Amin al-Hafiz, arab. أمين الحافظ (urodzony w 1921 roku w Aleppo, zmarł 17 grudnia 2009 roku w tym samym mieście) był syryjskim wojskowym oraz politykiem, jednym z liderów syryjskiego oddziału partii Baas. Uczestniczył w zamachu stanu w Syrii w 1963 roku, pełniąc funkcję premiera oraz prezydenta kraju.
Życiorys
Wywodził się z ubogiej sunnickiej rodziny z Aleppo, jego ojciec pracował jako policjant. W 1946 roku ukończył akademię wojskową w Damaszku. Brał udział w wojnie izraelsko-arabskiej w latach 1948-1949, podczas której zyskał sympatię dla partii Baas. Po rewolucji w Egipcie w 1952 roku stał się także zwolennikiem naseryzmu.
Po raz pierwszy zetknął się z polityką na dużą skalę w 1958 roku, gdy był częścią czternastoosobowej delegacji armii syryjskiej, która udała się do Kairu, aby rozmawiać z Gamalem Abdel Naserem o przyszłej unii egipsko-syryjskiej. Po utworzeniu tej unii al-Hafiz został przeniesiony do Kairu. Jednak unia, w której Syria była systematycznie osłabiana, a politycy partii Baas marginalizowani, okazała się nietrwała. We wrześniu 1961 roku al-Hafiz został wysłany do Argentyny jako attaché wojskowy, a do Syrii wrócił po rozpadzie unii, tuż przed zamachem stanu z 8 marca 1963 roku, po którym rządy przejęła partia Baas.
Al-Hafiz odegrał kluczową rolę w konsolidacji i utrzymaniu władzy przez partię Baas. Na czele grupy oficerów o podobnych poglądach doprowadził do usunięcia z armii przeciwników zamachu stanu z 1963 roku, zwłaszcza naserystów. Na zwolnione miejsca wprowadzono młodych wojskowych wiernych partii Baas. W czerwcu 1963 roku jego siły krwawo stłumiły naserystowskie powstanie w Damaszku. W tym czasie, będąc ministrem spraw wewnętrznych Syrii (od maja), po stłumieniu protestów stanął na czele Narodowej Rady Dowództwa Rewolucyjnego.
Ogłosił stan wyjątkowy w kraju i przeprowadził nacjonalizację zasobów ropy naftowej oraz banków będących własnością arabskich właścicieli. Zacieśnił związki Syrii z Związkiem Radzieckim oraz wspierał palestyńską partyzantkę pod przywództwem Jasira Arafata. Wprowadził na nowo reformy rolne oraz parcelację majątków najzamożniejszych ziemian. Choć związany z bardziej radykalnym lewicowym skrzydłem partii Baas, był w większym stopniu wojskowym oportunistą niż ideologiem. W kwietniu 1964 roku stłumił zamieszki w Hamie zorganizowane przez Braci Muzułmańskich, które były wymierzone także w jego reformy społeczne. Niektóre źródła przypisują mu wydanie rozkazu zbombardowania meczetu Sułtana w Hamie lub współudział w tej decyzji; według innych al-Hafiz nie był odpowiedzialny za tłumienie tych zamieszek.
Po tych wydarzeniach sam ogłosił się premierem. 25 kwietnia 1964 roku wprowadzono tymczasową konstytucję, w której Syrię określono jako demokratyczną republikę socjalistyczną, a Syryjczyków jako część wielkiego narodu arabskiego, zgodnie z koncepcjami baasistowskimi. W roku następnym powstała Rada Narodowa, której celem było opracowanie nowej konstytucji Syrii opartej na ideach panarabizmu i socjalizmu. Podczas pierwszego posiedzenia Rady, 1 września 1965 roku, powołano pięcioosobową Radę Prezydencką, na przewodniczącego której wybrano al-Hafiza.
Częste czystki w wojsku i niestabilność kolejnych rządów doprowadziły do stopniowej utraty przez niego poparcia i dotychczasowej bazy. Okazał się również niezdolny do mediacji między frakcjami partii Baas. W rezultacie stracił władzę w wyniku zamachu stanu z 23 lutego 1966 roku, w którym kluczową rolę odegrał gen. Salah Dżadid, były szef sztabu armii syryjskiej, związany z lewicową frakcją partii, który został usunięty przez al-Hafiza w 1965 roku. Po zamachu stanu pełnię władzy w państwie przejęło wojskowe skrzydło partii Baas, w którym dominowali alawici.
Ranny podczas zamachu, al-Hafiz został uwięziony w więzieniu Mazza w Damaszku. W 1967 roku udało mu się uciec do Libanu, a następnie osiedlił się w Iraku, rządzonym przez partię Baas, gdzie został przyjęty z honorami przez Saddama Husajna. Po upadku Husajna w 2003 roku mógł wrócić do Syrii i otrzymywał państwową pensję.
Miał żonę Zajnab oraz pięcioro dzieci.
