Amfoterycyna B

Amfoterycyna B to organiczny związek chemiczny o pochodzeniu naturalnym, który zawiera pierścień makrocykliczny, zbudowany z fragmentu polienowego oraz wielowodorotlenowego.

Jest to antybiotyk przeciwgrzybiczy, produkowany przez bakterie z rodzaju Streptomyces, skuteczny w leczeniu zakażeń wywołanych przez Candida albicans (kandydozy), a także innymi grzybicami, takimi jak histoplazmoza, kryptokokoza i geotrychoza.

Mechanizm działania

Amfoterycyna B działa poprzez interakcję z ergosterolem błon komórkowych. To prowadzi do zaburzenia integralności błony komórkowej, co skutkuje wypływem jonów potasowych oraz innych składników wewnątrzkomórkowych, a także napływem substancji zewnątrzkomórkowych, co kończy się lizą komórki.

Dodatkowo, amfoterycyna B zwiększa wydzielanie cytokin oraz stymuluje makrofagi do wytwarzania rodników.

Spektrum aktywności i działania niepożądane

Candida sp.
Cryptococcus neoformans
Histoplasma capsulatum

Niektóre szczepy Fusarium sp., Candida glabrata oraz Candida krusei wykazują oporność na amfoterycynę B.

Stosowanie amfoterycyny B może prowadzić do licznych objawów niepożądanych, zwłaszcza ze strony wątroby i nerek.

Preparaty

Obecnie dostępne są preparaty o mniejszej toksyczności, które zachowują podobną aktywność. Preparaty te stosowane są wyłącznie w lecznictwie zamkniętym pod ścisłą kontrolą lekarza. Przykładowe preparaty to: AmBisome (amfoterycyna liposomalna), Amphocil (postać koloidalna), Abelcet (kompleks lipidowy), Fungizone (fiolki lub tabletki).