Amiton (VG)
Amiton to organiczny związek chemiczny należący do grupy tiofosforanów. Działa jako silny insektycyd oraz może pełnić rolę potencjalnego paralityczno-drgawkowego środka bojowego, mającego podobieństwa w budowie do związków V.
Oznaczenia i identyfikacja
Numer ACX: X1008389-9
Numer HSDB: 6379
Oznaczenia wojskowe: VG
Inne oznaczenia: DSDP, Inferno, Metram, Metramac; w Rosji znany jako tetram.
Właściwości fizyczne i chemiczne
Amiton jest bezbarwną cieczą o wysokiej temperaturze wrzenia wynoszącej 315 °C. Charakteryzuje się słabą rozpuszczalnością w wodzie, ale dobrze rozpuszcza się w rozpuszczalnikach organicznych. W wodzie podlega powolnej hydrolizie. Związki z grupy V były przedmiotem badań w czasie zimnej wojny, głównie pod kątem ich zastosowań wojskowych.
Właściwości toksyczne
Amiton cechuje się dużą toksycznością oraz trwałością. Może szybko i łatwo przenikać przez skórę. Dawkowanie LD50 dla szczurów podawanych doustnie wynosi od 3 do 7 mg/kg. Jest to bardzo silny inhibitor esterazy cholinowej. Mechanizm działania toksycznego amitonu, podobnie jak w przypadku innych związków V, nie jest w pełni poznany.
Działanie toksyczne
Pierwsze objawy zatrucia amitonem to zazwyczaj nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha, ślinotok oraz łzawienie i ból oczu. W kolejnych etapach mogą wystąpić ból głowy, zawroty głowy, gorączka oraz ogólne osłabienie. Zatrucie poprzez drogi oddechowe objawia się kaszlem i trudnościami w oddychaniu. Dodatkowo, zatrucie amitonem prowadzi do rozszerzenia źrenic, przejściowej utraty zdolności akomodacji oraz niedowidzenia. Może również powodować tachykardię lub bradykardię. Objawy ze strony układu nerwowego obejmują utratę koordynacji ruchowej, nieskoordynowane skurcze mięśni, problemy z mówieniem, dezorientację oraz senność.
Zgon zazwyczaj następuje na skutek uduszenia, spowodowanego porażeniem funkcji układu oddechowego (porażenie mięśni oddechowych, silne zwężenie oskrzeli itp.).
Zastosowania
Amiton jest dostępny w handlu od 1954 roku, kiedy to został wprowadzony przez Imperial Chemical Industries. Stosowany jest jako insektycyd kontaktowy oraz środek do zwalczania roztoczy. Jego wysoka toksyczność oraz trwałość ograniczają zastosowanie w roli pestycydu. Obecnie amiton został wycofany z użycia jako bojowy środek trujący, jednak przypuszcza się, że może być w posiadaniu wojsk Korei Północnej. Nie odnotowano żadnego przypadku użycia amitonu jako bojowego środka trującego.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
1000 słów o chemii i broni chemicznej, Zygfryd Z. Witkiewicz (red.), Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, ISBN 83-11-07396-1, OCLC 19360683.
