Amiodaron
Amiodaron to organiczny związek chemiczny, który działa jako lek wydłużający czas trwania potencjału błonowego. Klasyfikowany jest do grupy III leków antyarytmicznych według podziału Vaughana Williamsa.
Właściwości
Ten lek wpływa na układ krążenia w różnorodny sposób. Wydłuża trzecią fazę potencjału czynnościowego komórek przewodzących serca, co prowadzi do zmniejszenia wypływu jonów potasu z tych komórek.
Amiodaron rozszerza naczynia wieńcowe, co zwiększa przepływ wieńcowy, oraz zmniejsza opory naczyniowe w obwodzie, co odciąża serce i może obniżać ciśnienie tętnicze.
Działa także poprzez zmniejszenie wrażliwości mięśnia sercowego na katecholaminy, będąc antagonistą receptorów α i β-adrenergicznych.
Co ważne, lek nie wpływa na kurczliwość mięśnia sercowego, co czyni go jedynym skutecznym lekiem antyarytmicznym w przypadku większości arytmii nadkomorowych i komorowych.
Amiodaron wykazuje minimalne działanie ujemne inotropowe.
Wchłanianie leku jest bardzo zróżnicowane u różnych pacjentów, a jego kumulacja w organizmie stwarza ryzyko przedawkowania. Dlatego konieczne jest monitorowanie stężenia w surowicy krwi, zwłaszcza przy ustalaniu dawki podtrzymującej po fazie nasycenia. Czas półtrwania amiodaronu wynosi około 30 dni, a jego działanie może utrzymywać się nawet do 150 dni po zaprzestaniu stosowania leku.
W elektrokardiogramie mogą wystąpić zmiany, takie jak zaburzenia załamka T, obecność załamka U oraz wydłużenie odstępu Q-T.
Zastosowanie
Amiodaron jest skuteczny w leczeniu różnych rodzajów niemiarowości, w tym:
- leczenie migotania komór (VF) lub częstoskurczu komorowego (VT) bez tętna,
- stabilny hemodynamicznie częstoskurcz komorowy,
- inne formy tachyarytmii oporne na leczenie.
Może być stosowany u pacjentów z chorobą wieńcową serca.
Dawkowanie
W pierwszym tygodniu najczęściej stosuje się 200 mg amiodaronu trzy razy dziennie co 8 godzin (fazą wysycenia), a następnie dawka podtrzymująca wynosi od 200 do 400 mg na dobę.
W przypadku reanimacji, według algorytmu dla migotania komór i częstoskurczu komorowego bez tętna (VF/VT), podaje się jednorazowo 300 mg dożylnie w bolusie po trzeciej defibrylacji. Dodatkowo, w algorytmie zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych amiodaron jest zalecany w sytuacjach:
- częstoskurczu komorowego z tętnem – dawka 300 mg,
- w przypadku kardiowersji niestabilnych rytmów – dawka 300 mg/24 godz.
Interakcje
Amiodaron nie powinien być stosowany w połączeniu z warfaryną, prokainamidem, chinidyną, digoksyną oraz aprinidyną.
Działania niepożądane
Amiodaron może wywoływać szereg poważnych działań ubocznych, które w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do zgonu. Z tego powodu powinien być stosowany w jak najmniejszych skutecznych dawkach, a stan pacjentów powinien być ściśle monitorowany. Do najczęstszych działań niepożądanych należą:
- mikrozłogi w rogówce (ustępują po odstawieniu leku),
- łagodne zaburzenia żołądkowo-jelitowe podczas podawania dawki nasycającej,
- przemijające zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy,
- nadwrażliwość na światło.
Inne częste skutki uboczne to: umiarkowana bradykardia, nadczynność lub niedoczynność tarczycy (ze względu na chemiczną strukturę zbliżoną do trójjodotyroniny, co może wpływać na metabolizm tego hormonu), ostre zaburzenia czynności wątroby, drżenia, koszmary senne, zaburzenia snu, uszkodzenie tkanki płucnej oraz zapalenie płuc, a także ciemnoszare lub niebieskawe zabarwienie skóry.
Przypisy
Bibliografia
Farmakologia. Wojciech Kostowski (red.). Brak numerów stron w książce
Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji 2005
