Amfilochiusz
Amfilochiusz, znany jako Antoni Wakulski (urodzony 12 września 1862 w Dokudowie, zmarł 25 stycznia 1933 w South Canaan) był duchownym prawosławnym, misjonarzem na Alasce, a później biskupem autonomicznej Metropolii Amerykańskiej.
Życiorys
Amfilochiusz pochodził z rodziny chłopskiej. Podstawowe wykształcenie zdobył w szkole parafialnej przy monasterze św. Onufrego w Jabłecznej, a następnie uczestniczył w kursach dla służby cerkiewnej przy soborze Narodzenia Matki Bożej w Chełmie. 13 stycznia 1891 roku złożył wieczyste śluby mnisze, przyjmując imię zakonne Amfilochiusz. 3 marca tego samego roku otrzymał święcenia diakońskie z rąk biskupa lubelskiego Flawiana, a 21 listopada 1893 roku został wyświęcony na hieromnicha przez następnego biskupa lubelskiego Gedeona. W 1897 roku arcybiskup chełmski i warszawski Flawian powołał go na ekonomem monasteru w Jabłecznej oraz zlecił mu misję w dekanacie bialskim, gdzie miał wspierać prawosławie wśród byłych unitów, którzy byli niechętni nowemu wyznaniu.
31 sierpnia 1899 roku rozpoczął dwuletnie kursy misjonarzy przy Kazańskiej Akademii Duchownej, wybierając wydział mongolistyczny. Oprócz praktycznych umiejętności misyjnych uczył się także języków mongolskiego i kałmuckiego. W 1900 roku, na prośbę biskupa Aleutów i Alaski Tichona, został skierowany do pracy misyjnej na amerykańskim kontynencie. Od stycznia do maja 1901 roku pełnił funkcję tymczasowego proboszcza parafii Trójcy Świętej w Chicago, a w czerwcu tego samego roku przybył na Alaskę.
Na Alasce kierował misją w delcie Jukonu i Kuskokwin, którą założył ks. Jakow Niecwietow. Utworzył szkołę dla katechetów, w której pod jego kierunkiem kształcili się przyszli duchowni, ucząc się w swoim języku podstaw teologii oraz Pisma Świętego. W 1908 roku, za swoje zasługi w pracy misyjnej, otrzymał tytuł ihumena. W tym samym roku biskup Alaski Innocenty przeniósł go do placówki misyjnej w Forcie św. Michała, co oznaczało kierowanie misją na Czukotce. Przez jedenaście lat pracy misyjnej na Alasce i Czukotce ochrzcił około półtora tysiąca osób. W 1912 roku, na polecenie arcybiskupa Aleutów i Ameryki Północnej Platona, został dziekanem parafii prawosławnych w Kanadzie oraz proboszczem parafii przy soborze w Edmonton i w Rabbit Hill. W 1914 roku otrzymał godność archimandryty. Rok później biskup Alaski Aleksander mianował go dziekanem wszystkich placówek misyjnych na Alasce oraz proboszczem soboru św. Michała Archanioła w Sitce. Od 1916 roku, na własną prośbę, pracował ponownie na Północnej Alasce, zauważając, że pod wpływem misjonarzy metodystycznych i prezbiteriańskich około 2/3 wiernych prawosławnych zmieniło wyznanie.
W 1923 roku otrzymał nominację na biskupa Alaski, wikariusza metropolii amerykańskiej. W celu oficjalnego potwierdzenia tej nominacji planował udać się do Moskwy do patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Tichona, jednak okazało się to niemożliwe. Ostatecznie ceremonia chirotonii biskupiej miała miejsce w soborze św. Mikołaja w Nowym Jorku, pod przewodnictwem metropolity całej Ameryki i Kanady Platona, z udziałem biskupa Chicago Teofila oraz biskupa Detroit Apolinarego. Hierarcha prowadził pracę misyjną na Alasce przez osiem lat. We wrześniu 1931 roku, z powodu złego stanu zdrowia, przeszedł na emeryturę i osiedlił się w monasterze św. Tichona Zadońskiego w South Canaan, gdzie zmarł na zapalenie płuc i został pochowany.
Był autorem tekstów dotyczących etnografii ludów Alaski oraz życia społeczności prawosławnej na Alasce.
