzić egzaminy wstępne na studia.
2 października 2006 roku Rzecznik Praw Obywatelskich, Janusz Kochanowski, zaskarżył nowelizację rozporządzenia do Trybunału Konstytucyjnego, uznając ją za częściowo niezgodną z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa.
16 stycznia 2007 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że część przepisów nowelizacji jest sprzeczna z Konstytucją oraz ustawą o systemie oświaty, tracąc moc obowiązującą po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw (Dz.U. z 2007 r. nr 10, poz. 70). Trybunał postanowił jednocześnie zachować ważność około 53 tysięcy świadectw maturalnych wydanych w ramach „amnestii” w latach 2006 i 2007.